Обобщение опыта

Шығармашылық тілді дамыту

• Шағын тақпақтар мен өлеңдерді жатқа айтуға үйрету.
• Тақпақтап, ұйқасты сөздер айтып ойналатын ойындарды балалар қызығатындай етіп өткізу керек. Сол арқылы баланың тілі дамиды.
• Қол мен саусақты жаттықтыруға арналған ойындар мен ойыншықтарды қатыстырып шағын оқиғалар құрастыру, өздері білетін ертегілерді драмалау.
• Сөйлеу барысында дауыс ырғағы мен қарқынын қадағалап, кейіпкерлердің бейнесін, мінез-құлқын дұрыс жеткізуге жаттықтыру.

Көркем әдебиет

• Направления

• Постепенное обогащение опыта ребенка, насыщение этого опыта новыми знаниями и сведениями об окружающем, которое и вызывает познавательную активность дошкольника

• Мақсаты:

• қазақ және басқа да халықтардың ауыз әдебиеті мен балалар әдебиеті шығармаларына эмоционалдық ықыластылығын дамыту

• Халық ауыз әдебиеті мен Қазақстан және басқа да елдердің балалар әдебиеті арқылы адами қарым-қатынас әлемімен таныстыру

• Балаға айналасындағы адамдардың сырт бейнесі қаншалықты әртүрлі болса, мінез-құлқы да соншалықты әртүрлі болатындығы туралы түсінік беру. Адамдармен сенімді қарым-қатынас құра білуге үйрету.

• Ертегі, өлең, әңгімелерді тыңдауға, ондағы оқиғалардың өрбуін бақылауға, шығарманың мағынасын түсінуге, кейіпкерлердің қарапайым қарым-қатынастарын бағалауға тәрбиелеу.

• Міндеттері:

• Қоршаған әлем туралы, адами сезімдер мен қарым-қатынастар туралы түсініктерін кеңейту

• Шығармалардың мазмұнын балалардың жеке тәжірибелерімен, олардың күнделікті өмірі мен қоршаған ортасымен сәйкестендіруге үйрету

• Халық ауыз әдебиеті шығармалары мен балалар әдебиетіне қызығушылығын арттыру

• Шағын тақпақтар мен өлеңдерді жатқа айтуға, оларды сахналауға қатысуға ықыластарын арттырып, қолдау көрсету

• Көркем әдебиеттің мазмүны:

Тілдің дыбысталу мәдениеті

• Тілдегі барлық дауысты және дауыссыз дыбыстарды
• анық, таза айтуға үйрету. Сөйлеу қарқынын өзгерте білу
• ептілігін дамыту: ақырын сөйлеу, жаңылтпаштар айту.
• Есту қабілеттерін жетілдіріп, тілдегі дауыс ырғағының
• мәнерлілігін сезінуіне мүмкіндік туғызу. Дауыс
• және артикуляциялық аппаратын дамыту

Қоршаған ортамен таныстыру

• Направления

• Постепенное обогащение опыта ребенка, насыщение этого опыта новыми знаниями и сведениями об окружающем, которое и вызывает познавательную активность дошкольника

• Мақсаты:

• мектепке дейінгі кіші жастағы балалардың қарым-қатынастың ауызша және ауызша емес түрлерін игеру дағдыларын қалыптастыру

• Жақсылық, өзара көмек, достық туралы түсінік беру

• Қазақстан Республикасында тұратын халықтар мен қазақ халқының стилінде ересектермен және құрдастарымен жайдары әңгімелесе білу дағдыларын қалыптастыру

• Міндеттері:

• Ересектердің аты-жөнін сыпайы түрде атап, «Сіз» деп айтуға (апай, ағай, аға, көке, апа), амандасу, қоштасу, алғыс айту секілді әдептілік қарым-қатынас мәдениеті мен сыпайлық дағдыларын қалыптастыру

• Ересектермен және құрдастарымен қарым-қатынаста «көмектесуіңізді өтінемін», «менімен ойнашы» сөздерін қолдануға үйрету

• Адамдармен қарым-қатынаста ұлты мен тіліне қарамастан қайырымды әрі жайдары қарым-қатынас жасау керектігін үйрету.

• Түрлі ұлт өкілдерімен сенімді қарым-қатынас орнатуына жағдай жасау

• Көркем әдебиеттің мазмүны:

• - тіл дамыту;
• - көркем әдебиет;
• - қоршаған ортамен таныстыру ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінде жүзеге асады.

• «Қатынас» білім беру саласының базалық мазмұны:
• 4-5 жас

«Қатынас» білім беру саласының тілдік құзіреттілікті меңгерген, ана тілі мен мемлекеттік тілді меңгеруге мүмкіндігі бар және ересектермен және құрдастарымен еркін қатынас жасайтын мектеп жасына дейінгі бала тұлғасын қалыптастыру

• «Қатынас» білім беру саласының тілдік құзіреттілікті меңгерген, ана тілі мен мемлекеттік тілді меңгеруге мүмкіндігі бар және ересектермен және құрдастарымен еркін қатынас жасайтын мектеп жасына дейінгі бала тұлғасын қалыптастыру

Тіл дамыту

• Мақсаты:

• балалардың ана тілінің ережелері мен нормаларын меңгеруі негізінде тілдік құзіреттіліктерін қалыптастыру

• Сөздер мен барлық дыбыстарды дұрыс айтуға даярлау және артикуляциялық аппараттарын дамыту

• Сөйлеу барысында сөздік қорын дамыту және оны белсенді қолдану дағдысын жетілдіру

• Тілдің грамматикасын дұрыс сақтау дағдысын қалыптастыру

• Өз ойын дұрыс тұжырымдап айту, қысқа әңгімелер құрастыру, хабарлы, сұраулы, лепті сөйлемдерді қолданып, айтылу мәнеріне қарай ажырату дауыс ырғағы бойынша ажырату іскерліктерін дамыту.

• Тілдік шығармашылыққа тұрақты қызығушылығын тәрбиелеу

• Қарым-қатынас жасау мәдениетінің қарапайым дағдыларын дамыту

• Міндеттері:

• Тілдің дыбысталу мәдениеті

• Сөздік жұмыс

• Тілдің грамматикалық құрылымы

• Байланыстырып сөйлеу

• Шығармашылық тілді дамыту

• Тіл дамытудың мазмүны:

Тілдің дыбысталу мәдениеті

• Сөздегі дауысты, дауыссыз дыбыстарды таза, анық айту дағдыларын қалыптастыру.
• Өз бетінше сөйлеу мәнері мен дауыс күшін тиісінше өзгертіп отыру іскерлігін қалыптастыру (қатты немесе жәй, тез немесе ақырын).
• Есту зеректігін қалыптастыру, сөзді мәнерлі айтуға дағдыландыру.
• Артикуляциялық және дауыс аппаратын дамыту.
• Сөйлеу кезінде дұрыс тыныс алуға жаттықтыру.
• Фонематикалық қабылдауын дамыту (дыбысты ажырата білу)

Сөздік жұмыс

• Сөздік қорын адамдардың атын, мамандықтарын, заттардың бөліктері мен бөлшектерін білдіретін - зат есіммен, еңбек әрекетін білдіретін - етістікпен, үстеумен, шылаулармен байыту.
• Заттардың қасиеті мен сапасын (көлем, түс, пішін) білдіретін сөздермен толықтыру.
• Баланың сөздік қорын электротехникалық тұрмыстық заттардың атауларымен толықтыру: тоңазытқыш, шаңсорғыш, қысқатолқынды пеш, теледидар, компьютер.
• Жалпы жинақтау түсінігін білдіретін сөздерді (жемістер, жидектер, көкөністер, құстар, ойыншықтар, киім, аяқ киім, ыдыстар, жиһаз) сөздік қорына енгізу. Заттардың топтарын атау (ыдыс-аяқ: шай, ас үй; аяқ киімдер: жазғы, қысқы).
• Сөздік қорын таңқаларлық және ұлттық заттар атауларымен толықтыру (сандық, тымақ, желпуіш, парик-жасанды шаш, теңге, қазан, арба, т.б.) және олардың қызметтерін түсіндіру.
• Антоним сөздерді (үлкен-кіші, жақсы-жаман, алыс-жақын) сөздік қорына енгізу.
• Үй-тұрмыстық заттары мен айнала қоршаған заттардың маңызы туралы түсініктерін кеңейту.
• Заттың орнын білдіретін сөздермен таныстыру.
• Тәулік бөліктерін білдіретін сөздерді енгізу.
• Адамдардың көңіл күйін (көңілді, мұңлы, мейірімді және т.б.) білдіретін сөздерді қолдануға үйрету.
• Сөзге қызығушылықтары мен зейінін дамыту.

Тілдің грамматикалық құрылымы

• Сөздерді септік, көпше және жекеше түрлерінде дұрыс айта білуге үйретуді жалғастыру.
• Сөздерге жалғауларды дұрыс жалғап айтуға үйрету. Мысалы, ілік септігіндегі зат есімнің көпше түрі (ойыншықтардың, адамдардың, боталардың, қонжықтардың), етістіктің бұйрық райына (сурет сал, секір, биле, ән сал, жат), етістіктің түрлері (жату, жүру, жүгіру).
• Жан-жануарларды, олардың төлдерін (үйрек - үйректер - үйректің балапаны, түйе - түйелер - бота - боталар) білдіретін сөздерді зат есімнің көпше және жекеше түрінде айту іскерліктерін дамыту.
• Салалас құрмалас және сабақтас құрмалас сөйлемдерді қолдануға мүмкіндік туғызу және жай сөйлемнің құрылымын жетілдіру.
• Сан есімдерді ретімен айтуға, оларды саналатын заттармен тектік, сан-мөлшерлік, есептік жағынан байланыстыруға үйрету.

Байланыстырып сөйлеу

• Балалардың тыңдау және сөзді түсіну, әңгімелесе білу, сұраққа жауап беру және сұрау іскерліктерін қалыптастыру.
• Тәрбиешінің үлгісі бойынша ойыншықтар мен заттар туралы және сурет бойынша әңгіме құрастыру іскерліктерін дамыту.
• Өз қалауымен, тәжірибесіне сүйене отырып (суреттің мазмұнына сәйкес) әңгіме құрауға үйрету.
• Өздеріне таныс және сабақта өткен шағын ертегілерді қайталап айтып беруге үйрету.
• Өздеріне таныс әдеби шығармалар мен ертегілер үзіндісін драмалуға қатысу іскерліктерін дамыту.

Шығармашылық тілді дамыту

• Шағын тақпақтарды жатқа айтуға үйрету.
• Балаларға түсінікті қуыршақ театрының «жүргізу техникасын» қолданып, театрландырылған әрекетгерге, ойындарға - драматизациялауға, қуыршақ спектакліне қатысуға ниеттендіру.
• Ойыншықтармен оқиғалар құрастыруға тарту.
• Сөздік және саусақ ойыңдарына қатысуға ниеттендіру.
• Ойын, өлең және сөз ұйқасын табуға белсенді қатысуға ынтасын арттыру.
• Кейіпкерлердің бейнесін беру үшін сөздегі ырғақ мәнерінің тәсілдері мен қарқынын қадағалап, қолдануға үйрету

Көркем әдебиет

• Направления

• Постепенное обогащение опыта ребенка, насыщение этого опыта новыми знаниями и сведениями об окружающем, которое и вызывает познавательную активность дошкольника

• Мақсаты:

• мектеп жасына дейінгі балалардың көркем әдебиет пен халық ауыз әдебиетіне алғашқы қызығушылықтарын қалыптастыру.

• Балаларды адамдар мен балалар көркем әдебиеті және халық ауыз әдебиетінің шығармалары әлемі арасындағы өзара қарым-қатынасымен таныстыру.

• Басқалармен сенімді қатынас орнатуына жағдай жасау, айналасындағы адамдардың әр түрлі болатынын түсіндіру

• Шығарманың мағынасын түсіну, кейіпкерлердің өзара қарым-қатынасы негізінде адамгершілікке тәрбиелеу

• Міндеттері:

• Балаларды ертегі, әңгіме, өлеңдер тындауға, әрекеттердің дамуын қадағалауға, шығарманың мағынасын түсінуге, кейіпкерлердің қарапайым өзара қарым-қатынасын бағалауға, кейбір адамгершілік қасиеттерді (мейірімді, зұлым, батыл) сипаттауға ниеттендіру.
• Балаларды қоршаған ортамен, адамдардың сезімдерімен және көркемдік-таным әдебиеті мен халық ауыз әдебиеті шығармалары арқылы өзара қарым-қатынастарымен таныстыру.
• Шығарма жанрының көзқарасымен, бейнелілік пен тілдік мәнерлілігімен көркем шығармаларға түсінікті талдау жасауға үйрету.
• Көркем мәнерлеу құралын (эпитет, салыстыру), заттарды суреттеуді, ертегі айтуда, оқиғаларды құрастыруда орынды қолдануға үйрету.
• Көрнекіліктердің көмегінсіз-ақ өлеңдерді жатқа, мәнерлеп айтуға үйрету.
• Ересектермен және құрдастармен өзінің боямаланған қатынасының үлгісін әдеби кейіпкерлердің бейнесінде беру.
• Балалардың жеке тәжірибесімен және күнделікті өмірі мен айналасындағылармен шығарма мазмұнының ара қатынасын белгілеуге үйрету.
• Кейбір көркем шығармалар жанрын (әңгіме, өлең, ертегі, мақал-мәтел) ажырату. Көркем сөйлеу мен оны көркем орындау қабілеттерін қалыптастыру.
• Көркем шығармалардың суреттерімен таныстыру.
• Ауызша шығармашылықтың алғашқы түрін меңгеруіне көмектесу.

• Көркем әдебиеттің мазмүны:

Қоршаған ортамен таныстыру

• Направления

• Постепенное обогащение опыта ребенка, насыщение этого опыта новыми знаниями и сведениями об окружающем, которое и вызывает познавательную активность дошкольника

• Мақсаты:

• мектеп жасына дейінгі балалардың қоршаған ортамен байланысы барысында тілдік-қатынастық құзіреттілігін қалыптастыру

• Мейрімділік, өзара көмек, достық туралы түсінік беру

• Үлкендермен және құрдастармен әңгімелесу, жылы шыраймен сәлемдесу, жаңа білімдерімен және әсерлерімен бөлісу іскерліктерін қалыптастыру

• Міндеттері:

• Сыпайылық дағдылары: ересектерді аты-жөнімен атау, «Сіз» деп өтініш білдіру, сәлемдесу, қоштасу, бір-бірімен сыпайы түрде әңгімелесуін қалыптастыру. Күнделікті өмірде «сыпайы» сөздерді («өтінемін, көмектесіңізші», «менімен бірге ойнашы») қолдануға үйрету. Мейрімділік, өзара көмек, достық туралы қарапайым ұғымдарын қалыптастыру.
• Әңгімеге қолдау көрсету, тақырыпқа байланысты сөйлесу, сөйлеушіні тыңдау, ортақ тақырыптан тыс сұрақтарға да жауап беру дағдыларын дамыту.
• Әдеби шығармалар мен ертегі кейіпкерлерінің іс-әрекеті мен мінез-құлқын талқылау.
• Балаларға өзге ұлт өкілдерінің тілі мен мәдениеті басқа ұлттар үшін қызық екендігін түсіндіру және өзге ұлт өкілдерімен достық қарым-қатынас орнатуға тәрбиелеу.

• Мазмүны:

• - тіл дамыту;
• көркем әдебиет;
• сауат ашу және жазу негіздері
• қоршаған ортамен таныстыру ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінде жүзеге асады.

• «Қатынас» білім беру саласының базалық мазмұны:
• 5-6 жас

«Қатынас» білім беру саласының мақсаты:

• «Қатынас» білім беру саласының мақсаты:
• ана тілінің базалық құндылықтарын меңгерген, мемлекеттік және басқа да тілдерде мәдени-әлеуметтік өзара қатынасқа дайын, айналасындағылармен тілдесу арқылы қарым-қатынас жасауға қабілетті мектеп жасына дейінгі көптілді тұлғаны тәрбиелеу

Тіл дамыту

• Мақсаты:

• мектепке дейінгі ересек жастағы балалардың жас ерекшелігіне байланысты ана тілінің ережелері мен базалық нормаларын игеруі, оларды нақты жағдайларда қолдана білу іскерлігін қалыптастыру, негізгі коммуникативті қабілеттерді меңгерту

• - мектепке дейінгі ересек жастағы балалардың активті және пассивті сөздік қорын қалыптастыру (тілді түсіну және сөйлеу);
• - дыбыстарды дыбысталу, тілдік естілу артикуляциясын сақтап айту мен сөздерге дыбыстық талдау жасау біліктілігін дамыту;
• - сөйлеу барысында тілдің грамматикасын сазтауға үйрету;
• - әңгімелеу (монологтік ) және сөйлеу (диалогтік) тілін қалыптастыру;
• - дыбыстың айтылуын дұрыс есту қабілетін дамыту мен дыбысты айту барысында дұрыс тыныс алу тәртібін сақтау;
• - тілдің мәнерлілігін арттыратын ырғақтық құралдарын қолдану іскерлігін арттыру;
• - көркем әдебиетпен таныстыру;
• - балаларды сауат ашуға және жазуға дайындау

• Міндеттері:

• Тілдің дыбысталу мәдениеті

• Сөздік жұмыс

• Тілдің грамматикалық құрылымы

• Байланыстырып сөйлеу

• Шығармашылық тілді дамыту

• Тіл дамытудың мазмүны:

Тілдің дыбысталу мәдениеті

• Тілдің дыбысталу мәдениетінің барлық қырын жетілдіру. Дыбыстардың айқын артикуляциясын меңгерту. Дыбыстарды дұрыс айтуға үйрету. Тілдік естуін дамыту (тілдегі дауысты және дауыссыз дыбыстарды ажырата білу іскерлігі, дыбыстың сөздегі орнын анықтау, сөздегі дауысты дыбыстарды ажырату, сөздегі буын саны мен сөйлемдегі сөздер санын анықтау). Берілген дыбысқа сай сөздерді айтылуына қарай салыстыру іскерлігін жаттықтыру. Сөзге дыбыстық талдау жасау дағдыларына үйрету

Сөздік жұмыс

• Мектепке дейінгі ересек жастағы балалардың сөздік қорын қоршаған орта туралы білімдерін қалыптастыру барысында дамыту. Тілін зат есім, етістік, сын есім, сан есім, есімдіктер, үстеулер, демеуліктер, салалас және бағыныңқылы шылаулармен толықтыру

Тілдің грамматикалық құрылымы

• Тілдің грамматикалық дұрыстығын қалыптастыру. Жай, салалас және сабақтас құрмалас сөйлемдерді қолдана білуге жаттықтыру. Дауыс ырғағына қарай сөйлем түрлерін ажырата білу іскерлігін дамыту (хабарлы, сұраулы, лепті), оларды тілінде қолдану.
• Бала тілін морфологиялық қырынан қалыптастыру. Етістіктерді дұрыс қолдана білу, сөздерді септіктер мен шақтарда үйлестіріп, кеңістікке қатынасын білдіретін сөздерді дұрыс қолдана білу іскерліктерін бекіту. Балаларды зат есім, сын есім, етістіктердің күрделі түрлерін жасауға жаттықтыру.
• Түбірлес сөздерді (бақша, бақшашы, бақшада), етістіктерден (бардым, барамын, барғым келеді) жасауға және қолдануға жаттықтыру.
• Сөздердегі дұрыс емес дауыс ырғағы мен дауыссыздардың кезектесуіндегі қателерді байқауға үйрету.
• Жаңа сөз түрлерінің пайда болуына, қызығушылығы мен сыни қатынасына, дұрыс сөйлеуге талпынысын арттыру, қателерін жөндеу іскерлігі мен грамматикалық нормаларын білу қажеттілігіне тәрбиелеу

Жалпы ұғым

• Жалпылауыш сөздерді қолдана білуге үйрету (киімдер, аяқ киімдер, бас киімдер, ыдыс-аяқ, жиһаз, электр құралдары, спорт жабдықтары, музыкалық аспаптар, көкөністер, жемістер, жидектер, гүлдер, ағаштар, саңырауқұлақтар, құстар, балықтар, жануарлар, жәндіктер және т.б.). Түрлі заттарды атай білу, синоним, антоним сөздерін таба білу, белгілі бір заттың белгілерін білу іскерлігі. Қажетті сөздерді дұрыс түсіну және қолдануын қалыптастыру, оларды өз тәжірибесінде белсенді қолдану. Сөзге қызығушылығы мен зейінін арттыру.

Әңгімелеуге үйрету (монологтік тіл)

• Негізгі ойды дұрыс жеткізе білу, монологтік мәтіндерді байланыстырып айту, мәтін мазмұнын дұрыс, рет-ретімен айту, белгілі бір түсінікті сипаттап, хабарлы сөйлем түрінде жеткізе білу шеберлігін қалыптастыру.
• Сөйлеу мәдениетіне үйрету. Таныс емес ортада, көпшілік алдында сөйлей білуге, өнер көрсетуге үйрету (мерекелерде, өзге топ балаларының және ата-аналардың алдында)

Сөйлеу тілінің қалыптасуы (диалогтік)

• Өзіне қаратылып айтылған сөздерді тыңдап түсінуге, әңгімені қолдауға, сұрақтарға жауап беруге және сұрауға, әңгімелесу кезінде өзін мәдениетті, әдепті, байсалды ұстау іскерліктерін дамыту. Өзге балалардың әңгімесінің маңыздылығына әсер етіп, бір-бірінен жаңалықты білуге ықыласын арттыру

Шығармашылықпен әңгімелеу

• Тәрбиешінің ұсынған «Күз», «Менің досым» тақырыптары бойынша әңгіменің жалғасы мен аяғын ойлап табу іскерліктерін үйрету
• Тәрбиешінің ұсынған тақырыптарын («Қыс қызығы», «Менің сүйікті күшігім», «Қыс келбеті», «Менің атам», «Жарқын жаз» және т.б.) бір-бірімен байланысқан сюжет бойынша суреттеу мен әңгімелер ойлап табуға, сөйлемдеріне бейнелеу сөздерін, эпитеттер, салыстырулар қолдануға үйрету.
• Өмірден («Менің анам», «Наурыз - көктем мерекесі», бақылау бойынша («Көңілді тамшылар»), сурет бойынша (Ә. Қастеевтің «Дала») әңгімелер құрастыру іскерліктеріне үйрету

Көркем әдебиет

• Направления

• Постепенное обогащение опыта ребенка, насыщение этого опыта новыми знаниями и сведениями об окружающем, которое и вызывает познавательную активность дошкольника

• Мақсаты:

• мектепке дейінгі ересек жастағы балалардың әдебиетке өнердің бір саласы ретінде қызығушылығын қалыптастырып, сауатты оқырман тәрбиелеу

• - балаларды көркем әдебиеттің халық ауыз әдебиеті жанрымен және шығармаларымен таныстыру;
• - баланың шығарма мазмұнын меңгеріп, оларды дұрыс түсінуін қамтамасыз ету;
• - көркем сөздерді дамытудың негізгі тәсілдерін үйрету;
• - қазақ өнерінің бастауына баулу.

• Міндеттері:

• Балаға жеткілікті деңгейде мәтінді талдау, шығарманың ерекшелігі туралы түсінік беру арқылы әдебиет теориясының кейбір қарапайым ұғымдарын жеткізе отырып, әдебиетке қызығушылығын ояту.
• Көркем шығармаларды қалай қабылдайтынын, оларға қалай әсер ететіндігін байқап, шығарма туралы балалардың пікірін ескеріп, қажет болғанда түзетулер енгізіп, баланың адамгершілік әлеуетін қалыптастыру.
• Шығармалардың жанрларын анықтай білуге (өлең, әңгіме, ертегі), тілдің көрнекті бейнелілігінің үлгілерін (айқындау, теңеу және т.б.) байқауға үйрету.
• Бағдарламада берілген шығармалардан үзінділер жаттау (өлеңдер, шағын ауыз әдебиетінің жанрлары), тақырыпқа сай шығарманы таңдай білуге (түсінік айту) үйрету.
• Қазіргі көркем шығармаларды енгізу есебінен балалар оқуының шеңберін кеңейту.
• Ұлттық әдеби шығармалармен, жазушылардың, ұлттық тілді жақтаушылардың немесе нақты аймақтың жазушыларының шығармаларымен таныстыру.
• Бірігіп тыңдау дағдыларын, сұрақтарға ұйымдасқан түрде жауап беруге және оқығаны туралы сұрауға, талқылауға, суреттерді мұқият қарап, таныс мәтіндермен сәйкестендіруге тәрбиелеу.
• Көркем тілдік және театрландырылған ойын әрекеттері арқылы балалардың дербестігін қалыптастыру, олардың шығармашылық қабілеттерін дамыту.
• Әдеби сюжеттер бойынша драмалық-ойындарын сахналаудағы рөлдерді орындау тәсілдеріне үйрету.
• Көркем әдебиеттің күнделікті өмірге қажеттілігін сезіндіріп, көркем шығармаларды іріктеуге, кітаптар әлемінде өзіне қажет көркем шығарманы таңдай білуге дағдыландыру.
• Кітапқа ұқыптылықпен және құнттап қарауға дағдыландыру. Кітапты құрметтеуге үйретіп, оның адам өміріндегі рөлін түсіндіру.

• Көркем әдебиеттің мазмүны:

• - балаларды көркем әдебиеттің халық ауыз әдебиеті жанрымен және шығармаларымен таныстыру;
• - баланың шығарма мазмұнын меңгеріп, оларды дұрыс түсінуін қамтамасыз ету;
• - көркем сөздерді дамытудың негізгі тәсілдерін үйрету;
• - қазақ өнерінің бастауына баулу.

• Міндеттері:

• Балаға жеткілікті деңгейде мәтінді талдау, шығарманың ерекшелігі туралы түсінік беру арқылы әдебиет теориясының кейбір қарапайым ұғымдарын жеткізе отырып, әдебиетке қызығушылығын ояту.
• Көркем шығармаларды қалай қабылдайтынын, оларға қалай әсер ететіндігін байқап, шығарма туралы балалардың пікірін ескеріп, қажет болғанда түзетулер енгізіп, баланың адамгершілік әлеуетін қалыптастыру.
• Шығармалардың жанрларын анықтай білуге (өлең, әңгіме, ертегі), тілдің көрнекті бейнелілігінің үлгілерін (айқындау, теңеу және т.б.) байқауға үйрету.
• Бағдарламада берілген шығармалардан үзінділер жаттау (өлеңдер, шағын ауыз әдебиетінің жанрлары), тақырыпқа сай шығарманы таңдай білуге (түсінік айту) үйрету.
• Қазіргі көркем шығармаларды енгізу есебінен балалар оқуының шеңберін кеңейту.
• Ұлттық әдеби шығармалармен, жазушылардың, ұлттық тілді жақтаушылардың немесе нақты аймақтың жазушыларының шығармаларымен таныстыру.
• Бірігіп тыңдау дағдыларын, сұрақтарға ұйымдасқан түрде жауап беруге және оқығаны туралы сұрауға, талқылауға, суреттерді мұқият қарап, таныс мәтіндермен сәйкестендіруге тәрбиелеу.
• Көркем тілдік және театрландырылған ойын әрекеттері арқылы балалардың дербестігін қалыптастыру, олардың шығармашылық қабілеттерін дамыту.
• Әдеби сюжеттер бойынша драмалық-ойындарын сахналаудағы рөлдерді орындау тәсілдеріне үйрету.
• Көркем әдебиеттің күнделікті өмірге қажеттілігін сезіндіріп, көркем шығармаларды іріктеуге, кітаптар әлемінде өзіне қажет көркем шығарманы таңдай білуге дағдыландыру.
• Кітапқа ұқыптылықпен және құнттап қарауға дағдыландыру. Кітапты құрметтеуге үйретіп, оның адам өміріндегі рөлін түсіндіру.

• Көркем әдебиеттің мазмүны:

Сауат ашу және жазу негіздері

• Направления

• Постепенное обогащение опыта ребенка, насыщение этого опыта новыми знаниями и сведениями об окружающем, которое и вызывает познавательную активность дошкольника

• Мақсаты:

• мектепке дейінгі ересек жастағы балаларға сауат ашу негіздері мен алғашқы оқу дағдыларын меңгерту, жазуға дайындау

• - тілдің негізгі бірліктері туралы түсінік беру (дыбыс, буын, сөз, сөйлем);
• - қоршаған ортадағы дыбыстардың түрлілігін айтылған сөз арқылы таныстыру;
• - қатаң, ұяң дауыссыз дыбыстарды есту арқылы ажырата білуге жаттықтыру;
• - баспа әріптерімен таныстыру.

• Міндеттері:

Алғашқы оқу дағдыларын қалыптастыру.

• «Сөз» және «дыбыс» «буын», «жуан және жіңішке дауысты дыбыс» туралы алғашқы түсінік беру.
• Тілдегі дауысты және дауыссыз дыбыстардың негізгі ерекшеліктерімен таныстыру.
• Балаларға сөздегі дыбыстардың бірізділігін құра білуге үйрету.
• Қатаң және ұяң дауыссыз дыбыстарды ажырата білу іскерліктерін жаттықтыру.
• Дыбыстық құрылымы әртүрлі үш-төрт сөзге дыбыстық талдау жасауға үйрету, дыбыстардың айтылу ерекшеліктерін (еріннің, тіл мен жақтың қатысына қарай) талдау.
• Әріптер таңбасымен (баспа әріп) таныстыру.
• Буындарды оқудың негізгі механизмі туралы практикалық түсінік беру, яғни, оқу барысында буындағы дауысты дыбысқа сүйену арқылы жаттықтыру.
• Жай сөйлемдерден буындарды және жеке сөздерді оқуға жаттықтыру.
• Сөйлем туралы алғашқы түсініктерін қалыптастыру (жалаң және жайылма сөйлемдер құру, оларды дұрыс әрі нақты айта білуге, сөйлесу барысында жеке сөйлемдерді ажырата білу, сөйлемді сөздерге бөліп, олардың санын анықтай білуге жаттықтыру).

Жазуға дайындық

• Дәптерді, қолды, қарындашты үстел үстіне қою және жазу кезіндегі ережелермен таныстыру.
• Қарындашты дұрыс ұстауға үйрету.
• Ұзын-қысқа таяқшалар мен ирек сызықтарды сызу арқылы ұсақ қол қимылдарын дамыту.
• Сызбалар (штрих) жасауға үйрету.
• Кеңістікті анықтай білу және қағаз бетінің жазықтығын бағдарлай білу іскерліктерін (графикалық диктант) үйрету.
• Сурет салу арқылы әріп элементтерін құрайтын ырғақты қарапайым жиектерді сала білуге үйрету.
• Жазу барысында қол қозғалысының ырғақтылығын сақтай білуге жаттықтыру.
• Әріптердің таңбалары туралы білімдерін қалыптастыруды жалғастыру, дыбыстарды әріптермен сәйкестендіру іскерліктерін дамыту.

жүктеу 2,81 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: