О внесении изменений и дополнений в постановление Правительства Республики Казахстан от 23 декабря 2008 года №1218

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. «Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің 2011 – 2015 жылдарға арналған стратегиялық жоспарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 31 желтоқсандағы № 1507 қаулысына (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 10-11, 143-құжат) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

көрсетілген қаулымен бекітілген Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің 2011 – 2015 жылдарға арналған стратегиялық жоспарында:

«Миссия және пайымдау» деген 1-бөлімде:

«Пайымдауда» төртінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

«Осыған орай, Министрліктің алдағы уақыттағы жұмысының негізгі бағыттары мыналар болады:

1) еңбек ресурстарының өсуіне жәрдемдесу;

2) жұмыспен нәтижелі қамтуға жәрдемдесу;

3) халықтың көші-қоны саласында мемлекеттік саясатты іске асыру;

4) азаматтардың еңбек құқықтарының іске асырылуын қамтамасыз ету;

5) халықтың әл-ауқатының артуына жәрдемдесу;

6) халықтың әлеуметтік осал топтарын әлеуметтік қолдаудың тиімді жүйесін қалыптастыру.»;

«Ағымдағы ахуалды талдау және қызметтiң тиiстi салаларының (аяларының) даму үрдiстерi» деген 2-бөлімде:

«Еңбек ресурстарының өсуіне жәрдемдесу» деген 1-стратегиялық бағытта:

«Негізгі проблемаларды талдауда»:

3-тармақ алынып тасталсын;

«Жұмыспен нәтижелі қамтуға жәрдемдесу» деген 2-стратегиялық бағытта:

«Саланы дамытудың негiзгi параметрлерінде» «Еңбек нарығы және жұмыспен қамтуда» төртінші және бесінші бөліктер алынып тасталсын;

«Негізгі проблемаларды талдауда» 4) тармақшаның екінші бөлігі алынып тасталсын;

«Негiзгi сыртқы және iшкi факторларды бағалауда» төртінші бөлік алынып тасталсын;

мынадай мазмұндағы 2-1-стратегиялық бағытпен толықтырылсын:

«2.1. Халықтың көші-қоны саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру

Халықаралық көші-қон ұйымының бағалауы бойынша Қазақстан көші-кон процестері ерекше күшті байқалатын елдердің қатарына жатады. Қазақстанда көші-қон процестерінің ауқымы, олардың Қазақстандағы әлеуметтік-экономикалық жағдайға әсері өсетін болады.

Халық саны және атап айтқанда, көші-қонның элеуметтік-экономикалық проблемалары барлық жоғары дамыған мемлекеттердің негізгі мәселелерінің қатарында тұр. Қазіргі кезеңде АҚШ, Канада, Австралия сияқты елдері мен бірқатар Еуропа мемлекеттері келіп жатқан шетел азаматтарына қатысты ерекше селективті көші-қон саясатын жүргізеді. Сонымен қатар, бірқатар елдер, бірінші кезекте, Германия, Израиль және Польша ұлттық ұқсастықтары мен өз мемлекеттерінің ерекшелігін сақтау мақсатында өзгеше этно-тарихи көші-қон саясатын жүргізеді.

Саланы дамытудың негізгі өлшемдері

Қазіргі кезде республикада көші-қон жағдайы былайша сипатталады:

1) ішкі интенсивті көші-қон. Қазақстанда соңғы жылдар ішінде өңіраралық көші-қон және көші-қон ағындары бағыттарының жоғары көрсеткіштері сақталуда. 2006 жылдан бастап 2011 жылға дейін өңіраралық көші-қон процестеріне 1,5 млн. астам адам тартылды. Халықты ауылдық елді мекендерден өмір сүру деңгейі неғұрлым жоғары және инфрақұрылымы дамыған өңірлерге, экологиялық қолайсыз өңірлерден экологиялық ортасы жақсы өңірлерге көшіру оның құрамдас бөлігі болып табылады.

2012 жылдың статистикалық мәліметтері республика ішінде мына облыстарда халықтың неғұрлым көп көші-қон ағынын көрсетеді: Оңтүстік Қазақстан облысында көші-қон сальдосы 11103 адамға, Жамбыл (- 7573), Шығыс Қазақстан (- 5186), Солтүстік Қазақстан (- 3041 адам), Қызылорда (- 1728 адам) азайған. Астана (19529 адам), Алматы қалалары (9963), Алматы облысы (5477 адам) және Маңғыстау облысы (2516 адам) халықтың келу ағынының негізгі өңірлері болып табылады. Ішкі көші-қонның негізгі бөлігі - еңбекке қабілетті жастағы халық (81,8 % 16 жастан 62 (57) жасқа дейін).
2) шетелдік жұмыс күші санының азаюы. Ішкі еңбек нарығын қорғау мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі 2012 жылы 90 мың бірлік немесе республиканың экономикалық белсенді халқына 1% мөлшерде шетелдік жұмыс күшін тартуға квота белгіледі.

2012 жылы квота шеңберінде 2792 жұмыс беруші 22 мың шетелдік жұмыс күшін тартты, бұл жалдамалы қызметкерлер (389 мың) санының 5,4% құрайды.

Шетелдік жұмыс күшінің анағұрлым көп саны құрылыс және тау-кен өндіру жұмыстарына тартылды.

Қытай (19,5%) және Түркия (11,5%) еңбек көші-қоны келетін негізгі елдер болып қалып отыр.

Шетелдік жұмыс күшін тартатын жұмыс берушілер шетелдік жұмыс күшін тартуға рұқсат берілген кезде жүктелген ерекше шарттарды орындау шеңберінде қазақстандық азаматтар үшін 29855 қосымша жұмыс орнын ашты, 5079 адамды қайтадан оқытты, 21773 қызметкердің біліктілігін арттырды және 13184 қазақстандық қызметкерді кәсіптік даярлықтан өткізді.

Шетелдік қызметкерлерді қазақстандық қызметкерлермен ауыстыру саясаты жүргізіледі. 2012 жылы 1904 шетел маманы қазақстандық кадрмен ауыстырылды.

Соңғы жылдары қолданылған шаралардың нәтижесінде жұмысқа тартылған шетелдік қызметкерлердің үлесі 54204 адамнан (2008 жыл) 2012 жылы 22041 адамға дейін төмендеді, бұл ретте жоғары білікті қызметкерлердің үлесі 82% дейін артты;

3) жыл сайын келетін этникалық қазақтардың тұрақты өсу қарқыны. Тәуелсіздік жылдары 240 мыңнан астам отбасы немесе 910 мыңнан астам этникалық қазақ тарихи отанына келді. 2012 жылы 15109 отбасы немесе 39401 мың этникалық қазақ келді.

Елдер бөлінісінде республикаға келген этникалық қазақтардың үлесі мынадай: Өзбекстан – 60 %; Монғолия – 14 %, Қытай – 10 %, Түркіменстан – 8%, Ресей – 4 %.

Негізгі проблемаларды талдау

Көші-қон процестерінде бірқатар проблемалар бар, оларды шешу үшін көші-қон саясатын басқаруды күшейту қажет болады.

1. Халықтың көші-қонының өсуін төмендету: көші-қон сальдосы 2006 жылғы (+33041) көрсеткішке қарағанда 2012 жылы (-1381) құрады.

2. Ішкі көші-қон процестерінің стихиялық дамуы, ауылдық өңірлерден қалаларға көшу облысаралық аумақтық орналасудың басым нысаны болып қалып отыр.

3. Еліміздің аумақтары бойынша көшіп-қонушыларды бір қалыпты орналастырмау, этникалық қазақтардың тарихи отанына баяу кірігуі салдарынан шиеленістің артуы.

4. Бірыңғай экономикалық кеңістік шеңберінде жұмыс күшінің еркін қозғалысы, Қазақстанның жақын болашақта Дүниежүзілік сауда ұйымына кіруін ескере отырып, ішкі еңбек нарығына қысым жасау.

5. Заңсыз көші-қон, көші-қон әлеуеті шиеленіскен елдерден көшіп келудің ұлғаюы.

Негізгі ішкі және сыртқы факторларды бағалау.

Еліміздің қауіпсіздігін нығайтуды қамтамасыз ететін көші-қон процестерін басқарудың тиімділігін арттыру мақсатында көші-қон ағынын реттеудің кешенді жүйесін құру, көшіп кету пиғылын төмендету жөнінде шаралар өткізу, этникалық қазақтардың отанға оралуы саясатын одан әрі іске асыру және Қазақстанның бұрынғы азаматтарының қайта оралуын ынталандыру, көші-қон саласындағы бақылауды күшейту және алдын алу шараларын қолдану қажет.

Мынадай міндеттерді шешу көзделеді:

1) көші-қон процестерінің теріс салдарының алдын алу, болдырмау және азайту;

2) көшіп-қонушылардың құқықтары мен мүдделерін қамтамасыз ету және қорғау;

3) жоғары білікті жұмыс күшін тарту тәртібін жеңілдету арқылы жоғары инновациялық әлеуеті бар шетел мамандарының келуін ынталандыру және тартылатын шетелдік жұмыс күшінің сапалық құрамын реттеу;

4) шетелде тұратын этникалық қазақтардың оралуын ынталандыру;

5) көшіп-қонушылардың жылдам бейімделуі мен кірігуіне жәрдемдесу және көмектесу;

6) «Халықтың көші-қоны туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес көшіп-қонушыларды орналастыруды оңтайландыру және ынталандыру;

7) мигрантофобияның туындауының алдын алу және жою бойынша ақпараттық-үгіттеу жұмыстарын дамыту, оның ішінде бұқаралық ақпарат құралдарын тарту;

8) көші-қон мәселелерін шешу бөлігінде шет мемлекеттердің көші-қон қызметтерімен, сондай-ақ үкіметтік емес ұйымдармен өзара іс-қимыл жасау;

9) оралмандардың, босқындардың, еңбекші көшіп-қонушылардың проблемаларын шешу саласында екіжақты және көпжақты халықаралық шарттар жасасуға бастамашылық ету;

10) көші-қон саласындағы ұлттық заңнаманы ТМД елдерімен, Бірыңғай экономикалық кеңістікпен үйлестіру және жүйелендіру.»;

«Стратегиялық бағыттар, мақсаттар, мiндеттер, нысаналы индикаторлар, iс-шаралар мен нәтиже көрсеткiштерi»  деген 3-бөлімде:

«Жұмыспен нәтижелі қамтуға жәрдемдесу» деген 2-стратегиялық бағытта:

«Халықтың жұмыспен қамтылу деңгейін арттыру» деген 2.1-мақсатта:

«Жұмыспен қамтудың өсуіне ықпал ету» деген 2.1.3-міндетте:

тікелей нәтижелер көрсеткіштерінде:

мына:

«

деген жолдар мынадай редакцияда жазылсын:

«

мына:

деген жол алынып тасталсын;

тікелей нәтиже көрсеткіштеріне қол жеткізуге арналған іс-шараларда:

«

деген жол мынадай редакцияда жазылсын:

«

мынадай мазмұндағы жолдармен толықтырылсын:

«

«Еңбек көші-қонын басқару» деген 2.1.4-міндет алынып тасталсын;

мынадай мазмұндағы 2-1-стратегиялық бағытпен толықтырылсын:

«

«Халықтың әл-ауқатының артуына жәрдемдесу» деген 4-стратегиялық бағытта:

«Халықтың өмір сүру деңгейін арттыру» деген 4.1-мақсатта:

«Әлеуметтік қамсыздандырудың барабарлығын қамтамасыз ету» деген 4.1.2-міндетте:

тікелей нәтиже көрсеткіштеріне қол жеткізуге арналған іс-шаралар мынадай мазмұндағы жолмен толықтырылсын:

«

«Әлеуметтiк көмек көрсетудiң атаулығын күшейту» деген 4.1.3-мiндетте:

тікелей нәтиже көрсеткіштерінде:

мына:

деген жол алынып тасталсын;

«Халықтың әлеуметтік тұрғыдан осал топтарын әлеуметтік қолдаудың тиімді жүйесін қалыптастыру» деген 5-стратегиялық бағытта:

«Әлеуметтік қолдаудың тиімділігін арттыру» деген 5.1-мақсатта:

«Мүгедектерді оңалту жүйесін дамыту» деген 5.1.2-міндетте:

тікелей нәтиже көрсеткіштеріне қол жеткізуге арналған іс-шараларда:

мына:

«

деген жол мынадай редакцияда жазылсын:

«

«Функционалдық мүмкiндiктердi дамыту» деген 4-бөлім мынадай мазмұндағы 2-1-стратегиялық бағытпен және 2-1.1-мақсатпен толықтырылсын:

«

«Ведомствоаралық іс-қимыл» деген 5-бөлім мынадай мазмұндағы:

2-1.1.1, 2-1.1.2, 2-1.1.3-міндеттермен толықтырылсын:

«

мына:

деген жолдар мынадай редакцияда жазылсын:

«

«Қатерлердi басқару» деген 6-бөлімде:

«Жұмыспен нәтижелі қамтуға жәрдемдесу» деген 2-стратегиялық бағытта:

мына:

деген жол алынып тасталсын;

мынадай мазмұндағы 2-1-стратегиялық бағытпен толықтырылсын:

«

«7. Бюджеттік бағдарламалар» деген бөлімде:

«Бюджеттік бағдарламалар» деген кіші бөлімде:

001«Еңбек, жұмыспен қамту, халықты әлеуметтік қорғау саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастыру» деген бюджеттік бағдарламада:

тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

«001«Еңбек, жұмыспен қамту, әлеуметтік қорғау және халықты көші-қон саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастыру»;

«2013 жыл» деген бағанда:

тиімділік көрсеткішінде:

«Штат санының бір бірлігін ұстауға арналған орташа шығындар» деген жолдағы «2 375» деген сандар «2 358» деген сандармен ауыстырылсын;

«Бюджеттік шығыстардың көлемі» деген жолдағы «3 273 921» деген сандар «3 415 814» деген сандармен ауыстырылсын;

014 «Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің күрделі шығыстары» деген бюджеттік бағдарламада:

«2013 жыл» деген бағанда:

тікелей нәтиже көрсеткіштерінде:

«Сатып алынған есептеуіш және ақпараттық, тұрмыстық, ұйымдастыру техникасының, медициналық жабдықтардың және өзге жабдықтардың саны» деген жолдағы «252» деген сандар «257» деген сандармен ауыстырылсын;

«Сатып алынған материалдық емес активтердің саны» деген жолдағы «386» деген сандар «387» деген сандармен ауыстырылсын;

«бюджеттік шығыстардың көлемі» деген жолдағы «366 301» деген сандар «366 802» деген сандармен ауыстырылсын;

015 «Республикалық деңгейде әлеуметтік қорғау ұйымдарының күрделі шығыстары» деген бюджеттік бағдарламада:

«2013 жыл» бағанда:

тікелей нәтиже көрсеткіштерінде:

«Сатып алынған есептеуіш, ақпараттық техникасының және өзге жабдықтардың саны» деген жолдағы «914» деген сандар «915» сандармен ауыстырылсын;

«Сатып алынған кеңсе жиһазының саны» деген жолдағы «23» деген сандар «37» деген сандармен ауыстырылсын;

«бюджеттік шығыстардың көлемі:» деген жолдағы «810 465» деген сандар «811 199» сандармен ауыстырылсын;

033 «Әлеуметтік-еңбек саласының бірыңғай ақпараттық жүйесін және Зейнетақы төлеу жөніндегі мемлекеттік орталықтың автоматтандырылған ақпараттық жүйесін дамыту» деген бюджеттік бағдарламада:

тікелей нәтиженің көрсеткіштері мынадай мазмұндағы жолмен толықтырылсын:

«

түпкілікті нәтиженің көрсеткіштері мынадай мазмұндағы жолмен толықтырылсын:

«

«2013 жыл» деген бағанда:

«бюджеттік шығыстардың көлемі» деген жол «75 000» деген сандармен толықтырылсын:

мынадай мазмұндағы 027 бюджеттік бағдарламамен толықтырылсын:

«Бюджеттік шығыстарының жинағы» деген кіші бөлімде:

«2013 жыл» бағанда:

«Бюджеттік шығыстардың барлығы» деген жолдағы «1 340 855» деген сандар «1 341 181 842» деген сандармен ауыстырылсын;

«1. Ағымдағы бюджеттік бағдарламалар» деген жолдағы «1 321 927 015» деген сандар «1 322 178 727» деген сандармен ауыстырылсын;

мына:

деген жол мынадай редакцияда жазылсын

«

«2013 жыл» бағанда:

014 «Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің күрделі шығыстары» деген жолдағы «366 301» деген сандар «366 802» деген сандармен ауыстырылсын;

015 «Республикалық деңгейде әлеуметтік қорғау ұйымдарының күрделі шығыстары» деген жолдағы «810 465» деген сандар «811 199» деген сандармен ауыстырылсын;

027 «Оралмандарды тарихи отанына қоныстандыру және әлеуметтік қорғау» деген жол «108 584» деген сандармен толықтырылсын;

«2. Бюджеттік даму бағдарламалары» деген жолдағы «18 928 115» деген сандар «19 003 115» деген сандармен ауыстырылсын;

033 «Әлеуметтік-еңбек саласының бірыңғай ақпараттық жүйесін және Зейнетақы төлеу жөніндегі мемлекеттік орталықтың автоматтандырылған ақпараттық жүйесін дамыту» деген жол «75 000» деген сандармен толықтырылсын.

2. Осы қаулы қол қойылған күнiнен бастап қолданысқа енгiзiледi және ресми жариялануға тиіс.