4-тарау. ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК БАСЫЛЫМДАРДЫ ӘЗІРЛЕУДІҢ НЕГІЗГІ КЕЗЕҢДЕРІ
Оқу-әдістемелік басылымдарды әзірлемес бұрын адам алдымен өзін қай мәртебеде
ұсынатынын анықтап алуы керек, мысалы: автор, авторлық ұжым мүшесі, құрастырушы.
Автор
– оқу, оқу-әдістемелік материалдарды өзінің шығармашылық жұмысы негізінде
әзірлеген жеке тұлға.
Авторлық ұжым
– басқа адамдармен, авторлармен бірлесе отырып оқу-әдістемелік
материалдар әзірлеген жеке адамдар тобы.
Құрастырушы
– қандай да бір басылым түрін (хрестоматия, библиография, жинақ
және т.б.) құрастырумен айналысатын жеке тұлға. Құрастырушы материалдарды жинақ-
тап, іріктеуге немесе орналастыруға, соның нәтижесінде өзі жасаған өнімнің өзгешелігін
білдіруге қатысты авторлық құқықты иеленеді.
Оқу-әдістемелік әдебиеттерді әзірлеуге (жазуға) кіріспес бұрын оларға қойылатын
жалпы талаптарды және оның кезеңдерін білу өте маңызды.
1-кезең.
Қолданыстағы нормативтік құжаттар мен әдебиеттерге шолу жасау.
Оқу-әдістемелік басылымдардың кез келген түрін әзірлеуді бастамас бұрын, ең алды-
мен, жазуға жоспарланған тақырыпты жақсы түсініп, сол тақырыпқа қатысты нормативтік
құқықтық базаны және соңғы жарияланған басылымдарды зерделеу қажет.
2-кезең.
Пәннің оқу бағдарламасын зерделеу.
Болашақ басылымның мазмұны оқу бағдарламасына сәйкес болуы және онда қарас-
тырылған мақсаттарды қамтуы тиіс. Әзірлеу немесе құрастыру кезінде қолданыстағы
оқулықтарды да зерделеу қажет, өйткені, олар оқу бағдарламасының барлық тақырыптары
бойынша материалдарды қамтиды.
3-кезең.
Болашақ жұмыстың мақсатын, оның міндеттері мен өзектілігін анықтау.
Оқу-әдістемелік құралдарды жазуды, әзірлеуді бастағанда әзірленетін құралдың
мақсатын дұрыс тұжырымдау қажет. Таңдалған тақырып бойынша әдебиеттерді жинақтап,
алғашқы зерделеуден кейін
негізгі проблеманы
анықтап және оны қалай шешуге болатыны
туралы ойланып алу керек. «Оны шешу үшін не істеу қажет?» деген сұрақтың жауабы
әдістемелік жұмыстың
мақсаты
болады, соған сәйкес болашақ жұмыстың теориялық
және практикалық бөлігі негізделіп, жазу жоспары құрылады.
Мақсат нақты және түсінікті болуы тиіс. Анық, нақты белгіленген мақсат жұмыстың
басынан аяғына дейін логикалық байланыс пен жүйелілікті қамтамасыз етеді және онда
қарастырылатын міндеттерді анықтауға көмектеседі.
Жұмыста қандай
міндеттер
ашылуы тиіс екенін анықтау үшін мына жайтқа назар
аударған жөн: яғни жазылатын жұмыстың міндеті
тақырып
пен
мақсаттан
туындайды.
Жұмыстың міндеттері бірнеше болуы мүмкін: бірақ барлығы тақырыппен байланысты
болуы шарт. Міндеттердің нақтылығы авторға өз материалын оқырманға қалай ұсынуы
керектігін, жүйесін алдын ала анықтауға мүмкіндік береді.
Жазылатын жұмыстың мақсаты мен міндеттерін анықтап алғаннан кейін оның
өзек-
тілігі
, яғни таңдап алынған тақырыптың белгілі бір мәселені шешу үшін маңыздылығы
негізделеді және не себепті бұл құралды дәл осы кезеңде педагогикалық ортаға ұсыну
қажет болғаны дәлелденеді.
Достарыңызбен бөлісу: |