Тақырып 4. Саяси элиталар және саяси көшбасшылық - 1 сағат.
Жоспар
1. Саяси элита туралы түсінік. Элиталардың заманауи теориялары.
2. Саяси басшылықтың жіктелуі.
Осы тақырыптың мазмұнын аша отырып, сіз саяси элитаға өзінің ықпалымен, артықшылықты позициясы мен беделімен қоғамның басқа мүшелерінен ерекшеленетін, мемлекеттік билікті пайдалануға немесе оған әсер етуге байланысты шешімдер қабылдауға тікелей және жүйелі түрде қатысатын топ (немесе топтардың жиынтығы) ретінде қаралатындығынан бастауыңыз керек.
Элиталардың негізгі теорияларын қарастыра отырып, сізге, ең алдымен, элитаның макиавелиялық, құндылықтық және солшыл-либералды теорияларын талдау қажет, сонымен қатар неоэлиталық тұжырымдамаларды сипаттау, элита жалдаудың негізгі жолдарын (гильдия жүйесі мен кәсіпкерлік жүйе) олардың ашықтығы, талапкерлерді іріктеу принциптері тұрғысынан талдау қажет.
Екінші сұрақты аша отырып, сіз саяси көшбасшы феноменыне тоқталуыңыз керек. Саяси көшбасшылықтың табиғатын түсіндіретін тұжырымдамаларға (ситуациялық, психоаналитикалық, сапалар теориясы) және саяси көшбасшылық типологиясының критерийлеріне ерекше назар аудару қажет: биліктің легитимизация факторы, басқару стилі бойынша және т.б.
Сонымен қатар, кестені келесідей толтыру керек: «В.Парето, Г.Моски, Р.Миллс, Р.Мишельс элита теориясының негізгі ережелерін салыстырыңыз»
Тұжырымдаманың концепциялары
|
В.Парето
|
Г.Моска
|
Р.Миллс
|
Р.Михельс
|
Элита анықтамасының белгілері
|
|
|
|
|
Роль элиты в обществе Элитаның қоғамдағы рөлі
|
|
|
|
|
Элиталардың түрлері
|
|
|
|
|
Үстемдік ету әдістері
|
|
|
|
|
Реферат тақырыптары
1. Бюрократия саяси феномен ретінде.
2. Михельс концепциясындағы «олигархиялық тенденциялардың темір заңы»
Ұсынылған әдебиет
Пугачев В.П., Соловьев А.И. Политология. Учебное пособие. М.. 2002.
Политология. Курс лекций под ред.Марченко М.Н. М., 2003.
Назарбаев Н.А. В потоке истории. Алматы, 2013.
Назарбаев Н.А. Стратегия «Казахстан-2050». Новый политический курс состоявшегося государства. Послание Президента РК народу Казахстана. // Казахстанская правда. 2012, 16 декабря.
Назарбаев Н.А. Н.А. Взгляд в будущее: модернизация общественного сознания. Астана, 2017.
Матвеенкова Л.Г., Касимова С.С., Ивлева Е.Н., Хмельницкая О.М. Саясаттану. Учебное пособие. Караганда, КарГТУ, 2020.
Абсаттаров Р.Б. Саясаттану негіздері. – 2 т.- Алматы: Қарасай,2011.
Жамбылов Д. Саясаттану: Оқулық. Өңделіп, толықтырылған 2-басылым. – Алматы: Жеті жарғы, 2005.
Heywood A. Politics. - N.-Y.: Palgrave Macmillan,2013.
Мұсатаев С.Ш. Саясибилік: Оқу құралы. Алматы: Қазақ университеті. –2014.
Әлемдік саясаттану антологиясы. «Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы. – Алматы: Қазақстан. – 2005-2009. - Т.1-9
Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар
1. Элита дегеніміз не?
2. Г.Моски мен В.Паретоның көзқарасы бойынша саяси өмір дегеніміз не?
3. «Олигархизацияның темір заңының» мәні неде?
4. Элиталардың плюрализм тұжырымдамасы тұрғысынан саяси өмір
дегеніміз не?
5. Элиталарды тарту тәсілдері қандай?
6. Қасиеттер теориясы саяси көшбасшылық құбылысын қалай түсіндіреді?
7. Ситуациялық теория саяси көшбасшылық құбылысын қалай түсіндіреді?
8. М.Вебер жасаған көшбасшылық классификациясы қандай?
9. М.Германн жасаған көшбасшылық классификациясының негізінде қандай
критерийлер бар?
Достарыңызбен бөлісу: |