Мұнай-газ саласындағы элеуметтік эріптестік пен әлеуметтік жэне еңбек

1.6. Жұмыскерлерге  бір  уақытта  бірнеше  келісім  қолданьшатын  жағдайларда 

жұмыскерлер  үшін анағұрлым  тиімді келісім шарттары қолданьшады.

Ұйымньщ  ішкі  құжаттарында  Келісімдегі  шарттарға  қарағанда  анағұрлым  тиімді 

келісім  шарттары  көзделген  жағдайда,  ұйымның  ішкі  құжаттарыньщ  жұмыскерлер  үшін 

анағұрлым  тиімді келісім шарттары қолданылады.

1.7. Келісім,  сондай-ақ,  Қазақстан  Республикасының  аумағьшда  тіркелген  тиісті 

қызмет 

саласының  ұйымдарьша, 

мүліктің 

меншік 

иелері, 

құрьштайшьшары 

(қатысушылары)  немесе  акдионерлері  шетел  азаматтары  немесе  шетелдік  қатысуы  бар 

шетелдік  заңды  іұлғалар,  сондай-ақ,  шетелдік  заңды  тұлғалардың  филиалдары  мен 

өкілдіктері больш табьшатьш ұйымдарға таралады.

1.8.  Келісім ережелері оған қол қойған Тараптар үшін, сондай-ақ Келісімге қосылған 

жұмыс берушілер мен жұмыскерлер  үшін міндетті болып табылады.

Мазмұны 

Қазақстан 

Республикасының 

еңбек 

заңдарымен 

салыстырғанда 

қызметкерлердің жағдайын  нашарлатпауы тиіс ұжымдьщ шарттарды  жасаған кезде,  осы 

Келісім келіссөздер үшін негіз больш табьшады.

1.9. Келісімге  қолданьшу  мерзімі  ішінде  барлық  әлеуметтік  эріптес  Тараптардың 

келісімі  бойынша  өзгерістер  мен  толықтырулар  енгізілуі  мүмкін,  олар  Келісімге  жеке 

қосымша  ретінде  ресімделеді  жэне  оның  ажырамас  бөлігі  болып  табылады  жэне 

жұмыскерлерге  мәлімденеді.

1.10. 

Қазақстан  Республикасы  Азаматтық  кодексінің  404-бабында  көзделген 

жағдайларды  қоспағанда,  Келісім  Тараптарьшың  бір  де  біреуінің  өздері  қабьшдаған 

міндеттерді орындауды біржақты тәртіппен тоқтатуға құқығы жоқ,

1.11. 

Келісімнің  қолданылу  кезеңінде  қабылданған  жэне  жұмыскерлердің 

жағдайын  жақсартатын  нормативтік  құқықтық  актілер  күшіне  енген  сэттен  бастап 

Келісімнің  тиісті  тармақтарьшьщ  қолданьшуын  кеңейтеді.  Егер  нормативтік  құқьщтьщ 

актілер  жұмыскерлердің  жағдайы  нашарлататын  болса,  осы  Келісімнің  шарттары 

қолданылады.

1.12. 

Осы  Келісімде 

мынадай 

ұғымдар  мен 

олардың 

анықтамалары 

қолданылады:

1)  әлеуметтік  әріптестік  -   жұмыскерлер  (жұмыскерлердің  өкілдері),  жұмыс 

берушілер  (жұмыс  берушілердің  өкілдері),  мемлекеттік  органдар  арасындағы  еңбек 

қатынастарын  жэне  еңбек  қатынастарына  тікелей  байланысты  өзге  де  қатынастарды 

реттеу  мәселелері  бойынша  олардьщ  мүдделерін  үйлестіруді  қамтамасыз  етуге 

бағытталған өзара қатынастар жүйесі;

2)  салалық комиссия -  тараптар орындауға міндетті болатьш  тиісті шешімдермен 

ресімделетін  консультациялар  мен  келіссөздер  жүргізу  арқьшы  элеуметтік  әріптес 

тараптардың  мүдделерін  келісуді  қамтамасыз  ету  бойынша  тұрақты  жұмыс  істейтін 

орган;

3)  салалық келісім -  салалық деңгейдегі жұмыскерлер үшін мазмұньш  жэне  еңбек 

жағдайларын,  жұмыспен  қамтуды  жэне  әлеуметтік  кепілдіктерді  белгілеу  жөніндегі 

міндеттемелерін  айқьшдайтьш  элеуметтік  эріптестік  тараптарыньщ  арасында  жасалатын 

жазбаша келісім нысанындағы құқықтық акт;

4)  ұжымдық  шарт  -   ұйымдағы  әлеуметтік-еңбек  қатынастарын  реттейтін, 

жұмыскерлердің  өкілдері  арқьшы  жұмыскерлер  мен  жұмыс  беруші  арасында  жасалатын 

жазбаша келісім нысанындағы құқықтық акт;

5)  еңбек  шарты  -   жұмыскер  мен  жұмыс  берушінің  арасындағы  жазбаша  келісім, 

бұған  сәйкес  жұмыскер  белгілі  бір  жұмысты  (еңбек  функциясын)  жеке  өзі  орындауға, 

еңбек тэртіптемесін сақтауға міндеттенеді, ал жұмыс беруші жұмыскерге келісілген еңбек 

функциясы  бойьшша  жұмыс  беруге,  осы  Кодексте,  Қазақстан  Республикасының 

заңдарьшда жэне Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде, 

ұжымдық  шарт,  жұмыс  берушінің  актілерінде  көзделген  еңбек  жағдайларын  қамтамасыз 

етуге, жұмыскерге уақтьшы жэне толық мөлшерде жалақы төлеуге міндеттенеді;

4

6)  жұмыскер -  жұмыс берушімен еңбек қатынастарында тұратын жэне еңбек шарты 

бойынша жұмысты тікелей орьшдайтын жеке тулға;

7)  жұмыс  беруші  -   жұмыскер  еңбек  қатынастарында  болатьш  жеке  немесе  заңды 

тұлға;

8)  жұмыс  берушілердің  өкілдері  -   құрылтай  құжаттары  жэне  (немесе)  сенімхат 

негізінде  жұмыс  берушінің  немесе  жұмыс  берушілер  тобының  мүдделерін  білдіруге 

уэкілеттік берілген жеке жэне (немесе) заңды тұлғалар;

9)  жұмыскерлердің  өкілдері  -   кэсіптік  одақтардың,  олардың  бірлестіктерінің 

органдары, 

ал 

олар 

болмаған 

кезде 

жұмыскерлердің 

жалпы 

жиналысында 

(конференциясында) жұмыскерлердің (конференция делегаттарьшьщ) кемінде үштен екісі 

қатысқан кезде қатысушылардың көршілік дауысымен сайланған жэне уәкілеттік берілген 

сайланбалы өкілдер;

10)  татуластыру  комиссиясы  -   ұжымдьщ  еңбек  дауьш  тараптарды  татуластыру 

арқьшы  реттеу  үшін,  жұмыс  беруші  мен  жұмыскерлер  (олардың  өкілдері)  арасындағы 

келісім бойьшша құрылатын орган;

11)  татуластыру  рәсімдері  -   ұжымдьщ  еңбек  дауын  бастапқьща  татуластыру 

комиссиясында,  ал  онда келісімге қол жеткізілмеген  кезде -  еңбек төрелігінде,  сондай-ақ 

медиация рэсімін қолдана отырып, тараптардың өзара келісуі бойьшша рет-ретімен қарау;

12)  еңбек  дауы  -   Қазақстан  Республикасының  еңбек  заңнамасын  қолдану, 

келісімдердің,  еңбек  жэне  (немесе)  ұжымдық  шарттардың,  жұмыс  беруші  актілерінің 

талаптарын  орындау  немесе  өзгерту  мэселелері  бойынша  жұмыскер  (жұмыскерлер)  мен 

жұмыс берушінің (жұмыс берушілердің) арасындағы келіспеушіліктер;

13)  еңбек  төрелігі  -   ұжымдық  еңбек  дауының  тараптары  татуластыру 

комиссиясында  келісімге  қол  жеткізілмеген  кезде  еңбек  дауын  шешу  үшін  уәкілетті 

адамдарды тарта отырып құратын, уақытша жұмыс істейтін орган;

II. 

ТАРАПТАРДЫҢ 

ӨЗАРА 

ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСТАРЫ 

МЕН 

МІНДЕТТЕМЕЛЕРІ

2.1.  Тараптар:

1)  осы Келісімнің  1.4-тармагында көзделген қағидаларды басшьшьщқа алуға;

2)  саланың экономикалық жэне элеуметтік даму мәселелерін шешкен кезде тепе-тең 

негізде  әрекеттестік етуге;

3)  мемлекеттік  басқару  органдарында,  соттарда  еңбек,  элеуметтік  кұқьщтар  жэне 

осыларға  байланысты  экономикалық  құқықтарды  және  қызметкерлердің  құқьщтарьш 

қорғау 

мэселелері  бойынша  сөз  сөйлеуге,  тиісті  нормативтік  құқықтық  актілер, 

келісімдер, бағдарламалар, ұсьшыстар әзірлеуге қатысуға;

4)  коммерцияльщ  құпияны  кұрайтын  ақпаратты  қоргау  туралы  азаматтық  жэне 

кәсіпкерлік заңдарды, сонымен қатар жұмыс берушілердің қызметтік және коммерциялық 

құпияның  сақталуын  қамтамасыз 

ететін  актілерін  сақтай  отырып,  элеуметтік- 

экономикалық  сипаттағы  сұрау  салынған  мәселелер 

бойынша  бір-біріне  толық  әрі 

уақытылы ақпарат  ұсынуға;

5)  жұмыскерге  және  оның  отбасына  заңнамада  жэне  осы  Келісімде  белгіленген 

элеуметтік  кепілдіктер  мен  жеңілдіктердің  орындалуын  қамтамасыз  етуге  жэне  жұмыс 

берушілер  мен  жұмыскерлердің  ұжымдық  шарт  жасасқан  кезде  осы  кепілдіктер  мен 

жеңілдіктер тізімін кеңейту құқықтарын шектемеуге;

6)  еңбек қақтыгыстарын шешкен кезде  Қазақстан Республикасы заңдарын  мүлтіксіз 

сақтау,  элеуметтік  жауапкершілік,  өзара  құрмет  қағидаларын  басшылыққа  алуға, 

ұжымдық  еңбек  дауларының туғызуы мүмкін  себептер  мен  жағдайларды  жою  бойынша 

алдын ала шараларды қабылдауға келісті.

2.2. Жұмыс берушілер:

5