§ 20. ЭЛЕКТР ВАКУУМ АСПАПТАРЫН МОНТАЖДАУШЫ

6-разряд

Білуге тиіс: аргонды доға, электронды сәулелік және термодиффузиондық дәнекерлеу құрылғыларының құрылысы, баптау тәсілдері мен ережесі; бұйымдарды дәнекерлеу және жинақтау кезіндегі құрылымдық ерекшеліктер мен өлшемдерді, шақтамалар мен орналастыруды сақтауды орталықтау тәсілдері; УИМ-01, УМИ-2Ц, МБР-З микроскоптарын қолдана отырып, аспап тораптарын жинақтау және дәнекерлеу тәсілдері; УИМ-23 микроскобында, электронды микроскопта, шатографта және сандық вольтметрде жинақтау дәлдігін бақылау; вакуум материалдарының физикалық, химиялық және электр қасиеттері; сынақ өндірісі технологиясының негіздері және арнайы технологиялық жабдықтың құрылысы; электр және вакуумдық техника негіздері.

Орта кәсіптік білім талап етіледі.

Жұмыс үлгілері

1. Көп сәулелі клистрондар - микроскопты қолдана отырып, саңылауларды қиыстырып және өлшеу отырып толық жинақтау.

2. Қуатты ЛБВ, ЛОВ - сынақ аспаптарды толық жинақтау және технологиялық операцияларды өңдеу.

3. Магнетронды күшейткіштер және шағын генераторлар – электронды микроскопта өлшемдері, шақтамасы мен саңылауларын бақылай отырып, аспаптардың сынақ үлгілерін жинақтау.

4. Электронды-оптикалық түрлендіргіш – микроскопты қолдана отырып, микроарналы пластиналардың блоктарын жинақтау.

5. Клистронның резонаторлық блоктары бар электронды зеңбірек - дәнекерлеу.

6. Баяулатушы ЛБВ жүйесі – термодиффузионды дәнекерлеу.

7. Рентген түтіктер – жұқа қабатты бөлшектер мен шықпа терезелерді дәнекерлеу.

8. Шағын және өте шағын катодты-қыздырғыш тораптар – электр түйіспелі және лазерлік дәнекерді қолдана отырып, 0,002 мм дейінгі дәлдікпен қиыстыра отырып жинақтау.

9. Клистронның резонаторлық блогы бар коллекторлық торап - аргонды-доғал дәнекерлеу.

10. Өз сипаты жағынан әр түрлі материалдардан жасалған күрделі тораптар (молибден мен мыс, болат пен мыс, мыс пен ковар және т.б.) – дәнекерлеу.

11. Өте шағын аспаптардың тораптары – шағын кеңістікте микроскоппен жинақтау.

12. Тотықпайтын болат пен титаннан жасалған фокустеуші электродтар - электронды сәулемен дәнекерлеу.

3-разряд

Білуге тиіс: қолданылатын құрылғылар мен бақылау-өлшеу құралдарының құрылысы және баптау тәсілдері; қолданылатын материалдардың негізгі қасиеттері және олардың сапасына қойылатын талаптар; жарылыстан қорғайтын рамканың мақсаты және сыртқы монтаждауды орындаған кезде кинескопты қолдану ережесі; рамканы кинескопқа орнатудың геометриялық өлшемдеріне қойылатын талаптар.

Жұмыс үлгілері

1. Қуатты генераторлық шамдар – сыртқы шықпаларды, сақиналарды, фланецтерді бекіту.

2. Кинескоп – тегістеу, қысу, сылау және жарылыстан қорғайтын рамканы тазалау; құрсауларды бояу.
§ 22. СЫРТҚЫ АРМАТУРАНЫ МОНТАЖДАУШЫ-ОРНАТУШЫ

4-разряд

Білуге тиіс: қызмет көрсететін құю машиналарын, вакуум құрылғыларды, май нығыздауыштарды, жарылыстан қорғайтын таспаны орау станоктарының құрылысы; бақылау-өлшеу аспатарының (вакуумметр, манометр, вискозиметр, амперметр, вольтметр) мақсаты мен қолданылу шарттары; 1 және П класты талдау және техникалық таразыларды орнату және пайдалану ережесі; қолданылатын материалдардың, құю компоненттері мен құрамдарының химиялық және физикалық қасиеттері; табиғи газды, азотты, оттегіні пайдалану ережесі; өлшеу құралдары мен жұмыс құрылғыларының құрылысы мен мақсаты.

Жұмыс үлгілері

1. Ааспап арматурасы – элементтерін дәнекерлеу.

2. Күйдіргіштер, қоректендіргіш баусымы - жасау.

3. Телевизиялық кинескоптар - жарылыстан қорғау рамасын гидравликалық нығыздауышта нығыздау; жарылыстан қорғау таспасын арнайы құралдардың көмегімен құрылғыға орау.

4. Клистрондар – сыртқы контурын бекіту.

5. Магнетрондар - магниттерді орнату.

6. Магнит желілер – тоқ өткізгіш және жылу өткізгіш компаунд құю.

7. Металл қыш аспаптар - соленоидке орнату.

8. АЖЖ аспаптары - компаунд құю; толқынжолдар мен радиаторларды дәнекерлеу; нығыздау; конденсаторлық слюданы жинақтау және орнату.

9. Сутекті тиратрондар – радиаторларды дәнекерлеу; сыртқы арматураны дәнекерлеу.

10. Атомдық сәулелік түтіктер - электрондық көбейткіштердің бөлгіштерін ажырату.
§ 23. СЫРТҚЫ АРМАТУРАНЫ МОНТАЖДАУШЫ-ОРНАТУШЫ

5-разряд

Білуге тиіс: күрделі аспаптардың арматурасын, жинақтаушы бұйымдарды, толқынжол коаксиалды және келістіруші құрылғыларды монтаждау жүйелілігі мен тәсілдері; монтаждау сапасы мен арматураның орналасуының аспаптар өлшемдеріне ықпалы; бақылау-өлшеу аспаптарын баптау және реттеу ережесі; қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылысы; технологиялық жабдықтың құрылысы мен құрылымы; электр және радиотехниканың негізгі заңдары

Жұмыс үлгілері

1. Кенеуді бөлгіштер, жинақтаушы бұйымдар, радиоқұрылғылар - дәнекерін қопару, монтаждау, орнату.

2. Аспаптардың бөлшектері мен тораптары – дәнекерлеу, қалайылау, жабыстыру.

3. Күшейткіш және қарқынды клистрондар - герметик құю.

4. Генераторлықе, модуляторлық, қарқынды аспаптар - орнату, дәнекерлеу, сыртқы арматураны нығыздау.

5. СВЧ аспаптары - магнит жүйелері мен толқынжорлды орнату; дәнекерлеуден кейін бөлшекетрдің кемшіліктерін айқындау.

6. Резонаторлар – сору, СВЧ өлшемдері бойынша баптау.

7. Келісуші құрылғылар, толқынжол-коаксиалды өткелдер – орнату және бақылау.

4-разряд

Білуге тиіс: шықпаларды газбен дәнекерлеу автоматтарының құрылымы мен жұмыс қағидасы; бір сәттік газбен дәнекерлеу қағидасы; дәнекерленетін бөлшектердің механикалық және электр қасиеттері; буландырғыш газдың атмосферасындағы сымның мақсаты және оны жасыту; қолданылатын газдардың қасиеттері; бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолданылу ережесі; электр техникасының негізгі заңдары.

Жұмыс үлгілері

1. Шықпаларды газбен дәнекерлеу автоматы – екі буынды шықпаларды жасау кезінде баптау.

2. Шықпаларды газбен қолмен дәнекерлеу машиналары - баптау.
§ 25. ШЫҚПАЛАРДЫ ДӘНЕКЕРЛЕУ АВТОМАТТАРЫН БАПТАУШЫ

5-разряд

Білуге тиіс: шықпаларды газ және электр дәнекерлеу автоматтарының кинематикалық, газ схемалары, құрылымы, жұмыс қағидасы, пайдалану және орташа жөндеу ережесі; электр өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолданылу ережесі; тұрақты тоқ генераторының мақсаты мен жұмыс қағидасы; оттегі редукторларын пайдалану ережесі; бір сәттік газ және электр дәнекерлеу қағидасы; шықпалар буындарының барлық материалдарының қасиеттері, қолданылуы және мақсаты; әр түрлі металдары дәнекерлеу режимдері; электр техникасының негізгі заңдары.

Кәсіптік орта білім талап етіледі.

Жұмыс үлгілері

1. Шықпаларды газ және электр дәнекерлеу автоматтары – шықпалардың әр түрлі типтерін баптау және қайта құру.

2. Бұйымдарды жара отырып кесу автоматтары - баптау.

3. Шықпаларды шынылау автоматы – баптау және ағымдағы жөндеу.
§ 26. ШЫҚПАЛАРДЫ ДӘНЕКЕРЛЕУ АВТОМАТТАРЫН БАПТАУШЫ

6-разряд

Білуге тиіс: барлық типті шықпаларды дәнекерлеу автоматтарының кинематикалық, электр және газ схемалары; автоматтың барлық тораптарының өзара байланысы; автоматтардың барлық типтеріне кез келген жөндеу жұмыстарын жүргізу тәсілдері; тораптардың, бөлшектердің тозуының алдын алу ережесі; әр түрлі металдарды дәнекерлеуге қажетті режимді таңдау үшін қажетті шарттар; электр және газбен дәнекерлеу, сондай-ақ электр және газбен жару шарттары; әр түрлі металдардың дәнекерлік қоспаларын сынау ережесі; сынақ және эксперименталдық үлгілерді жасау кезінде есептеу және режимді орнату.

Кәсіптік орта білім талап етіледі.
§ 27. ШАМДАРДЫ КҮЙДІРУШІ

2-разряд

Білуге тиіс: маңызды бөлшектердің атауы, мақсаты, қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс қағидасы; өлшеу аспаптарының мақсаты және қолданылу шарттары; барлық типті шамдардың мақсаты және оларды күйдіру режимдері.

Жұмыс үлгілері: Қыздыру шамдары - белгіленген кернеу жағдайында күйдіру.
§ 28. ТҮРЛІ-ТҮСТІ КИНЕСКОПТАРДЫҢ МАСКАЛАРЫ ӨНДІРІСІНДЕГІ ҚОРҒАНЫШ ҚАБАТ ЖӨНІНДЕГІ ОПЕРАТОР

4-разряд

Білуге тиіс: түрлі-түсті кинескоптардың маскаларының қорғаныш қабаттарына арналған жабдықтардың құрылысы; оксидтеу пештерінің құрылысы, маскалар мен рамаларды оксидтеудің технологиялық режимдері; температураның, будың жұмсалуы мен қысымының өзгеруінің көмегімен оксид қабаттың қалыңдығын өлшеу тәсілдері; химиялық құрамдардың көмегімен оптикалық тығыздығы мен элементтерінің ұлғаю тәсілдері және элементтерге қорғаныш қабат жағу әдістері; бақылау-өлшеу аспаптарының (денситометр) жұмыс қағидасы, құрылысы мен қолданылу шарттары; өңдеу элементтеріне арналған құрамдардың рецептурасы мен химиялық қасиеттері.

2-разряд

Білуге тиіс: қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс қағидасы, оның негізгі бөлшектерінің атауы және мақсаты; бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолданылу шарттары; қол газ шілтерін пайдалану ережесі; өңделетін материалдардың атауы мен негізгі қасиеттері; тартылатын бұйымдарды вакуумдеу дәрежесін тексеру тәсілдері; сору процессінің мақсаты.

Жұмыс үлгілері

1. Индикаторлық диодтар – жартылай автоматта сору.

2. Қыздыру шамдары, қабылдап күшейткіш шамдар және күрделі емес АЖЖ аспаптар - жартылай автоматта және сору посттарында сору.

3. Рентген түтіктер – алдын ала сору және посттарда сору.

3-разряд

Білуге тиіс: қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылысы мен баптау тәсілдері; сору посттарын басқару ережесі; жоғары жиілікті индукторларды қолдану тәсілдері; негізгі бақылау-өлшеу аспаптарының (микроамперметрлер, амперметрлер, вольтметрлер, газ, су және ауа манометрлері, иондаушы және термобу вакуумметрлері) мақсаты, құрылысы; соруға түсетін және сорылған аспаптарға қойылатын талаптар; сору режимдері; жүйеде және аспапта вакуумды тексерудің негізгі тәсілдері; шамдардың жануы бойынша вакуумдеу дәрежесін айқындау; жоғары вакуумды алу тәсілдері; дәнекерлеу тәсілдері және оған қойылатын талаптар; электр техникасы негіздері.

Жұмыс үлгілері

1. Вакуум аспаптарын ішкі арматуралау – сору процессінде жоғары жиілікті тоқпен қыздыру.

2. Коллекторлар мен шықпалар – вакуумдық тығыздығын сору әдісімен тексеру.

3. Генераторлық, металл қыш, титан қыш шамдар, потенциалоскоптар, манометриялық есептеуіштер, фотоэлементтер, электронды оптикалық түрлендіргіштер – постка алдын ала сору; сіңіргіштерді газсыздандыру және шамдарды дәнекерлеу.

4. Люминесцентті шамдар – көп позициялы жартылай автоматта сорудан кейін шамдарды дәнекерлеуден.

5. Қабылдап күшейткіш және газ разрядтауыш шамдар - көп позициялы жартылай автоматта сору; постта сору.

6. Арнайы жарықтандырғыш шамдар – көп позициялы жартылай автоматта сору және инертті газ толтыру; вакуум мен толықтырғышты салу, алу және бақылау.

7. Қуатты прожекторлық шамдар және және киношамдар – сору және постта толтыру.

8. ДРЛ шамдар - алдын ала және түпкілікті сору.

9. КИ шамдар – сору және йод толтыру.

10. Вакуум аспаптар –сору алдында ауа атмосферасында немесе қорғаныш ортада (азот) қыздыру.

11. Екінші буынды электронды оптикалық түрлендіргіштер - бұйымдарды қыздыру; бөлшектер мен магнит сорғыны сору постында газсыздандыру.

12. КВМ резисторлары - көп позициялы жартылай автоматта сору.

13. Шыны қабат - газсыздандыру.

14. Стационар аноды бар, диагностикаға арналған рентген қарқынды екі электродты түтіктер - посттарда сору.
§ 31. СОРУШЫ -ВАКУУМДЕУШІ

4-разряд

Білуге тиіс: көп позициялы сору жабдықтары мен посттарының құрылысы, мақсаты мен қызмет көрсету ережесі; жоғары жиілікті генераторлар мен индукторларды пайдалану ережесі; жоғары жиілікті құрылғыларды пайдалану ережесі, газсыздандыру, сору және жандандыру режимін бақылауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен қолданылу шарттары; катодтарды карбидтеу және сору процессінде аспаптарды шынықтыру, аспаптағы газ қысымын анықтау тәсілі, аспаптағы газ бен сынапты мөлшерлеу тәсілі; газ шілтерді пайдалану ережесі және баптау; сору режимін реттеу тәсілдері; жарылыс қаупі бар кинескопты пайдалану ережесі.

Жұмыс үлгілері

1. Газ сіңдіргіш (геттер) - жоғары жиілікті тоқпен тозаңдандыру.

2. Диодтар, триодтар, тетродтар – постта сору.

3. Сандық индикаторлар – жартылай автоматта сору.

4. Экран өлшемі 35-50 см телевизиялық кинескоптар – кинескоптарды регенерациялау кезінде конвейерлік және карусель типті көп позициялы жартылай автоматта, стационарлық сору посттарында сору.

5. Вакуумды тұрақты конденсаторлар – посттарда дәнекерлеу, сору, күйдіру және посттан дәнекерін қопару.

6. Магнитпен басқарылатын түйіспелер - автоматта сору.

7. Газ разрядтауыш доғал және қарқынды шамдар - постта сору.

8. Генераторлық шамдар – жартылай автоматтарда сору.

9. Қуатты металл қыш және титан қыш шамдар - постта сору.

10. Металл қыш және титан қыш шамдар - жартылай автоматтарда, автоматтарда, сору посттарында сору.

11. Өте шағын, қабылдап күшейткіш шамдар – әр позициясында жеке сорғысы бар жартылай автоматтарда сору; өңдеу, газсыздандыру және электронды бомбалаумен сору режимдерін үздіксіз бақылау.

12. Криптон шамдар - постта сору.

13. Қарқынды шамдар, строботрондар және доға шамдар - постта сору.

14. Магнетрондар, клистрондар мен АЖЖ модульдері - жартылай автоматтарда сору.

15. Екінші буынды электронды оптикалық түрлендіргіштер - бұйымдардың блоктарын сору посттарында сору.

16. Фотоэлектронды аспаптар - постта сору.

17. СВЧ және газ разрядтауыш аспаптар - постта және жартылай автоматтарда сору.

18. Р-22 типті газ разрядтауыш - постта сору.

19. Өнеркәсіптік жарықтандыру және терапия үшін құрылымдық және спектральді талдауға арналған рубки рентген түтіктер - постта сору.

20. Арнайы электронды сәулелік түтіктер - көп позициялы жартылай автоматта сору.

21. Фотоэлементтер - көп позициялы жартылай автоматта алдын ала сору.

5-разряд

Білуге тиіс: күрделі вакуумды схемасы бар сору посттарының құрылысы мен мақсаты; күрделі сынақ аспаптарын сору режимдері мен ережесі; жұқа пленкаларды электродқа тозаңдандыру тәсілдері және пленкаларды бір электродтан екіншісіне қайта тозаңдандыру тәсілдері; технологиялық процестің әрбір кезеңінің мақсаты және олардың кезеңділігі; вакуумдық техника, электр техникасы және шыны үрлеу ісінің негіздері.

Жұмыс үлгілері

1. Видикондар – посттарда сору.

2. ГХ1С типті газотрон - посттарда сору.

3. Экранының көлемі диагоналі бойынша 50 см артық телевизиялық, түрлі-түсті кинекскоптар - конвейерлік және карусель типті көпшпиндельді жартылай автоматтарда сору.

4. Проекциялық кинескоптар - посттарда сору.

5. Кинескоптар - регенерациялаудан кейін сору.

6. Вакуумды айнымалы конденсаторлар - сору, сутегінің шіріген разрядымен өңдеу, шынықтыру, күйдіру және посттан ажырату.

7. Магнитпен басқарылатын түйіспелер – процесті газ талдамасы (изотоптық және жалпы бойынша) басқара отырып, посттарда сору.

8. Лазер (ОКГ) – сору және шынықтыру.

9. Металл және оның галоид қоспалары толтырылатын шамдар - толтырғыштарды мөлшерлі көлемнен разрядтаушы бөлігіне жіберіп айдау.

10. Сутекті шамдар - сору.

11. Көп электродты спектральді шамдар – жоғары вакуумды посттарда катод элементтерін бірнеше дүркін шынықтыра отырып, сору.

12. ПМИ-2 және ЛТ-2 шамдар – күйдіру посттарына және сору посттарына арналған дәнекер.

13. Генераторлық шамдар (шыны), игнитрондар, тиратрондар – қол посттарында сору.

14. Потенциалоскоптар - посттарда сору.

15. Күрделі құрылымды электронды-оптикалық түрлендіргіштер - посттарда сору.

16. Екінші кезеңдік электронды-оптикалық түрлендіргіштер – автоматты электронды газсыздандыру құрылғыларында МКП газсыздандыру.

17. Аспаптар мен посттар - вакуумда дәнекерлеу.

18. "Интеграл" кешенін басқарушы аспаптар - сору.

19. Ерекше сериялы, аса берік фотоэлектрондық аспаптар - бағдарламамен басқарылатын посттарда сору.

20 . Скиатрондар - экраны тозаңдандырылған посттарда сору.

21. Суперортикондар - посттарда сорып алу.

22. Стабилитрондар - сорып алу және жаттығы.

23. ОКГ түтіктері - сорып алу.

24. Айналма аноды бар диагностикаға арналған рентген түтіктері - посттарда сорып алу.

25. Шығарылған аноды бар өндірістік жарық түсіруге арналған рентген түтіктері - посттарда сорып алу.

26. Рентген, басқару, импульстік түтіктер - посттарда сорып алу.

27. Өзгеруші өлшеу спекторы бар спектральдық талдауға арналған рентген түтіктері - посттарда сорып алу.

28. Рентген түтіктері - эксперименталды үлгілер посттарында сорып алу.

29. Электр-сәулелі арнайы түтіктер - конвейерлі жартылай автоматты және көп позициялы посттарда сорып алу.

30. Катод тораптары - вакуумдағы ампулаларға орнату.

31. Аспаптардың ішкі электродтары - электрондық бомбалаумен немесе өзге плазмамен өңдеу.

32. Әртүрлі типтегі ОКГ белсенді элементтері - сорып алу және газ қоспаларымен толтыру.