1.6 Бақылау сұрақтары
1) Пресстеудің мәні, артықшылықтары мен кемшіліктері.
Пресстеу әдісінің үрдістің (пресстеу күші, құралдың құрылымдық өзгешеліктері, жабдықтау және бас профильдердың) технико-экономикалық көрсеткіштерге әсері қандай.
Металдың деформациялау дәрежесінің пресстеу күшіне әсері.
Пресстеу күші тағы неге байланысты.
2 ҚОЛМЕН ДОҒАЛЫ ПІСІРУДІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ҮРДІСІН ЖАСАУ
2.1 Жұмыстың мақсаты
- қолмен доғалы электрлі пісірудің технологиялық үрдісінің есептеу тізбегін зерттеу.
- жеке тапсырма бойынша тәжірибелі есептеулер жүргізу;
2.2 Жұмыстың мақсаты
Барлық орындаушыларға ортақ тапсырма: қолдық доғалы әдіспен қақпақсыз тікбұрышты форма сыйымдылығын пісіру. Құрылым алдын-ала прихваткаларда жиналады (қысқа тігістер ұзындығы 30 – 40 мм ара қашықтығы 200-300 мм), содан кейін барлық тігістер сыйымдылықты алдын-ала қажетті жағдайға бұрған кезде астынғы жағынан пісіріледі. Әр орындаушының сыйымдылықтың геометриялық өлшемдері, металл қалыңдығы, металл маркасымен өзгешеленетін өз нұсқалары болады.
Сондықтан «Алғашқы мәліметтер»: - ұзындығы, мм; -ені, мм; -биіктігі, мм; -қалыңдығы, мм; -болат типі.
Тапсырма нұсқалары 6 кестеде көрсетілген.
6 Кесте – Тапсырма нұсқалары (оқытушымен беріледі).
Тапсырма №
| Жәшік өлшемі, мм |
Бет қалыңдығы, мм
|
Болат типі
|
ұзындығы
|
ені
|
биіктігі
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
1
|
600
|
500
|
600
|
4
|
а/к
|
2
|
650
|
500
|
65
|
4
|
т/л
|
3
|
1000
|
600
|
600
|
6
|
а/к
|
4
|
1100
|
600
|
600
|
5
|
а/к
|
5
|
1500
|
800
|
800
|
5
|
т/л
|
6
|
2000
|
800
|
800
|
6
|
о/к
|
7
|
2100
|
600
|
600
|
5
|
л
|
8
|
2100
|
850
|
800
|
6
|
л
|
9
|
2500
|
600
|
500
|
5
|
т/л
|
10
|
800
|
500
|
700
|
4
|
о/к
|
11
|
500
|
300
|
300
|
4
|
л
|
12
|
550
|
450
|
400
|
5
|
а/у
|
13
|
2200
|
900
|
850
|
7
|
л
|
14
|
2500
|
800
|
900
|
8
|
т/л
|
15
|
2700
|
700
|
950
|
9
|
о/к
|
16
|
300
|
1000
|
1000
|
10
|
а/к
|
а/к – аз көміртекті; о/к – орташа көміртекті; т/к – төмен көміртекті; л – легірленген.
7 Кесте – 5-терде анықтамалық әдебиеттердегі қажетті мәліметтер көрсетілген.
Технологиялық үрдіс келесі ретпен өңделеді:
1) Пісіру тігістерінің типін (кесте 2), қимасын (F) және ұзындығын (L) анықтайды.
Кесте 7 – Пісіріп байланыстыру тігістерінің типтері.
2) Сыйымдылық материалына байланысты электрод типін, маркасын (кесте 8) таңдайды, металл қалыңдығына байланысты олардың диаметрін (кесте 9) орнатады.
3) Таңдалған электрод маркасына байланысты ток родын (тұрақты немесе ауыспалы) анықтайды, егер пісіру тұрақты токпен жүргізілсе – полярлығын (кесте 3) көрсетеді.
4) Электрод диаметріне байланысты пісіретін ток күшін (4 кесте) таңдайды.
5) Жеке тігіс аудандарының пісіру тізбегін көрсетеді.
6) Электрод қажеттілігін, уақыт нормасын, электр энергия шығынын анықтайды.
8 Кесте – Қолмен электрлі доғалы пісіруге арналған металл электродтар.
Элект-
род типі
|
Электрод маркасы
|
Еріту коэффициенті
г/А-ч
|
Электродтың тағайындалуы
|
Пісіру кезіндегі ұсынылатын ток түрі
|
Э34
|
МТ
|
7 – 8
|
Аз көміртекті және төменлегірленген болаттарды пісіруге арналған,
қалыңдығы 0,5-5мм
|
Тұрақты
ауыспалы
|
Э42
|
ЦМ-7
|
7 – 8
|
Аз көміртекті және төменлегірленген болаттарды пісіруге арналған
|
Тұрақты
ауыспалы
|
Э42
|
СМ-11
|
7 – 8
|
Орташа көміртекті және төменлегірленген болаттарды пісіруге арналған
|
Тұрақты
полярлы
тік
|
Э42А
|
УОНИ-13/45
|
9 - 9,5
|
Орташакөміртекті және төменлегірленген болаттарды пісіруге арналған
|
Тұрақты
полярлы
кері
|
Э50А
|
УОНИ-13/85
|
9 – 10
|
Жоғары беріктікке ие легірленген болаттарды пісіруге арналған
|
Тұрақты
полярлы
кері
|
9 Кесте – Бұрыштық тігістерді қолмен доғалы пісірудің мысалдық режимдері.
Металл қалыңдығы, мм
|
Электрод диаметрі, мм
|
Пісіру тогы, А
|
1
|
2
|
40
|
2
|
3
|
100
|
3
|
4
|
160
|
4-5
|
4
|
160
|
6 және одан жоғары
|
5
|
230
|
Негізгі есептеулерге кіреді:
Көлденең қима ауданын (F) есептеген кезде қимадағы бұрыштық тігіс, катеті (К) пісірілетін металл қалыңдығына тең тікбұрышты теңбүйірлі ұшбұрышты көрсетеді деп есептеуге болады.
 , мм2; (1)
Тігіс ұзындығы екі ұзындық, екі ен және төрт биіктік болатын пісірілетін кромок ұзындықтарының қосындысына тең.
Электрод диаметрін (d) тігіс типі мен бұйым қалыңдығын (4 кесте) ескере таңдайды.
Сол кесте бойынша электрод диаметріне байланысты пісіретін ток (J) өлшемін анықтайды.
Ерітілген металл салмағын (G) тігіс көлемі мен металдың меншікті салмағы арқылы табуға болады.
 кг (2)
мұнда F – тігістің көлденең қимасының ауданы, см2;
L – тігістің жалпы ұзындығы, см;
γ – ерітілген болаттың меншікті салмағы (7,8 г/см3).
Электродтардың металл стерженьдерінің шығынын (Q) ерітілген металл салмағы (G) мен электродты огаркы салмағының (10%) және шашыратуға кететін жоғалтулар (15%) қосындылары арқылы анықтайды.
 кг (3)
Электродтардағы жалпы қажеттілік (Н) электродтағы арнайы жақпа металл стержень салмағының 40%-ын құрау есебінен анықталады.
 кг (4)
Электр энергия шығыны ерітілген металл салмағы килограмм бойынша және 1кг-ды ерітуге кететін элект энергия шығынының көрсеткіші бойынша анықталады: ауыспалы токпен пісіргенде 3 … 4 кВт · сағ/кг, тұрақты токпен пісіргенде 6 … 8 кВт · сағ/кг.
 кВт · сағ;  кВт · сағ.
Бұйымды пісірудің негізгі уақыты мына формуламен анықталады:
 , сағ (5)
мұнда G – ерітілген металл салмағы, г;
α н - еріту коэффициенті, г/А сағ (кесте 3);
J – ампер бойынша пісіру тогы.
Бұл үшін пісіру постының қолдану коэффициенті ( ) алынады. Цехта  ; монтаждау жұмыстарында  . Онда уақыттың техникалық нормалары:
 , сағ (6)
2.3 Жұмысты орындау
2 бөлімде көрсетілген анықтамалар мен есептеулерді жүргізу.
Алынған мәндерді 10 кестеге енгізу.
10 Кесте – Есептеу нәтижелері.
Тігіс типі
|
Электродтың маркасы
мен типі
|
Электрод диаметрі,
мм
|
Ток роды
|
Ток күші, А
|
Электрод салмағы, кг
|
Уақыт нормасы, сағ
|
Энергия шығыны, кВт/сағ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2.4 Есеп беру мазмұны
- Өлшемдер, бет қалыңдығы мен болат типі белгіленген сыйымдылық эскизі (бастапқы мәліметтер).
- Толық түсінікті есептеулер.
- Шешімдер.
2.5 Өзін-өзі тексеру сұрақтары
- Электрод типі мен салмағын неге негізделе таңдайды.
- Ток роды, пісіру тогының күші мен электрод диаметрі немен анықталады?
- Уақыт нормасы мен электрэнергия шығынын анықтау.
3 ГАЗДЫҚ ПІСІРУДІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ МЕН ТЕХНОЛОГИЯСЫ
Достарыңызбен бөлісу: |
