6-тарау. Жапы білім беретін мектептегі, лицейдегі, гимназиядағы мектепалды даярлық сыныбы (6-7жастағы балалар)
1-параграф. "Коммуникация" білім беру саласы
110. "Коммуникация" білім беру саласының базалық мазмұны - тіл дамыту, есту арқылы қабылдау мен айтуды қалыптастыруды дамыту арнайы түзеу оқу қызметінде іске асырылады.
2-параграф. Тіл дамыту
111. Тақырыптық топтамалар бойынша сөздік іс-қимыл, қасиеттері, сапа, кеңістікте орналасқан заттардың атауларының санын ұлғайту есебінен кеңейеді (сын есім, үстеу, етістіктің түрлері).
112. Дактилология қосалқы, көмекші құрал ретінде қолданылады (саналы сөйлеу, жазу, оқуды игеру үшін).
3-параграф. 1 - жартыжылдық
113. Қатынас:
1) ойынға, тапсырмаға, адамға, болып жатқан жағдайға деген қатынасын білдіру;
2) жағдайға, таныстық деңгейіне қатысты сөйлесу стилінің өзгеруі;
3) жақсы меңгерілген сөйлеу материалы негізінде тікелей қарым-қатынаста ауызша сөйлеу тілін пайдалану;
4) ауызша сөйлеу тілінің көмегімен құрдастарымен ақпарат алмасу;
5) ересек адамдар мен бейтаныс адамдарға "сіз" деп сөйлеу;
6) топтағы басқа балалардың орындаған тапсырмаларын бағалау;
7) кіші жастағы балалар мен құрдастарын қолдау, жұбату, мақтау;
8) қатынастық дағдыларды тәжірибеде пайдалану: сәлемдесу; кешіру; жолдау; қолдауды өтіну; көмек сұрау; қолдау; көмек; қызмет көрсету; алғыс айту, қабыл алмау, кешіру;
9) алғыс айтуды білу, ыңғайсыз жағдай үшін кешірім сұрау.
114. Қабылдау /сөйлеу тілін түсіну:
1) сөйлеу барысында өзге тілді таныс емес сөздерді бөлу;
2) "дыбыс", "әріп", "сөз", "буын", "дауысты дыбыс", "дауыссыз дыбыс", "жіңішкелік белгісі", "жуандық белгісі" сөздерінің мәнін түсіну;
3) дыбысталуы бойынша жақын сөздердің мағынасын ажырату;
4) таныс өлеңдер, әуен, ертегілерді бірінші сөйлемінен тану;
5) мақал-мәтелдердің ауыспалы мағынасының түсіну.
115. Айтылым:
1) құрылымы бойынша күрделі жаңа сөздерді айтып қолдануда ауызша-дактилдісөйлеу тілін қалауынша пайдалану;
2) жұмбақ, жаңылтпаштарды, өлең шумақтарын жатқа, мәнерлеп оқу;
3) өлеңді мәнерлеп оқу;
4) сөйлеу тілінің әртүрлі түрлерін қолдану;
5) есімдіктерді қолданып, зат есімдерді септік, жіктік, көптік, тәуелдік жалғауларында түрлендіру;
6) сын есімдерді септік, жіктік, көптікжалғаулармен түрленген зат есімдермен қолдану;
7) айналасындағы заттарды сипаттау (гүлдер, ағаштар, құстар, жануарлар);
8) заттардың және кейіпкелердің реттілігін сақтап, сюжетті суреттерді сипаттау (10 сөйлемге дейін);
9) тәрбиешінің сұрақтарының көмегімен немесе өз бетімен дауыстап оқылған қысқа мәтіндер мен ертегілерді бірізділікпен, кідірмей мазмұндау;
10) заттардың сапасы толық айтылған сөздермен сөзік қорды толықтыру (материалдар, пішін, түстері, көлемі);
11) сөзді өзгерту (түрлендіру), сөзжасам, сөйлем құрау жиілілік моделдерімен тәжірибе жүзінде танысу;
12) жетекші сұрақтардың көмегімен кеңейтілген пікір айту;
13) берілген тақырыпқа сюжетті суреттер бойынша әңгіме құрау (10 сөйлемге дейін);
14) оқиғанын толықтырып, сурет, суреттер топтамасы бойынша;
15) қарапайым жоспарды сақтай отырып, сюжетті суреттерге сипаттама беру;
16) объектілердің елеулі белгілерін тауып, заттарды салыстыру;
17) келеңсіз жағдайда және құрдастарының іс - әркетіне шағымдана білу;
18) бірізділікпен қисынды байланыстырып, өз өміріндегі қарапайым жағдайларды әңгімелеу;
19) зат есімді сын есіммен, есімдікпен әртүрлі септікте, жекеше, көпше түрін қиыстырып қолдану;
20) зат есімді сын есіммен, сан есіммен әртүрлі септікте, жекеше, көпше түрде қиыстырып қолдану және бірыңғай зат есімге қатысты анықтауышты табу;
21) сөздердің белгілі бір грамматикалық формасын қолдану икемділігі (зат есімнің септелуі, жекеше және көпше түрлері);
22) сөз арасында сұрақтар, ниеттер, хабарламалар, терiске шығаруларды қолдану;
23) етістікті өткен, осы, келер шақта қолдану;
24) сөздердің мағналарын олардыңның салыстыру процесінде анықтау.
116. Оқылым және жазылым:
1) жазба нұсқаулық бойынша түрлі тапсырмалар орындау;
2) тақырыптық топтамалардан сөздерді сөздікке жазу;
3) үйде, серуенде, топтағы балалардың өміріндегі жағдаяттарды суреттеу (балама сұрақтар қою, сурет салу, жағдайды көрсету арқылы);
4) өз бетінше журнал, кітап, интернет-ресурстарын оқу;
5) хат және құттықтау қағаздарын жазу;
6) сөзден дауысты (екпінді) дыбысты табу;
7) дағдыларды меңгеру:сөздерді бөлек жазу, адам аттары, жануарлардың лақап аттарын бас әріптен жазу;
8) сөздерді буынға бөлу, бір буынды, екі буынды сөздердің буындық сұлбасын құру;
9) кітаптан мәтін оқу, оқыған мәтінді драмалау, соған сәйкес суреттерді таңдау, мазмұнға сәйкес сурет салу;
10) жіктеу есімдігін зат есіммен алмастырып немесе керісінше мәтінді оқу.
117. Күтілетін нәтижелер:
1) құрылымы бойынша күрделі жаңа сөздерді айтып қолдануда ауызша-дактилді сөйлеу тілін пайдаланады;
2) сөйлеу барысында өзге тілді таныс емес сөздерді ажыратады;
3) тапсырмаға, болып жатқан оқиғаларға, ойынға, адамға деген қатынасын білдіреді;
4) құрдастарының жағымсыз әрекеттеріне шағымданады;
5) жіктеу есімдігін зат есіммен алмастырады немесе керісінше;
6) тақырыптық топтамалар бойынша сөздерді сөздікке жазады;
7) жағдайға, таныстық деңгейіне қатысты сөйлесу стилін өзгертеді;
8) зат есімді сын есіммен әртүрлі септікте, жекеше, көпше түрін қиыстырып қолданады;
9) зат есімді сан есіммен әртүрлі септікте, жекеше, көпше түрін қиыстырып қолданады;
10) кешірім сұрайды, ыңғайсыздық үшін кешірім сұрайды;
11) берілген тақырып бойынша сюжетті суреттерді, үйдегі жағдайды әңгімелейді;
12) өз бетінше хат және құттықтау қағаздарын жазады;
13) өз бетінше журнал, кітап, интернет-ресурстарын оқиды;
14) таныс көркем шығармаларды бірінші сөйлемінен таниды;
15) сөздердің белгілі бір грамматикалық формасын қолданады;
16) мәтінді оқиды, безендіреді, суреттейді, оқыған мәтінді драмалайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
