Мектеп жасына дейінгі балаларды байланыстырып сөйлеуге үйрету – тіл дамытудың басты міндеті



жүктеу 0,67 Mb.
Pdf просмотр
бет18/26
Дата19.11.2018
өлшемі0,67 Mb.
#21024
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   26

54 

 

Ғалымның  бұл  талаптары  мен  еңбегіндегі  практикалық 



нұсқаулар әлі күнге дейін өз құндылығын жойған жоқ. 

Е.К.Водовозова  “Бір  жастан  сегіз  жасқа  дейінгілердің 

ақыл-ойының дамуы” атты еңбегінде балаларды отбасында және 

балабақшада тәрбиелеудің басты құралы – халық ауыз әдебиеті 

деп  түсінді  және  мектеп  жасына  дейінгі  балаларды  қоршаған 

орта, табиғатпен таныстырудың маңыздылығын дәлелдеді. Сон-

дай-ақ жас бүлдіршіндердің байқағыштығын дамыту үшін бала-

ға ойыншықты көзбен көріп, қолмен ұстауға мүмкіндік беру ке-

ректігін айтты. 

Мектеп  жасына  дейінгі  баланың  бейнелеу  шығармашы-

лығы  тілінің  дамуы  мәселелерімен  айналысқан  педагог 

Е.А.Флерина  көп  жылдар  бойы  балаларға  арналған  оқулықтар-

ды зерттейді. Ол бала тілін дамытудың бірден-бір әдістеріне ба-

ламен  ұйымдастырылған  әңгімелерді,  көркем  шығарма  оқуды, 

бірлескен ойын әрекетін жатқызады. 

Бала  тілінің  дұрыс  қалыптасуына  О.И.Соловьева  да  ай-

тарлықтай үлес қосты. “Балабақшадағы ана тілі” атты әдістеме-

лік құралда автор көп жылғы тәжірибе негізінде балабақшаның 

әр тобындағы тіл дамыту әдістемесін ұсынды. 

Тіл  дамыту  мәселесінің  тәжірибелі  маманы,  лингвист 

Ф.А.Сохин бала тілінің дамуының психологиялық жақтарын қа-

растырды. Ғалым бала тілінің дамуын айналамен таныстырудың 

бір аспектісі ретінде қарау мүмкін емес екендігін айта келіп, ба-

лабақшаның оқыту және тәрбиелеу бағдарламасын әзірледі. 

Бала  тілінің  дамуын  ақыл-ой  дамуымен  байланыстыра 

қараған В.И.Логинова, А.М.Бородич, Г.М.Ляминалар балабақша 

тәрбиешілерін даярлайтын оқу орындарына арналған “Бала тілін 

дамыту әдістемесі” атты оқу құралын дайындады. 

Мектепке  дейінгі  ұйымдарда  қолданылатын  бағдарла-

малар  мен  оқу  -  әдістемелік  кешендерге  жасалған  талдау  жұ-

мыстары,  қоршаған  дүниемен  таныстыру  арқылы  балалардың 

байланыстырып сөйлеуін қалыптастырудың жолдарын анықтау-

ға мүмкіндік береді.  

 

 



55 

 

Студенттерге берілетін тапсырма 



 

1.“Балбөбек”,  “Отбасында  және  балабақшада  баланы  мек-

тепке дайындау” 

бағдарламалары  бойынша

 байланыстырып сөй-

леу бөліміне талдау жаса. 

2.Жоғарыда көрсетілген  әдістемелік оқу-құралдарына  эссе 

жаз. 


 

Тест  сұрақтары 

  

1.  Адамдардың  өзара  түсінісуін  және  қарым-қатынасын 

қамтамасыз  ететін    мағыналы сөздер, сөйлемдер жүйесі не 

деп аталады ? 

    A) сөздік қорды дамыту; 

    B ) грамматикалық дағдыны қалыптастыру; 

    C) байланыстырып сөйлеуге үйрету; 

    D) дыбыстық мәдениетті тәрбиелеу

    E) көркем әдебиетпен таныстыру әдістемесі; 



2. Логикалық сөздік тапсырма орындату әдісі неше бағытта 

жүргізіледі ?  

 

A) бір; 



 

B)  екі; 

 

C) үш; 


             D) төрт; 

 

Е) бес; 



3.  Образды сөйлеуге үйретудің алғашқы қадамы қандай ? 

 

A) бақылау, салыстыру



 

B) айту, түсіндіру; 

 

C) жаттату, баяндау; 



 

D) топсаяхат; 

 

Е) теңеу; 



4.  

Модульдік тапсырма беруді іске асыру

 бағыттары  қандай? 

 

A)іскерліктерді меңгеру, модуль-информацияның мазмұ-



нын  қалыптастыру,  өзін-өзі  басқару  жүйелерін  құру,,  кері  бай-

ланыс жүйесін құру;   




56 

 

B)  үйрету  үрдісін  жаңарту,  балалардың  білімді  меңгеруі  жос-



парланған  деңгейге  жеткізіледі,  оқу  үрдісінің  компоненттерін 

кешендендіруге байланысты  білім берудің тиімділігі т.б. 

 

C) бақылаушылық пен қызығушылықты дамыту; 



 

D) бұлтты, жаңбырлы, суық; 

 

Е)  бір  маусымда  болатын  өзгерістерді    толық  қамтып 



түсіндіру; 

5.   Мектепке дейінгі тәрбие мекемелеріндегі оқыту мен тәр-

биелеуді    жақсарту  шаралары  туралы  қаулы  қай  уақытты 

болды? 

 

A) 1959ж. 21 мамыр; 



 

B) 1917ж. 1 мамыр; 

 

C) 1926ж. 5 қазан; 



 

D) 1930ж. 21 ақпан; 

 

Е) 1936ж. 15 наурыз. 



6.    Қазақ  балабақшаларына  арналған  алғашқы  бағдарлама 

қай жылы  шықты? 

 

A) 1934;  



 

B) 1951; 

 

C) 1964; 



 

D)1987; 


 

Е) 1935. 



7. Тіл дамыту әдістемесінің негізгі мақсаты қандай? 

А)  ұлттық  тіл  ретінде  қоғамдық  әлеуметтік  үлкен  роль 

атқарады; 

В) мектеп жасына дейінгі балалар тілін  қалыптастыруға 

бағытталған  педагогикалық қызметтің заңдылықтарын қарасты-

рады; 


С) практикалық жұмыстарды зерттейді

D) баланың  ой-өрісін, ақыл-ойын зерттейді; 

Е) баланың  қабылдауын зерттейді. 

8. Тіл дамыту әдістемесі қандай ғылымдармен байланысты? 

А) дидактика, грамматика; 

В)  тіл  білімі,  психология,  педагогика,  көркем  әдебиет, 

адам  анатомиясы

С) анализ, синтез; 



57 

 

D) қазақ тілі, педагогика тарихы; 



Е) математика. 

9.    Модульдік  тапсырманы  орындату  барысында  қандай 

мүмкіндіктерді жүзеге асыруға болады?  

 

A)іскерліктерді меңгеру, модуль-информацияның мазмұ-



нын қалыптастыру, өзін-өзі басқару жүйелерін құру, кері байла-

ныс жүйесін құру; 

 

             B)үйрету  үрдісін  жаңарту,  балалардың  білімді  меңгеруі 



жоспарланған  деңгейге  жеткізіледі,  оқу  үрдісінің  компонент-

терін кешендендіруге байланысты  білім берудің тиімділігі т.б. 

 

C) бақылаушылық пен қызығушылықты дамыту; 



 

D) бұлтты, жаңбырлы, суық; 

 

Е) бір маусымда болатын өзгерістерді  толық қамтып тү-



сіндіру; 

10.  Қазақстанда  тұңғыш  мектеп  жасына  дейінгі  бала  тілін 

зерттеген   ғалым кім? 

А) Б.Баймұратова; 

В) Ғ.Дүкенбаева; 

С) С.Бәтібаева; 

Д) Ә.Әмірова; 

Е) К.М.Метербаева. 



11. Тіл дамыту  әдістемесінің әдістері ? 

А) дидактикалық ойындар; 

В) бақылау, топсаяхат; 

С) баяндау, әңгімелеу

D) көрнекілік, сөздік, практикалық; 

Е) түзету, салыстыру. 



12. Тіл дамыту әдістемесінің  тәсілдерін белгілеңіз? 

А) көрнекілік, сөздік, практикалық; 

В)  талдау, жинақтау; 

С) жанама, негізгі; 

D) еліктеу, әңгімелеу; 

Е) баяндау. 

 

 



жүктеу 0,67 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   26




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау