18
мазмұны. Рационалды күн тәртібі. Мектепке дейінгі жастағы дене тәрбиесін бағытты
қолданудың негізгі формалары.
Мектепке дейінгі жастағы балалардың қозғалыс қабілеттерінің бағытты дамуы мен
қозғалыстарды оқыту әдістемесінің ерекшеліктері. Мектепке дейінгі балалардың дене
тәрбиесінің әдістері мен адекватты құралдарын таңдау. Мектепке дейінгі жастағы
балалармен дене тәрбиесі сабақтарының мақмұны мен құрылысы.
Мектепке дейінгі жастағы балалардың дене тәрбиесінің нәтижелерін бақылау.
4 Тақырып.Еңбек жұмысының негізгі кезеңіндегі(ақыл тоқтатқан уақыт)
адамдардың дене тәрбиесі және спорт.
Еңбек жұмысының негізгі кезеңіндегі дене тәрбиесінің бағытты қолданылуының
тапсырмалары мен әлеуметтік маңызы.
Өндірістік дене тәрбиесі (ұйымдастыру түрлері мен әдістеменің типтік сипаттары).
Жұмыс және тұрғылықты орны бойынша жұмыстан бос уақыттағы дене тәрбиесі ( дене
шынықтыру-сауықтыру жұмысының ұймдасқан және жеке формалары). Еңбек жұмысының
негізгі кезеңіндегі айналысушылармен спорттық-массалық жұмыс.
Ақыл тоқтатқан жастағы адамдардың физикалық дайындықтарын бақылау.
5 Тақырып. Егде және қарттық жастағы адамдардың дене тәрбиесі және спорт.
Организм қартаюының негізгі жастық кезеңдері. Қазақстан Республикасындағы
зейнеткерлік жастағы адамдар контингентінің әлеуметтік – демографиялық сипаттамасы.
Организмдегі инволюциялық өзгерістер және дене тәрбиесін бағытты қолданудың
тапсырмалары.
Егде және қарттық жаста дене тәрбиесімен рекреативті бағыттылықпен және жалпы
дайындықпен айналысудың негізгі формалары. Дене тәрбиесін бағытты пайдалану
әдістемелерінің құралдары мен типтік сипаттары.
Егде және қарттық жастағы адамдармен дене шынықтыру-сауықтырумен айналысу
процессіндегі педагогикалық,дәрігерлік бақылау мен өз-өзін бақылау.
4 Бөлім. Білім беру жүйесіндегі дене тәрбиесінің негіздері.
1 Тақырып.Жалпы білім беретін мектептегі дене тәрбиесі.
Жалпы білім беретін мектептегі оқу кезеңіндегі оқушылардың дене тәрбиесінің
маңызы. Оқушылардың жалпы дене шынықтыру білімін алуы ұлттық дене тәрбиесі
құралдарымен физикалық және рухани сауығуы ретінде. . «Дене тәрбиесі» оқу пәні жалпы
дене тәрбиелік білім берудің негізгі формасы ретінде. Оқу пәнінің негізгі жақтары және оның
компоненттері. Жалпы дене тәрбиесі білімінің жалпы орты білімнің әртүрлі кезеңдеріндегі
деңгейлері.оқу пәнін меңгеру процессі кезіндегі оқушылардың мазмұнының, құрылуының,
оқу әдістемелерінің, тәрбиесінің және дамуының ерекшеліктері. Оқушылардың отбасындағы
дене тәрбиесі.
2 Тақырып. «Дене тәрбиесі» оқу пәнінің мазмұны.
«Дене тәрбиесі» оқу пәні ГОСО форматында. Білім берудің мемлекеттік жалпы
міндетті стандартының мақсаты,тапсырмалары және мазмұны.
1-4, 5-9, және 10-11 сыныптар үшін «Дене тәрбиесі» пәні бойынша оқу
бағдарламалары . Оқу бағдарламасының жалпы структурасы. Оқу материалының мазмұны.
Оқушыларға, бастапқы,негізгі және орта мектепті бітірушілерге қойылатын талаптар. Жалпы
орта білімнің әрбір кезеңінде меңгеруге тиісті қабілеттер,дағдылар және жұмыстың
универсалды әдістері. Дене тәрбиесі құралдарын жеке қолдануға қажетті компетенцияларды
қалыптастыруға оқу бағдарламаларының бағыттылығы.
19
3 Тақырып. Жалпы білім беретін мектептегі оқу процессін жоспарлау әдістемесі.
Жоспарлау оқушылардың дене тәрбиесі білімін басқарудың бастапқы компоненті
ретінде. Дене тәрбиесі білімін жоспарлау технологияларының тиімділігін анықтайтын
алғышарттар. (оқытушының жеке тәжірибесі мен білімі, бағдарлаалық-нормативтік
талаптардың болуы,климаттық, экологиялық және материалдық-техникалық шарттардың
есебі).
Дене тәрбиесі білімін жоспарлау процессіне қойылатын талаптар (компоненттердің
ғылыми болуы, үздіксіздігі, реттілігі және параллельділігі, ұйымдасушылығы және басқа).
Уақыт факторы дене тәрбиесі білімін жоспарлау процессінің құжаттар мазмұнының
ашылуының тереңдік және конкретизация деңгейін анықтайтын негіз ретінде .
Жоспарлаудың негізгі құжаттарының құрастырылу технологияларының негізгі
сипаттамалары ( дене тәрбиесі бойынша сабақтың жоспар-конспекті, оқу тоқсанына
сабақтық жоспар, оқу процессінің жылдық жоспар-графигі).
4 Тақырып. Жалпы білім беретін мектептегі дене тәрбиесі сабағын өткізу
әдістемесі.
Оқушылардың дене тәрбиесі тапсырмаларын шешудегі дене тәрбиесі сабағының
мңызы. Дене тәрбиесі сабағының типтері,түрлері және структурасы және оның бөлімдерінің
сипаттамасы.
Білім берудің жаңартылған мазмұнының құжаттамасы (қысқа, орта және ұзақ мерзімді
жоспарлар).
Дене тәрбиесінің заманауи сабағын өткізуге қойылатын талаптар. Сабақ тапсырмларын
анықтау. Мұғалімнің сабаққа дайындығы. Дене тәрбиесі сабағын ұйымдастыру (оқу
топтарын құрастыру, оқушылардың сабақтағы жұмысын ұйымдастыру әдістері ,сабақ
кезіндегі уақытты бөлу).
Оқушылардың сабақтағы дене тәрбиесі білімін алу процессін басқару (басқару
стильдері, оқушыларға қойылатын талаптар, оқушыларды инструктирлеу, қателіктердің
алдын алу және басқа).
Дене тәрбиесінен үй тапсырмасы және оқушылардың физикалық жаттығулардың
өзіндік сабақтарына дайындығы.
5 Тақырып. Оқушылардың дене тәрбиесіндегі педагогикалық бақылау.
Дене тәрбиесіндегі бақылаудың объектілері, түрлері, формалары. Жалпы дене тәрбиесі
білімін педагогикалық бақылау. Жалпы дене тәрбиесі білімін алу процессіндегі
педагогикалық және дәрігерлік бақылаудың бірлігі. педагогикалық бақылаудың
функциялары. Педагогикалық бақылауға қойылатын талаптар. (комплектәк, объективтілік,
үздіксіздік, толымдылық, дифференцирлік).
Оқушылардың дене тәрбиесі мазмұнын меңгерулеріндегі педагогикалық бақылау
әдістеесі.
Алдын ала бақылау. Білімді меңгеруді, физикалық жаттығулардың орындалу
техникасын және жұмыс әдістерін ағымдық сабақтық және ағымдық тематикалық бақылау.
Тематикалық бақылау. Этаптық бақылау. Қорытынды бақылау. Оперативті бақылау.
Дене тәрбиесі процессіндегі өз-өзін басқару. Жалпы дене тәрбиесі білімінің бақылау
ерекшеліктері.
Оқу процессінің сапасын педагогикалық бақылау. Дене тәрбиесі сабағының
пульсометрия, хронометраж және педагогикалық анализ технологиясы.
6 Тақырып. Сыныптан тыс және мектептен тыс дене шынықтыру-сауықтыру
және спорттық-массалық жұмыс.
Оқушылардың оқу жұмысы режиміндегі дене тәрбиесін бағытты қолданудың мағынасы
мен алғышарттары. Оқу және ұзартылған мектеп күні режиміндегі дене тәрбиесі-сауықтыру
