14
қимылдар әдісін пайдалану ерекшеліктері мен ережелері. Алғашқы үйрену этапындағы
қателіктердің негізгі себептері.
Қозғалыс қимылы техникасын меңгеруді бақылау.Тереңдетілген жаттау этапы.
Үйретудің жеке және жалпы тапсырмалары. Қайталау жаттығулары – қозғалыс икемділігін
қалыптастырудың жетекші әдісі болып табылады. Дайындық жүйесіндегі және жеке
дайындық тапсырмаларының көлемін регламентациялау. Ауызша және көрнекі әсер ететін
қимылдар әдісін пайдалану ерекшеліктері. Қозғалыс қимылы техникасын меңгеруді бақылау.
Қозғалыс қимылын жетілдіру этапы. Үйретудің жалпы және жеке тапсырмалары. Қозғалыс
қимылын нұсқаулықпен қамтамасыз ету әдістемесі, оны «бұзатын» әр-түрлі факторларға
шыдау. Дайындық жүйесіндегі және жеке дайындық тапсырмаларының көлемін
регламентациялау. Қозғалыс қимылы техникасын меңгеруді бақылау.
2 тақырып. Физикалық сапаны дамытудың теориялық негіздері.
Физикалық сапа түсінігі. Физикалық сапа көрсеткіштерінің өзгеру динамикасына сай
«тәрбиелеу» және «дамыту» түсінігі. Анатомо-физиологиялық және психо-динамикалық
нышандар. Қабілеттілік туралы түсінік. Қозғалыс қабілеттілігінің классификациясы.
Қозғалыс қабілеттілігін дамытудың негізігі әдістерімен құралдары.
3 Тақырып. Күштік қабілеттер және бағытталған дамудың әдістемесі.
Күштік қабілеттіліктің жалпы сипаттамасы. Күштік қабілеттілікті дамыту
тапсырмалары. Күштік қабілеттіліктің физикалық тәрбиелеудегі мәні. Күштік қабілеттіліктің
негізгі түрлері: жеке-күштік қабілеттер, жылдамдықты-күштік қабілеттілік және оны көтере
білу. Физиологиялық, биохимиялық және биомеханикалық факторлар мен оларды таныту
шарттары. Бұлшықет жұмысының режимі. Дамытуға бағытталған күштік қабілеттілік үшін
қолайлы жас кезеңдері.
Күштік қабілеттілікті дамытуға бағытталған әдістеме. Күштік қабілеттілікті дамытуға
бағытталған құралдар. Күштік қабілеттілікті дамытуға бағытталған ойынды және жарыстық
әдістерді, қатаң регламенттелген жаттығу әдісін пайдалану кезіндегі ерекшеліктер.
Күштік қабілеттілікті дамытуға бағытталған негізгі әдістер: максималды күш салу
әдісі, «бас тартқанға» дейінгі қайталама күш салу әдісі, изометриялық күш салу әдісі,
динамикалық күш салу, ұрмалы әдіс, изокинетикалық әдіс, электростимуляция және т.б.
Олардың жеке-күштік, жылдам-күштік қабілеттіліктерімен төзімділік күшіне бағытталған
дамуы кезінде пайдалану ерекшеліктері.
Дайындық жүйесіндегі және жеке дайындалу кезіндегі күштік жаттығулар орны
4 тақырып. Жылдамдық қабілеттілігі және оны дамытуға бағытталған әдістер
Жылдамдық қабілеттілігінің жалпы сипаттамасы. Жылдамдық қабілеттілігін дамыту
тапсырмалары. Жылдамдық қабілетінің
физикалық тәрбиелеудегі мәні. Жылдамдық қабілеттілігінің негізгі түрлері: қарапайым
және кешенді. Күрделі және қарапайым қозғалыс реакциясының беймәлім уақыты және
қозғалыс реакциясы,аздаған сыртқы кедергі кезіндегі қозғалыс жылдамдығы,максималды
қозғалыс жиілігі. Оларды танытатын шартты психологиялық,физиологиялық және
биохимиялық факторлар. Дамытуға бағытталған күштік қабілеттілік үшін қолайлы жас
кезеңдері.
Жедел әрекет ету және қозғалыс жылдамдығын дамытуға бағытталған әдістеме.
Қозғалыс жылдамдығын бағыттауға арналған құралдар. Қозғалыс жылдамдығын дамытуға
бағытталған ойын және жарыс түріндегі қатаң регламенттелген әдістерді пайдалану
ерекшеліктері.
15
Күрделі және қарапайым қозғалыс реакциясын жылдам дамытуға бағытталған
әдістемелер негізі.
Қозғалыс жылдамдығын арттыру әдістемесінің негізі.Қозғалыс жылдамдығын арттыру
кезіндегі ауырлықпен демалысты нормалау ережелері. Жылдамдық барьері және олармен
күресу әдістері.
Дайындық жүйесіндегі және жеке дайындалудағы жылдам жаттығу орны. Жылдамдық
қабілеттілігінің деңгейін бақылау.
5 тақырып. Төзімділік және оны дамытуға бағытталған әдістер
Төзімділіктің жалпы сипаттамасы. Төзімділікті дамытуға арналған тапсырмалар.
Төзімділіктің физикалық тәрбиелеудегі мәні. Шаршау және төзу. Төзімділіктің әр-түрлі
классификациясы: жалпы және арнайы төзімділік, аэробты және анаэробты төзімділік,
күштік, жылдам, жылдам-күштік, координациялық төзімділік, динамикалық және статикалық
төзім. Төзімділіктің даму деңгейін шарттайтын психологиялық, физиологиялық және
биомеханикалық факторлар. Бұлшықет жұмысын энергиямен қамтамасыз ететін негізгі
биохимиялық механизмдер. Дамытуға бағытталған күштік қабілеттілік үшін қолайлы жас
кезеңдері.
Төзімділікті дамытуға бағытталған әдістеме. Төзімділікті дамытуға бағытталған
құралдар. Төзімділікті дамытуға бағытталған ойын және жарыс түріндегі қатаң
регламенттелген жаттығу әдістерін пайдалану ерекшеліктері. Әр-түрлі қуат аймағында
орындалатын жаттығулардағы төзімділікті дамытуға бағытталған ауырлықтың негізгі
компоненттері.
Аэробты және анаэробты төзімділікті дамытуға бағытталған әдістердің ерекшеліктері.
Ауырлықпен демалысты нормалау, құралдар мен әдістерді ерекше таңдау.
Төзімділікті дамытуға бағытталған қосымша факторлар. Дайындық жүйесіндегі және
жеке дайындалу кезіндегі төзімділік жаттығу орны. Төзімділіктің даму деңгейін бақылау
6 тақырып. Үйлестіру қабілеті және оларды дамытуға бағытталған әдістер
Үйлестіру қабілетінің жалпы сипаттамасы. Үйлестіру қабілетін дамыту тапсырмалары.
Үйлестіру қабілетінің физикалық тәрбиелеудегі мәні. Үйлестіру қабілетін қарауға арналған
әр-түрлі ғылыми жақындау. Үйлестіру қабілетін дамытуға бағытталған қолайлы жас
кезеңдері. Үйлестіру қабілеттілігін дамытуға бағытталған әдістеме. Үйлестіру қабілетін
дамытуға бағытталған құралдар. Үйлестіру қабілетін дамытуға бағытталған ойын және
жарыс түріндегі қатаң регламенттелген жаттығу әдістерін пайдалану ерекшеліктері.
Үйлестіру қабілетін дамытуға бағытталған ауырлықты нормалау. Үйлестіру қабілетін
дамытуға бағытталған жаттығуларға ерекше әдісте тәсіл енгізу.
Статистикалық және динамикалық тепе-теңдікті қолдауды дамытуға бағытталған
әдістеме, бұлшықеттің рационалды демалу қабілеттілігі. Қозғалыстың кеңістікті
параметрлерін реттеу және сақтау қабілеті.
Дайындық жүйесіндегі және жеке дайындалудағы үйлестіру қабілетін дамыту үшін
жаттығу орны.
7 тақырып. Иілгіштік және оны дамытуға бағытталған әдістеме.
Иілгіштіктің жалпы сипаттамасы. Иілгіштікті дамыту тапсырмасы. Физикалық
тәрбиелеудегі иілгіштіктің мәні. Иілгіштіктің негізгі түрлері: активті және пассивті,
динамикалық және статистикалық, жалпы және арнайы. Иілгіштікті шартты түрде көрсететін
