№142 (5805) 26 ЋАРАША 2019 ЖЫЛ
almaty-akshamу.kz
almaty-aksham@mail.ru
6
ТЏЛЅАТАНУ
АПАЙДЫЃ
АМАНАТЫ
Апайдыѓ сондаѕы «Мына цивилизация деген кќрi жез!кше
ешкiмдi аямайды, адамгершiлiктен алыстатып жiбередi.
Сондыћтан жаћсы адамдар, жаћсылыћ туралы к!бiрек
жазыѓдаршы. Жаћсы адамдармен кездесу, сырласу
экстрасенстердiѓ сеансы секiлдi адамдарды тазартады»
деген с!здерi осы кљндерi жиi есiме тљседi.
Ћали СЌРСЕНБАЙ
Астананыѓ iзiн ала Алматыда да
Фариза аћынныѓ атына кше берiлдi.
Жыл басынан берi елiмiз бойынша
аћынныѓ аты жаѓѕырып жатыр.
Аћын туралы спектакльдер мiрге келдi.
Р.Отарбаевтыѓ «Фариза мен Мџћаѕали»,
Р.Мџћанованыѓ «Фаризасы», И.Тасмаѕам-
бетовтыѓ џйытћы болуымен Розаныѓ
«Фаризасы» Мќскеуде ћойылды.
Елiне лшеусiз ћызмет еткен кiсiнiѓ
еѓбегiне ћџрмет осылай жалѕаса беруi
керек.
Ал ендi апай љшiн Алматыныѓ жнi
мљлдем блек. Апай дегенде, Кк базардаѕы
(бџрынѕы М.Горький, 50-шi љй) 9 ћабатты
журналистер љйi еске тљседi. Ол тџста ћазаћ
басылымдары тљгелге жуыћ осы љйде
орналасћан едi. Кiл бiр жаћсы мен жайсаѓ-
ныѓ бќрi осы жерде шџрћырасып жатады.
Осы љйдiѓ есiгiнен ћазаћтыѓ талай мыћты-
лары кiрiп шыћты. Осында ћызмет еттi,
маѓдай терiн тктi, табаныныѓ iзi ћалды.
Апай да осы есiктен кiрiп келе жататын.
Ыѕысып жол беретiнбiз. Тќкаппар едi ѕой.
>зiне соншалыћты жарасатын едi ѕой.
>з кќсiбiмiзде бiр биiктi емес-ау, тiптi,
бiр тбешiктi еѓсерген болсаћ, сол жаћсы-
лардыѓ арћасы деуге болады. Ойдан ой
туады. Айтпаѕым, Жiбек жолыныѓ аты
шпейдi ѕой. Сол кшенi сол жаћсылардыѓ
аты лмеуi љшiн Журналистер кшесi десе
ћалай болады дейсiѓ. Кшенiѓ басына
оныѓ мќн-маѕынасын айћындайтын
монумент орнатылса дейсiѓ.
Жаћсы адам демекшi, апайдыѓ мiрден
озарынан бiр-екi ай шамасы бџрын Алма-
тыѕа келгенi бар едi. Бџл туралы бџры-
ныраћта да жазѕанмын. Бљгiнгi айрыћша
кљнi таѕы бiр мќрте еске тљсiрудiѓ сќтi тљсiп
тџр. Редакцияѕа телефон шалѕан апай
«Сыр-сџхбат» атты кiтабы шыћћанын
айтты. «Бџѕан дейiн леѓ кiтаптарым кп
шыћты ѕой. Ќуелде осы кiтапты шыѕаруѕа
аса пейiлдi емес едiм. Бiраћ мiрде жаћсы
адамдар, жаћсылыѕын крген адамдарым
да кп болды. Мен мына кiтапты сол жаћсы
адамдар љшiн шыѕардым. Соларѕа жасаѕан
iлтипатым болсын деп шыѕардым» деп едi.
Кiтаптыѓ ћырыћ шаћты данасын алып
редакция ћызметкерлерiне таратып бердiм.
Апайдыѓ сондаѕы «Мына цивилизация
деген кќрi жезкше ешкiмдi аямайды,
адамгершiлiктен алыстатып жiбередi.
Сондыћтан жаћсы адамдар, жаћсылыћ
туралы кбiрек жазыѓдаршы. Жаћсы
адамдармен кездесу, сырласу экстрасенс-
тердiѓ сеансы секiлдi адамдарды тазартады»
деген сздерi осы кљндерi жиi есiме тљседi.
Айтпаѕым, аћынныѓ алапат, ршiл
поэзиясын жаћсы бiлемiз ѕой. Ал журна-
листикасын ше? Журналистiгiнiѓ зi бiр
тбе, жылы аѕыстай едi. Талант сан ћырлы
болады. Егер ћолѕа алса Фариза аћынныѓ
«>мiрде аћындардыѓ бќрi жалѕыз» деп,
Фаризаѕа мџѓ шаћћан џлы мџзарт Мџћаѕа-
ли ћалай тауып айтћан. Фариза да жалѕыз.
Жалѕыз болѕанда ћайта тумайтын, ћолтаѓ-
басы ћайталанбайтын ерекше, ерен жљйрiк.
Џлттыћ рух пен намыстыѓ биiгiне
айналѕан оныѓ леѓдерi бiрнеше буынды
тќрбиелеп келедi.
Осындай тџлѕаѕа ћџрмет – елге крсе-
тiлген ћџрмет екенi сзсiз. Кеше Алматы
ћаласы ќкiмдiгiнiѓ џйымдастыруымен
Алматыдаѕы Алатау ауданында аћын
атына кше беру рќсiмi ттi. Оѕан белгiлi
ћаламгерлер, нер адамдары ћатысып, сз
сйледi. Бџдан соѓ аћынныѓ рухына
баѕыштап, Ћџран оћылып, ас берiлдi.
Аћын атын џлыћтау кешкiсiн М.Ќуезов
атындаѕы мемлекеттiк, академиялыћ драма
театрындаѕы салтанатпен жалѕасты. Кеш
љстiнде аћынныѓ 80 жылдыѕына орай ћала
ќкiмiнiѓ ћџттыћтауы оћылды. Салтанатты
концертте аћын леѓдерiне жазылѕан ќндер
орындалып, оѕан жырдан шашу шашты.
ЋАЙТА ТУМАЙТЫН ЖАЛЅЫЗ
журналистикасыныѓ зi тыѓ зерттеудiѓ
объектiсiне айналса, баспасз саласына
љлкен рухани олжа келер едi. Ћазаћ ћыз-
дарыныѓ арасынан шыћћан тџѓѕыш мен-
шiктi тiлшi (егер ћателеспесем), Шераѕаѓ-
ныѓ шапаѕатын крген Фариза Оѓѕар-
сынова баспасзге де аз еѓбек сiѓiрген
жоћ. Ол бiрнеше жылдар бойы балалар
басылымдарына («Ћазаћстан пионерi», «Аћ
желкен») басшылыћ ете жљрiп, зi айтћан-
дай жаћсы адамдардыѓ портреттерiн
жасады. Тљрлi сџхбаттар бердi, ой-толѕа-
ныстар жазды. «Сыр-сџхбат» кiтабы осы
ойымыздыѓ дќлелi. Ћаптаѕан Журна-
листика факультетiнiѓ адам танымайтын
студенттерiне осындай кiтаптарды оћыту-
дыѓ пайдасы ћаншалыћты аћыл болар едi.
Осы кiтаптаѕы «Алматы аћшамыныѓ»
тiлшiсi Роза Сейiлханѕа берген сџхбаты
журналистерге ћалдырѕан аманаты тќрiздi.
Былай дейдi:
«– «Алматы аћшамы» – Алматыныѓ
айнасы. «Алматы аћшамыныѓ» џжымында
жљрген ќрiптес (мен де зiмдi журналистпiн
деп есептеймiн ѕой) iнi-сiѓлiлерiме
шыѕармашылыћ табыс тiлеймiн. Ћазiр ылѕи
бiр кемшiлiк, олћылыћтарѕа ќуес болып
барады газетшi ћауым. Елде жасалып
жатћан жаћсы iстер де, жаћсы адамдар да
баршылыћ. Солар туралы жазѕан дџрыс
деп ойлаймын. Адамныѓ iшкi тазалыѕы,
биiк адамгершiлiгi, ала жiптi аттамайтын
адалдыѕы, бiр сзбен айтћанда, моральдыћ
таћырып џмыт болмауы керек. Халыћты
жаћсылыћпен тќрбиелеген дџрыс. «Пќлен-
нiѓ љйiн тонап кеттi» немесе «Тљгеншенiѓ
баласы наркоман екен – ондай болмаѓдар»
деген аћыл керi ќсер етуi мљмкiн. Одан грi
«Мен неге сондай болмаймын» деп талпы-
натындай жаћсылыћтар жайлы жазылса,
тќрбиелiк мќнi кбiрек болар едi.
Мен журналистердi жаћсы кремiн,
сыйлаймын, Тлеген аћын айтћандай,
«Адалдыѕы сезiлiп тџрар болса!».
(«Сыр-сџхбат», 372-бет, «Атамџра»).
Ћазiргi заманда жаћсы к!ру,
бiреуге жаћсылыћ iстеу, жаћсылыћ
ћолыѓнан келмеген кљнде жаћсы
тiлек тiлеудiѓ !зi ћат болып тџрѕан
тџста бџл кiтапты ћолѕа алѕан адам
жљрегi мейiрбан Фаризаны таныр
едi. Олай дейтiнiмiз, «Сыр-сџхбат»
бiле-бiлгенге баѕалы кiтап. Адам
тану, тџлѕатануѕа ћосылѕан љлкен
љлес. Ќсiресе, жас тiлшiлерге тап-
тырмас к!мекшi ћџрал, оћулыћ.