Сақтау шартының субъектiлерi (тараптары). Жоғарыда атап өткенiмiздей, сақтау шарты жеке тұрмыстық қажеттiлiктердi қанағаттандырушы бола алады. Бұл азаматтың ұзақ iссапарға кетуiне байланысты өз туысқанын (танысын) затты сақтауға қабылдауға өтiнетiн жағдайларда орын алады. Бұл сақтауға үйжануарларын өсiмдiктердi жəне т.б. беруге қатысты болуы мүмкiн. Кейбiр жағдайларда сол бiр азаматтар қандай да бiр объективтi не субъективтi себептер бойынша ломбард мекемелерiне (теле радио жабдықтарын сақтау үшiн) арнайы құрылған фирмаларға, асыл тастар менметаллдардан жасалған бұйымдарды, құжаттарды сақтау үшiн банктерге жүгiнетiн болады. Сақтау жоғарыда аталғандай кəсiпкерлiк айналым қажеттiлiктерiне қызмет көрсетедi. Ауылшаруашылық өнiмдерiн өндiрушiлер үшiн сақтау шешушi маңызға ие. Егер тиiстi түрде жабдықталған қоймалар пайдаланылмайтын болса, онда ауылшаруашылық өнiмiн өндiрудiң өзi еш мағынаға ие болмайды, өтйкенi өнiм бүлiнiп кетедi.
Сақтау шартының қолданылу аяларын қосымша сипаттау оның субъектiлiк қатарын айқындау мақсатында берiлiп отыр. Аса көп жағдайларда сақтаушылар ретiнде де жүк берушiлер ретiнде де азаматтар шыға алады (тұрмыстық сақтау). Кейде шартты азаматтармен жеке кəсiпкерлер немесе заңды тұлға ретiндегi ұйымдастырушылық құқықтық нысандағы кəсiпкерлер, ломбардтар, банктер бекiтедi.
Бұл сақтау шартының тұтынушылық сипатын қмтамасыз етедi. Заңмен көзделген жағдайларда, кəсiби сақтаушылар жекелеген заттарды сақтауға лицензия алуға тиiс.
Коммерциялық болып табылмайтын заңды тұлғалар (мекемелер) сақтау қатынастарына тек сыртқы киiмдi, сөмкелердi, қол шатырларды, бас иiмдердi жəне т.б. орналастыру үшiн ғана түседi. Кейбiр жағдайларда олар сақтауды (мiндеттеменi, сақтау шарты емес) iс жүргiзушiлiк заңнама өзге де заңнама (мəселен табылған заттар орны (стол находок) нормаларының əрекет етуiне байланысты немесе өзiнiң арнайы құқық қабiлеттiлiгiн жүзеге асыру аясында
жүзеге асырады. Коммерциялық емес заңды тұлғалар өздерiнiң уақытша бос тұрған үйжайларын сақтау қызметтерiне мұқтаж субъектiлермен сақтау жасасудың белгiленген режимiн сақтауға мiндеттi.
Сондай-ақ сақтау шартының екi жағынан да жеке кəсiпкерлiктi де заңды тұлға түрiндегi ұйымдастырушылық кəсiпкерлiктi де жүзеге асыратын кəсiпкерлер шыға алады. Сақтау шартының сол бiр немесе өзге түрлерiндегi нақты субъектiлiк құрамды кейiнiрек қарастырамыз.
Достарыңызбен бөлісу: |