Лекция 1 Кіріспе. Қазақстанның мұнай-газ саласы. Мұнай өңдеу өнеркәсібінің даму болашағы. ҚР және тмд отын энергетикалық балансы

Молекулалық електерде адсорбциямен сұйық алкандарды алу

жүктеу 6,39 Mb. бет 82/93 Дата 13.04.2023 өлшемі 6,39 Mb. #42139 түрі Лекция

Навигация по данной странице:

• Ашық дистилляттарды сілтілі, қышқылды және адсорбциялық тазалау.
• Сілтілік тазарту

Молекулалық електерде адсорбциямен сұйық алкандарды алу. Сұйық парафиндер мұнайхимиялық және микробиологиялық синтез шикізаты ретінде үлкен мәнге ие болды. Олардың негізінде беттік-активті заттар, жуғыш заттар, азықтық ақуыздар алынады. Ең үлкен сұранысқа 200-320°С температурада, тікелей айдалатын дизельді фракциядан алынған C10 – C18 сұйық парафиндер ие. Сұйық парафиндер карбамидті депарафиндеу және цеолит негізіндегі молекулалық електерде адсорбция әдістерімен төмен температураларда қататын дизельді отын өндіру процессінің жанама өнімі болып табылады. Ашық дистилляттарды сілтілі, қышқылды және адсорбциялық тазалау. Ашық түсті мұнай өнімдері-карбюраторлық, реактивті және дизельді отын, бензин-еріткіштер, АВТ қондырғыларының ректификациялық колонналарынан, гидротазалау, каталитикалық крекинг және басқалардан үздіксіз алынған түссіздендірілген керосин, әлі де тауарлық өнімдер болып табылмайды, өйткені олардың құрамында пайдалану сапасын нашарлататын компоненттері бар. Бензиндерден, реактивті және дизельді отындардан күкірт сутегін, меркаптандарды, мұнай қышқылдарын алып тастау қажет; крекингтен - бензиндерден басқа күкірттісутегін, меркаптандардан диендік көмірсутектерді, бензиндерден-еріткіштер мен түссіз керосиндерді - ароматты көмірсутектерді алып тастайды.Төмен температурада қататын дизель отынын алу үшін соңғыларынан қатты парафинді көмірсутектер бөліп алынады. Қажетсіз компоненттерді жою үшін тазартудың химиялық және физикалық-химиялық әдістерін қолданылады: сілтімен және күкірт қышқылымен өңдеу, карбамидті депарафиндеу, адсорбция. Сілтілік тазарту мұнай өнімдерінен күкіртті сутегін, төмен меркаптандар мен мұнай қышқылдарын алып тастау үшін пайдаланылады; сілтілік қайта тазарту - мұнай өнімдерінен күкірт қышқылының іздерін және қышқыл өнімдерден күкірт қышқылды тазартудан кейінгі реакцияның өнімдерін алып тастау үшін пайдаланылады. Күкірт сутегін жою үшін әдетте күйдіргіш натрий немесе кальцийленген сода Na2CO3 ерітіндісін қолданады. Күкіртсутек сілтімен әрекеттеседі: 2NaOH + H2S → Na2S + 2Н2О NaOH + H2S → NaHS + H2O Меркаптандар сілтімен әрекеттесіп, меркаптидтер түзед: RSH + NaOH → RSNa + H2O Меркаптидтер сілтілерде жақсы ериді,сондықтан дистилляттардан жоюлуы мүмкін. Меркаптандар түріндегі меркаптидті жою дистиллят гидролизіне кедергі келтіреді. Мұнай қышқылдары сілтімен немесе содамен мұнай қышқылдарының тұзын –сабынды құрайды: RCOOH + NaOH → RCOONa + H2O 2RCООH + Na2CO3 → 2RCООNa + CO2 + H2O Мұнай қышқылдарының тұздары сілтінің сулы ерітіндісіне өтеді және осылайша мұнай өнімдерінен оңай бөлінеді. Ашық түсті мұнай өнімдерін сілтілі тазарту үшін әдетте 10% NaOH ерітіндісін қолданады. Бензиндердің сілтісіздендіру температурасы 40-50оС, керосин 60-70°С, дизельді отын 80-90°С болады. жүктеу 6,39 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз