ҰЛАҒат қараша

116

117

сөздерді  қатыстырып  іні-сіңлілеріңізге  тілектеріңізді 

айтсаңыздар.

(СТУДЕНТ,  БАҚЫТ,  МЕКТЕП,  ҰСТАЗ,  БІЛІМ, 

МАМАНДЫҚ)

1-жүргізуші: 

- Бұл халықты білмейтін, жан бар ма екен айтқайсың,

Атын оның атап, түстеп жатпайсың.

Қала сайын көше тұнып жүрсе де,

Елін оның еш картадан таппайсың.

Қаз-қалпында талай қырдан асардай,

Қартаймайды, осы халық жасармай.

Он сегізде келеді де өмірге,

Жиырма екіден тұрып қалар аса алмай.

2-жүргізуші:

-Жомарт қолды, жаны жайлы бұл халық,

Ешқашанда қартаймайды, бұл халық

Кітап жастап, тар төсекте тебісіп,

Аш жүрсе де мойымайды бұл халық.

Өйткені олар батыл әрі тым қызба,

Қол созады, қиял жетпес жұлдызға.

Қыз болса ол бір жігітті ұнатып,

Жігіт болса қызығады бір қызға.

Оқыс болса бақпа оның жүрісін,

Өзі біледі, сол кәсіптің дұрысын.

Ол бес жылда аяқтайды бес курс,

Және алтыншы махаббаттың курсын,- деп ақындар 

жырлағандай ауылымызға жақсы маман боп оралып,ата-

аналарыңызды қуанышқа бөлеп, армандаған биік-биік 

армандарыңызға қол жеткізіңіздер!

Қорытынды сөз.

Танымдық тарих

Бағила МӘЖІБИЕВА,

Астана қаласындағы дарынды ер

балаларға арналған қазақ-түрік

лицей-интернатының мұғалімі.

Раушан САПАРБАЕВА,

№52 мектеп-гимназияның мұғалімі.          

«МЕН – ҚАЗАҚ, АЛАШ ДЕСЕ 

МАҚТАНАМЫН!»

(Әдеби-композициялық кештің жоспары)

Мақсаты:  Алаш  қайраткерлерінің  идеясын, 

Алаш  мұрасын,  Алаш  ардақтыларының  тәуелсіз  ел 

болу  жолындағы  сіңірген  еңбектерін  таныту  арқылы 

оқушылардың  отансүйгіштік  сезімдерін  оятып, 

ұлтжанды,  саналы,  ұлттық  рухта  тәрбиеленген  тұлға 

болып қалыптасуына ықпал ету.

Безендірілуі:  «Алаш  арыстары»  атты  көрме, 

бейнефильм, слайд.

Пайдаланылған  материалдар:  1)  «Бес  арыс». 

Естеліктер,  эсселер  және  зерттеу  мақалалар. 

Құрастырған  Д.Әшімханов.  Алматы:  «Жалын»,  1992. 

2)  «Әлем  қазақтарының  рухани  сұхбаты»,  Алматы: 

«Сардар»  баспа  үйі,  2008.  3)  «Алаштың  ардағы». 

Астана: «Зерде», 2008. 4) «Алаш» қозғалысы». Алматы: 

«Сардар», 2008.

Кеш барысы:

Сахнаға 7 ер бала  бір-бірден шығып, Алаш идеясы 

мен Алаш  қайраткерлері  туралы ой толғайды.

118

119

1-оқушы: - Алаш  – халқымызды бесігінде тербетіп, 

есейіп  ат  жалын  тартып  мінгенде  бойына  күш-қуат 

және сенім берген ұлттық идея (М.Қойгелдиев).

2-оқушы: - Алаш – ұлттың өзін бөлінбес тұтас жер, 

яғни, территория ретінде сезінуі (М.Қойгелдиев).

3-оқушы: - Алаш – ұлттың аспан асты, жер үстінде 

өз  орны  бар  ел  ретінде  өз  еншісі  мен  үлесін  анықтау 

қарекеті (М.Қойгелдиев).

4-оқушы:  -  Алаш  қайраткерлері  –  шоқ  жұлдыз 

іспетті  қазақ  елінің  барлық  өлкелерінде    туған  аса 

дарынды,  жан-жақты  таланттар.  Олар  партиялық 

ұйымдастыру  істерінде,  құрылтайлар  өткізуде,  

ғылымда, педагогикада, дипломатияда қатар жүріп, тең 

еңбек ете білді.

5-оқушы:  -  Алаш  ардақтылары  сол  замандағы  кез 

келген  озық  елдің  зиялыларынан  асып  түспесе,  кем 

соқпайтын,  түрлі  ғылым  негіздерін  меңгерген  сегіз 

қырлы, бір сырлы тұлғалар еді.

6-оқушы:  -  Алаш  қозғалысына  қатысып,  Алаш 

партиясын  құрысып,  Алашорда  өкіметін  жасаған 

қайраткерлер  идеясы  –  отаршылдықпен  шайқасып, 

азат, тәуелсіз демократиялық дербес мемлекет құруды 

нысана  етіп,  жалпы  ұлт  мақсаты  үшін  күресіп,  елді 

өркениет тұғырына көтеру еді.

7-оқушы:  -  Ендеше,  Алаш  қайраткерлерінің 

еңбектерін қастерлеп, құрмет көрсету – біздің азаматтық 

адалдығымыз, перзенттік парызымыз.

7  оқушы  тағзым  етіп  тұрады.  Сахнадан  Алаш 

қайраткерлері  бейнесіндегі  оқушылар  өтеді. 

Жүргізушілер  таныстырып  тұрады:  Әлихан 

Бөкейханов,  Мұстафа  Шоқай,  Халел  Досмұхамедұлы, 

Ахмет  Байтұрсынұлы,  Шәкәрім  Құдайбердіұлы, 

Міржақып  Дулатов,  Мағжан  Жұмабаев,  Жүсіпбек 

Аймауытов,  Бейімбет  Майлин,  Ілияс  Жансүгіров,  

Сәкен Сейфуллин. 

Барлық  оқушы  бірге:  Мен  –  қазақ,  Алаш  десе 

мақтанамын!

Оқушылар  тағы  бір  тағзым  етіп,  сахнаның  екі 

жағына қарай бөлініп кетеді.

І  жүргізуші: - Алаш қайраткерлері ту еткен ұлттық 

сананы  көтеру,  одан  туындайтын  қазақтың  тілі  мен 

тарихын,  өнері  мен  мәдениетін  қазақ  ұрпағының 

бойына сіңіру – біздің мақсатымыз.

ІІ    жүргізуші:  -  Иә,  қазақтың  басына  не  келіп, 

не  кетпеген?!  Расында  да,  халқымыз  «мың  өліп, 

мың  тірілген».  ХХ  ғасыр  –  ұлтымыз  үшін  «тар  жол, 

тайғақ  кешу»  кезеңі  болғаны  анық.  Қолдан  жасалған 

ашаршылық,  отыз  жетінің  ойраны  –  репрессия,  Ұлы 

Отан  соғысы,  1986  жылғы  Желтоқсан  оқиғасы...  Иә, 

патшалы Ресей қазақтың көзін жою үшін не істемеді?! 

Бар мүлкін тартып алып, қолдан ашаршылық жасады, 

ұлтын сүйгені үшін Алаш арыстарына «Халық жауы» 

деп айып тағып, талай боздақтарды қорлықпен азаптап 

өлтірді.

І  жүргізуші:  -  Қазақ  халқының  бас  көтерер 

зиялы  ұлдары    қанды  қырғынның  шегінен  асқан 

заңсыздықтарының құрбаны болды.

Сахнаға  Алаш  ардақтыларының  бейнесіндегі 

оқушылар шығады. 

Бейімбет Майлин:

Ел мүддесін жырлаудан еш тынбаймын,

Қонса-дағы бір күн бақ, бір күн қайғым.

Амангелді, Жамбылға жан бітірген,

Бейімбетпін - досымын Мырқымбайдың.