дайындау кезіндегі заттардан
буып – түйілген заттардан
оларды тұтынудан қалған заттардан
инеде, дәке тампондарында
жоғарыда аталғандардың барлығы
Осы санаттағы қылмыстарда қылмыстық істі қозғаудың негізі болады:
азаматтардың арыздары мен өтініштері
лауазымды тұлғалардың хабарламасы
әкімшіліктің хабарламасы, БАҚ
қылмыстық іс материалдары және жедел іздестіру қызметі шаралары
жоғарыда аталғандардың барлығы
Есірткімен байланысты қылмыстарды тергегенде, қандай сараптама міндетті түрде тағайындалады:
трасологиялық
баллистикалық
қосымша зерттеу
материалдар мен заттарды зерттеу
техникалық зерттеу
Есірткінің шығу тегіне қарай түсіндіріледі:
жалпы белгілеріне қарай көп түрлерінің арасынан соған сәйкес қатыстылығы
ғылымдағы жіктелуіне сәйкес көптіліктің ішінен нақты бір объектіге қатыстылығы
объектінің бір салмаққа қатыстылығы
объектінің біртұтас қатыстылығы
шығу тегінің жалпы белгілері бойынша нақты объектіге қатыстылығы
Үлгі алушы субъектілер:
тергеуші, маман, сарапшы
жәбірленуші, куәлер
сезікті, айыпталушы, сотталушы
қорғаушы
сезікті
Құрамында есірткі заттары бар өсімдіктер буып түйіледі:
полиэтиленді қалталарда
шиша сыйымдылықтарды
қағаз қалталарда
жабысатын лентеларда
әдістемесі анықталмаған
Есірткінің нақты өсімдік түрінің өскен жерін анықтау кезінде сараптамалық міндеттерді шешуге мүмкіндік береді:
жіктеу арқылы
диагностикалық
идентификациялық
қайта жаңартуға
ситуациялық
Есірткі заттарының заңсыз айналымын тергеу барсысындағы типтік тергеу әрекеттері:
сезіктіні ұстау және жеке тінту
медициналық куәландыру
сезіктіден жауап алу
сараптама тағайындау
жоғарыда аталғандардың барлығы
Есірткімен байланысты қылмыстарды тергеу кезінде жүргізілетін әрекеттердің дұрыс кезектілігін көрсетіңіз:
ұстау, жеке басын тінту
ұстау, жауап алу, тінту
ұстау, жеке басын тінту, тінту, жауап алу
жауап алу, жеке басын тінту
ұстау, тінту, жауап алу
Ұстау хаттамасында көрсетілген есірткі заттарының атауы тек оның сыртқы белгісі негізі бойынша көрсетілуі мүмкін бе:
ия
жоқ
ия, егер оның дәмін көру арқылы
ия, егер тиесілі иісі болса
егер ұсақ майдаланса
Есірткі тасымалдаушыны ұстағаннан кейін оқиға болған жерді қарау жүзеге асырылу керек пе?
ия, міндетті түрде
ия, егер есірткі заты одан табылмаса
жоқ
ұстаған кезде тыйым салынады
ұстау кезінде міндетті түрде тану үшін суретке түсіруді жүзеге асыру жүргізу керек
Есірткі заттарына криминалистикалық сараптама жүргізіледі:
жылдам анализ жүргізілмесе
әрқашан, анализден тәуелсіз
егер, есірткі затының түрін анықтау қажет болса
осы заттың шығу тегін анықтау үшін
психотропты зат екендігін анықтау үшін
Есірткі заттарын жою кезінде міндетті түрде қатысу керек:
жергілікті басқару органдарының өкілдіктері
куәгерлер
сезікті
участковый
қылмыстық іздестіру инспекторы
Жедел – іздестіру шараларын кім жоспарлау қажет:
тергеуші
прокурор
тергеуші анықтау органы қызметкерлерімен бірге (жедел- здестіру қызметкерлері)
криминалист маман
тергеу бөлімінің бастығы
Тергеу ісін жүзеге асырады:
тергеуші
прокурор
іздестіру қызметкері
тергеу бөлімінің бастығы
ІІБАД бастығы
Есірткі заттарының заңсыз айналымы қылмыстарын тергеуде оқиға орнында микроіздерді табу үшін қандай маман қатысу қажеттігі туындайды:
химиктер
бактериологтар
микрообъектілер бойынша мамандар
қылмыстық іздестіру инспекторы
биологтар
КІРІСПЕ
Оқырмандарға ұсынылып отырған «Криминалистикадан электронды оқу құралы» қазіргі заманғы оқу үрдісіне енгізілген кредиттік технология ерекшелігін ескере отырып құрастырылған көрнекі оқу құралы болып табылады.
Оқу құралы Қазақстан Республикасының ММОС-ға сәйкес криминалистиканы оқуға бөлінген кредиттер бойынша жинақталған.
Оқу құралында сабақты өткізу келесі кесте бойынша ұсынылған.
1.Тақырыптың жалпы мазмұны.
2.Тақырып бойынша бақылау сұрақтарының тізімі.
3.Тақырып бойынша өзін-өзі тексеруге арналған тест жинағы.
Оқу бағдарламасына енгізілген тақырыптың жалпы мазмұны криминалистика ғылымының қазіргі заманауи жетістіктерін есепке ала отырып берілген. Оқытушылардың өз қалауы бойынша қарастырылатын тақырып сұрақтардың бір бөлімі дәріс сабақтарында, бір бөлімі лабораториялық сабақтарда қаралады, ал қалған сұрақтар СОӨЖ және СӨЖ-дің көмегімен меңгеріледі, мысалы: трасология тақырыбы бойынша оқытушы дәріс сабағында тек қана жалпы сұрақтарды баяндай алады, СОӨЖ сабақтарында іздерді табу, бекіту, алу мен зерттеудің теориялық ережелері қарастырылады, ал лабораториялық сабақта дактоұнтақтармен, дактопленкалармен, гипсті қалыппен жұмыс жасау дағдысын қалыптастыруға байланысты тапсырмаларды береді. СӨЖ кезінде «Трасология» бөліміндегі жалпы сұрақтар бойынша тапсырмалар альбомда көрініс табуы қажет, яғни қол, аяқ киім, көлік және бұзу құралдарының іздерін сипаттау.
Сабақтың мақсаты және міндеттері көрсетілген бөлімде лабораториялық сабақтың жүргізу бағыты берілген.
Криминалистік техника бойынша лабораториялық сабақтарда студенттер фотосуретке түсіруді, көрінбейтін қол іздерін айқындауды, қауызды, оқты, құжаттарды және т.б. объектілерді ережеге сәйкес дұрыс қарауды үйреніп, теориялық білім алумен қатар, тәжірибе жүзіндегі дағдыларын қалыптастырулары қажет. Криминалистік тактика сабақтарында тексеру, тінту, жауап алу, тану үшін көрсету, тергеу эксперименті сияқты тергеу әрекеттерін әртүрлі ситуацияда ойын түрінде жүргізіп, процессуалды, тактикалық ережелерді үйренумен қатар тергеу әрекеттерін жүргізудің жалпы барысымен танысады. Криминалистік әдістеме бөлімі бойынша студенттер болжау құруды, тергеуді жоспарлауды үйреніп меңгереді.
Әр тақырып бойынша бақылау сұрақтары мен өзін-өзі тексеруге арналған тест жинағы студенттің сабаққа қаншалықты дайындалып келгенін тексеруге мүмкіндік береді және оларды үй жұмысы ретінде немесе аралық бақылау өткізуде қолдуға болады.
Аудиториялық сабақ барысында есеп шығару мен фабулаларды талқылау студенттердің аналитикалық ойлау дағдысын қалыптастыруда нәтижелі болып табылады. Оқытушы студенттерге тақырыптың мазмұнын теориялық жағынан меңгеруге және тәжірибе жүзінде тергеу құжаттарын құрастыруға көмектесетін әртүрлі мұрағат мәліметтері мен арнайы материалдарды қолдануға міндетті.
Ұсынылған СОӨЖ тақырыптарын оқытушы дәріс, лабораториялық сабақтардың мазмұнына қарай өз қалауынша өзгерте алады. Тақырыптарды қосып немесе арасынан біреуін таңдап орындау тапсырмасы берілуі мүмкін. СОӨЖ міндетті түрде жазбаша нысанда орындалып балл қою арқылы бағаланады. Лабораториялық және СОӨЖ сабақтарының тапсырмаларын орындауға қойылатын бағаның жүйесі оқытушымен анықталады. Ұсынылатын кесте: 50% - 30 балл лабораториялық сабақтарға, 50% - 30 балл СОӨЖ тапсырмаларын орындауға.
Достарыңызбен бөлісу: |