Керімбай Сапарбай

электролиттер 

үшін ом заңы

Ом заңы – электр тогының негізгі 

заңдарының бірі. Ом заңы – 

өткізгіштегі ток күшінің (І) осы 

өткізгіштің ұштары арасындағы 

кернеумен (U) байланысын 

анықтайды: U=r*І (1) мұндағы r 

өткізгіштің геометриялық 

өлшемдеріне, электрлік 

қасиеттеріне және 

температурасына байланысты 

болатын пропорционалдық 

коэффициенті r – омдық кедергі 

немесе өткізгіштің берілген 

бөлігінің кедергісі деп аталады. Ом 

заңын 1826 ж. неміс физигі Г. Ом 

(1787 – 1854) ашқан.

Газдардағы электр разрядтары, газдық разрядтар – электр 

өрісінің әсерінен газдар арқылы электр тоғының өтуі. Газда 

металл мен сұйықтағыдай бос зарядтар (электрондар мен 

иондар) болмайды. Газдар, негізінен, бейтарап атомдар мен 

молекулалардан тұратындықтан, олар қалыпты жағдайда электр 

тоғын өткізбейтін диэлектриктер қатарына қосылады. 

Сондықтан газ ішіндегі электр тоғы қатты өткізгіштер мен 

электролиттердегі тоққа мүлде ұқсамайтын бір қатар ерекше 

құбылыстар туғызады. Газ арқылы электр тоғы өтү үшін, оны 

иондау (яғни оның ішінде жеткілікті мөлшерде зарядты 

бөлшектердің пайда болуы) керек. Мұндай зарядты бөлшектер 

кейбір фактордың әсерінен пайда болады немесе газға сырттан 

енгізіледі; не болмаса электродтар арасындағы электр өрісінің 

әсерінен пайда болады. Осындай әсерлер нәтижесінде газда 

электр тоғының пайда болуын газдық разрядтар деп атайды. 

Газдағы зарядты бөлшектер (заряд тасушылар) сыртқы 

факторлардың, яғни ионизаторлардың (жалын, рентген сәулелері, 

термоэлектрондық эмиссия, радиоактивті сәулелер т.б.) әсерінен 

пайда болса, онда ол тәуелді разряд деп аталады.

Спасибо!