Топографиялық карталардың геодезиялық негіздері мен дәлдігі
Топографиялық карталардың мазмұны
Топографиялық карта тұрақты жердің кішірейтілген толық бейнесін анықтайды, оның мазмұнын шартты белгілер арқылы көрсетеді. Ол ерекше математикалық заң арқылы құрылады, минималды бұрмалануға келтіретін, жер бетін жазықтықта көрсеткен кезде және басқа карталардың түріне қарағанда максималды нақты көрінісін қамтамасыз ететін.
Топографиялық карталардың ерекше қасиеттері келесі анықтамада көрінеді: топографиялық карта – бұл тұрақты жергілікті жердің толық картасы, нүктелердің пландық және биіктіктік бағыттарын көрсететін.
Топографиялық карта (Топографическая карта) — шартты белгілермен, барлық сызықтарын белгілі бір мөлшерде бірнеше есе кішірейту арқылы жергілікті жерді қағаз бетінде дәлме-дәл әрі жан-жакты бейнелеу. Топографиялық картада арнаулы шартты белгілермен жердің барлық бөлшектерінің (бедері мен заттардың) орналасуы мен өзара байланысы көрсетіледі. Топографиялық картаны командирлер мен барлық дөрежедегі штабтар ұрысты дайындау, ұйымдастыру, әр түрлі міндеттерді орындау барысында, сондай-ақ қарсыластар мен өз әскерлері туралық, кабылданған шешімдер мен жауынгерлік бүйрықтар туралы мәліметтер бейнеленген құжат ретінде кеңінен қолданады. Карта бойынша жергілікті жерді бағалауға, қозғалыс бағытын зерттеуге, қашықтықты, бұрышты, алаңдарды, биіктікті, кеңістікті анықтауға байланысты міндеттер орындалады, ұрыстағы нысаналар мен ракеталардың, артиллерияның, т.б. ұрыс тәртібі анықталады. Топографиялық карталар жалпы мемлекеттің, елдің қорғаныс қажеттілігін қамтамасыз ету үшін де, халық шаруашылығы үшін де қажет.Топографиялық карта көмегімен орындалатын міндеттердің сан алуандығы өр түрлі масштабтағы карталардың болуын керек етеді.
Топографиялық белгілер — жергілікті заттардың топографиялық, карталардағы шартты (графикалық, әріптік, сандық) белгілері. Жергілікті заттардың шартты белгілері карталарда стандарт (үлгі) бойынша болады.
Топографиялық шартты белгілер 3 топқа бөлінеді:Масштабтық,Масштабтан тыс,Түсіндірмелі
Картада белгілерді дұрыс қолданудың арқасында, жердегі заттардың орналасқан жері, олардың арасындағы қашықтық, олардың биіктігі, тереңдігі және басқа маңызды мәліметтер туралы толық мәлімет алуға болады.Белгілерді дұрыс орналастыру және орналастыру туралы білу топографиялық картаны немесе жердің жоспарын жасауға көмектеседі, бұл оларды басқа пайдаланушылар үшін түсінікті етеді. Жақсы топографиялық карта объектілердің контурларын өте дәл, объективті, толық, сенімді және айқын анықтауы керек.
Достарыңызбен бөлісу: |