Жұмыс бағдарламасы пән: Геронтология, гериатрия Пән коды gg 3217 Мамандық 051101 «Мейірбике ісі» Оқу сағатының

1. 
   Геродиететикаға анықтама беріңіз.
   
2. 
   Қарт адамдардың тамақтану режимінің ерекшелігін атап беріңіз.
   
3. 
   Созылмалы гастрит, ойық жара ауруларында қандай емдәм ұсынасыз.
   

1. Қарт адамдар диетасының негізін ... құрайды.

а) Д витамині

б) жемістер

в) сүт өнімдері

г) минералдар

д) ақуыз

2. Жіті гастрит кезіндегі негізгі шағымдарды атаңыз

А. бас ауруы, жүрек айну, бас айналу

Б. әлсіздік, тез шаршау, ауыздағы күйік дәмі

В. Жүрек айну, құсу, эпигастриалды аймақтағы ауырсыну

Г. эпигастриалды аймақтағы ауырсыну, дене қызуының көтерілуі

3. Гастритті емдеуге арналған препараттарды атаңыз:

А. анальгин

Б. но-шпа

В. папаверин гидрохлориді

Г. ферменттік препараттар

4.Созылмалы гастрит диагностикасының негізі:

А. Клинических мәліметтер кешені

Б. Рентгенологиялық зерттеу

В. Шырышты қабық биоптатын гистологиялық зерттеу

Г. Асқазанның секреторлық қызметін зерттеу

Д. ЭФГДС

5.Созылмалы А гастритке ... тән емес.

А. Аутоиммунды гастрит

Б. Дене мен асқазан түбін зақымдайды

В. Витамин В₁₂ тапшылық анемиясы

Г. Гипоацидті жағдай

Д . Helicobacter pylori тудырады

6. ... препараты Helicobacter pylori – ге ықпал етеді.

А. Висмут трикалий дицитраты

Б. Но-шпа

В. Сукральфат

Г. Алгедрат + магний гидроксиді

Д. Даларгин

7.Созылмалы колит диагностикасында ... зерттеудің маңызы зор.

А) Физикалды

Б) Асқазан сөлінің анализі

В) бауырдың жасырын жабындысын анықтау үшін нәжіс анализі

Г) Ректороманоскопия

Д) Копрологиялық зерттеулер

8.Созылмалы колитке ... симптом тән емес.

А) іштің доғал ауырсынуы

Б) іш өту

В) жүдеу (тіпті кахексияға дейін)

Г) Метеоризм

Д) Диспепсиялық құбылыстар

9.Алиментарлы геропротекторлармен байытылған:

а) сүт өнімдері

б) аскорбин қышқылы

в) антиоксидант, А, Е витаминдері

г) К витамині

д) минералдар

10.Жеңіл сіңірілетін тағам:

а) ет

б) қуырылған балық

г) тәтті нан

д) макарондар

11.Қарт адамдар күніне ... рет тамақтанады:

а) 6

б) 4

г) 8

12. ... витаминдер аэробті микрофлораны синтездейді:

а) К_1, В₂, Р₆, В_{1 2}

б) Д, А, Е

в) Е, А, К, Д

г) А, Е, К

д) Д

13. Гастриттің себептерін атаңыз:

Б. тамақтану тәртібінің бұзылуы

В. ревматизм

Г. қажу
14. Реттік тамақтанудың арақатынасы:

а) бірінші таңғы ас 25%, екінші таңғы ас 15%, түскі ас 35%, кешкі ас 25%

б) бірінші таңғы ас 20%, екінші таңғы ас 10%, түскі ас 40%, кешкі ас 30%

в) бірінші таңғы ас 10%, екінші таңғы ас 20%, түскі ас 30%, кешкі ас 25%

г) бірінші таңғы ас 5%, екінші таңғы ас 10%, түскі ас 20%, кешкі ас 30%

15.Қарт адамдардың тағамындағы ақуыз құрамы:

а) 1,0-0,8 г/кг

б) 1,0-0,9 г/кг

в) 2,0-0,1 г/кг

г) 5,0-0,2 г/кг

д) 6,1-0,3г/кг

Науқас С. 63 жаста, тәбеттің нашарлап, сол жақ мықын аймағындағы ауырсынуға, іштің жүрмеуіне шағымданады. Қандай патология туралы болжам жасауға болады? Науқасты бақылау нәтижесінде алынған мәліметтерді атап шығыңыз. Іш қуысы ағзаларын пальпациялағанда қандай өзгерістерді байқауға болады?

Анамнезі: ауырсыну сезімі үш жылдан бері мазалайды, әсіресе күзде, әсіресе түнгі уақытта күшейеді. Объективті: науқас бозаң тартқан, ашуланшақ, жылауға бейім. Қарын пальпациясы кезінде пилородуоденалды аймақтағы ауырсыну байқалады. Сіздің бастапқы диагнозыңыз? Диагнозды растау үшін не керек?

№ 3 есеп
Науқас 60 жаста, көп жылдан бері ойық жара колитінен зардам шегім келеді, кенет күтілмеген жерден іші ауырып, іші өтіп, үлкен дәретпен қан, ірің шығады. Тері жамылғылары бозаңданып, дене қызуы 38 градусқа жеткен, күрт әлсіздік байқалады. Сіздің бастапқы диагнозыңыз? Сіздің амалдарыңыз?

1) 11 Тақырып: Эндокриндік жүйенің жасқа байланысты өзгерісі. Қантты диабет диетотерапиясы.
2) Мақсаты:

Жас ұлғайған сайын эндокринді жүйе инволюцияға ұшырайды. Әсіресе ол айырықша безде байқалады. Қарт адамдарда көбіне ұйқы безі мен қалқанша безінің патологиясы жиі болады. Клиникалық белгілері айқын болмағандықтан, оны көбіне инволюциялық процеске ұқсатады. Қарт адамдарда эндокринді аурулардың ішінде ең жиі тарағаны қант диабеті болып табылады. Қант диабетінде міндетті терапияның бірі диетотерапия болып саналады. Қант диабетін емдеуде диета әр науқасқа жеке-жеке тағайындалады. Оны жасқа, бойға, дене салмағына, еңбек ету түріне және қандағы глюкоза деңгейіне қарап тағайындайды

1. 
   Эндокриндік жүйенің жасқа байланысты өзгерістері
   
2. 
   Қант диабеті бар қарт адамдардың диетасына негізгі талаптар
   
3. 
   Қант диабеті кезіндегі тәуліктік рациондағы көмірсу, май, ақуыздың бір-біріне қатынасы
   
4. 
   Қант диабеті кезінде қандай тағамдарды шектейді.
   

• 
  
  • 
    Презентация
    
  • 
    Интеллект-карта
    
  
  

  «Кейс-стадия»

  
  
• 
  Постерлі баяндама
  
• 
  Тақырып бойынша эссе
  
• 
  Кластерлер
  
• 
  Тақырып бойынша глоссарий ж/е т.б.
  

1. 
   Жазылған реферат сабақ тақырыбы бойынша өзіндік мәліметпен қамтылған;
   
2. 
   Тақырыптың презентациясы және мазмұны толық және көркем болуы керек;
   
3. 
   Әдістемелік нұсқаулардағы шешілген тесттер мен ситуациялық есептердің дұрыстығы;
   
4. 
   Өзіндік тесттер мен ситуациялық есептердің сауатты түрде құрастырылуы;
   
5. 
   СӨЖ- дің сауатты жазылғанын рецензиясы;
   
6. 
   Студенттердің, дәрігердің пациентпен және бейне, бейне- аудио басылымдары;
   
7. 
   Меңгерген коммуникативті дағдылар жазылған күнделік арнау;
   
8. 
   Әр тақырыпқа қатысты индивидуалды өз ойын жазуы;
   
9. 
   Рольдік ойындар қойылымы;
   

Студентпен өзіндік жұмыстың орындалу сипаты: 1-3 пуектегі 1- пункт, 4-9 пунктен – 1.

-«өте жақсы» бағасы 1,5 балға сәйкес, яғни ол студенттің СӨЖ тақырыбын толық меңгергенін, еш қателік жібермегенін, СӨЖ уақытылы тапсырғанын, сонымен қатар тапсырмаларды орындап, өз уақытымен , қателіксіз тапсырғанын, өз бетінше қосымша әдебиеттер қолданғанын, бағдарлама материалдарын өз бетінше жүйелей алғанын көрсетеді.

- «жақсы» бағасы 1,2 балға сәйкес, яғни ол студенттің СӨЖ тақырыбын 75%- дан кем емес меңгеріп, соған қарамастан қатаң қателіктер жібергенін, СӨЖ уақытылы еш ескертусіз орындап тапсырғанын, тапсырманы уақытылы ескертусіз орындағанын, оқытушының нұсқауымен қосымша әдебиеттерді қолданғанын, студенттің өздігімен түзетілген принципиалды емес қателіктердің жібергенін, бадарламалық материалдарды оқытушының көмегімен жүйеленгенін көрсетеді.

- «қанағаттанарлық» баға 0,8 балға сәйкес, яғни ол, студент СӨЖ тақырыбын 50%- дан төмен емес меңгергенін, жұмысты орындау барысында оқытушының көмегін қажет еткенін, жұмысын уақытылы орындап тапсырғанын, жұмысты тапсыру кезінде принципиалды емес қателіктердің жібергенін, жұмысқа белсенділік танытпағанын, материалды жүйелеуде қиындықтар сезінгенін көрсетеді.

- «қанағаттанарлықсыз» баға 0- сәйкес, ол яғни, студент СӨЖ тақырыбын 50%- дан төмен меңгергенін, СӨЖ тақырыбы бойынша білімінің нашарлағанын, жұмыста және жауаптарында принципиалды қателіктердің жібергенін, тапсврманы орындамағаны, жұмысты мерзімінен кейін тапсырғанын, әдістемелік нұсқауларда барлық негізгі әдебиеттерді қолданбағанын көрсетеді.
6) Тапсыру мерзімдері: Тақырып жоспаы бойынша 7 сабақтан кешікпеу керек.

7) Әдебиеттер
8) Бақылау (сұрақтар,тесттер, жағдайлық есеп):

1. 
   Қарттарда эндокртнологиялық жүйесінде қандай жасқа байланысты өзгерістер болады?
   
2. 
   Қант диабетінің себептерін атаңыз.
   
3. 
   Егде және қарт жаста қант диабетінің ерекшеліктерін көрсетіңіз.
   

а) 60/24/16

б) 60/30/10

в) 40/50/10

г) 30/60/10

д) 10/10/10

25. 
    Қант диабетісі бар адамдар күніне . . . рет тамақтанады
    

б) 6

г) 2

26. 
    Қант диабетінде . . . көмірсудің түрі қолданылады
    

б) тез қорытылатын

в) екеуіде

г) қолданылмайды

д) жуан талшықты және тез қорытылатын

27. 
    Қант алмастырғышқа жатады:
    

б) глюкоза

в) сахар, сахароза

г) глюкоза, сахарин, сорбит

д) қант

28. 
    Қант диабетінің І түрінде тағайындалады:
    

б) инсулин

в) сахар

г) фруктоза

д) сұйықтық

29. 
    Көмірсу, май және ақуыз алмасуының өзгерістерімен сипатталатын метаболикалық бұзылыс ... деп аталады:
    

б) гипотиреоз

в) тиреотоксикоз

г) қантсыз диабет

д) подагра

30. 
    Қант диабетін емдеудің негізгі мақсаты :
    

б) белгілерді жою, жедел және созылмалы асқынуларыды болдырмау, зат алмасуды бақылау,

в) барлық жауаптары дұрыс

г) клиникалық белгілерді азайту

д) жедел және созылмалы асқынуларыды болдырмау

31. 
    Тиреопатология жиі кездеседі:
    

б) жаңа туылған сәбілерде

в) қарт адамдарда

г) жасөспірімдерде

д) жастарда

32. 
    Қант диабетінде қолданылады:
    

б) қант алмастырғыштар

в) жеңіл қортылатын көмірсулар

г) ақуыздар

д) майлар

33. 
    Ұйқы безінің эндокриндік патологиясына жатады:
    

б) қант диабет

в) Иценко-Кушинг ауруы.

г) созылмалы панкреатит

д) феохромоцитома

N 1 жағдайлық есеп
75 жастағы науқас 2 типті қант диабетімен 5 жылдан бері ауырады. Науқас жедел жәрдем бригадасымен ес түссіз жағдайда жеткізілді.

Объективті: дене температурасы төмен, тері жамылғысы құрғақ, көз алмасының төменгі тон, терең шулы тыныс, Куссмаул тынысы, ауыздан ацетона иісі шығады, пульс әлсіз және жиі, АҚ төмендеген. Лабораториялы: гипергликемия (22 м моль/л –глюкоза), нетрофилдер, лейкоцитоз (лейкоциттер-30 мыңс./1 мкл), кетоновых денелерінің, мочевина, креатининнің мөлшерінің жоғарылауы, зәрде глюкозурия.

1. Бұл нақаста қандй асқынуларды тауып отырсыз?

2. Жедел көмек көрсетудің тәсілдерін көрсетіңіз.

3. Бұл науқастың күтімінің ерекшелігі.
N 2 жағдайлық есеп
67 жастағы науқаста 1 типті қант диабеті алғашқы рет анықталған. Тәулігіне 3 рет инсулин қабылдайды. Қант диабетіндегі емдәм ерекшеліктері туралы нақты кеңес сұрайды. Сырқаттың емдәмі туралы кеңес беріңіз.

1) 12 Тақырып: Қарттардағы қантты диабет. Дәрі-дәрмекпен емдеу. «Диабеттік табан» синдромы, аяқты күту принциптері.
2) Мақсаты: Қарттардағы қант диабеті кезіндегі мейірбикелік үдерісті ұйымдастыру, жоспарлау және жүзеге асыру бойынша білімдерін қалыптастыру.
3) Тапсырма:

1. Қартаң жастағы науқастардағы қант диабетінің ерекшеліктері.

2. Қарттардағы қант диабетінің себептері.

3. Қартаң жастағы тұлғалардағы қант диабетінің клиникалық ағымы.

4. Қант диабеті кезіндегі емдәм терапиясы

5. Қант диабеті кезіндегі күтім

6. Қант диабетін емдеу

7. «Диабеттік табан» синдромы

8. Аяққа күтім жасау қағидалары

4) Орындау түрі:

• 
  
  • 
    Презентация
    
  • 
    Интеллект-карта
    
  
  

  «Кейс-стадия»

  
  
• 
  Постерлі баяндама
  
• 
  Тақырып бойынша эссе
  
• 
  Кластерлер
  
• 
  Тақырып бойынша глоссарий ж/е т.б.
  

1. 
   Жазылған реферат сабақ тақырыбы бойынша өзіндік мәліметпен қамтылған;
   
2. 
   Тақырыптың презентациясы және мазмұны толық және көркем болуы керек;
   
3. 
   Әдістемелік нұсқаулардағы шешілген тесттер мен ситуациялық есептердің дұрыстығы;
   
4. 
   Өзіндік тесттер мен ситуациялық есептердің сауатты түрде құрастырылуы;
   
5. 
   СӨЖ- дің сауатты жазылғанын рецензиясы;
   
6. 
   Студенттердің, дәрігердің пациентпен және бейне, бейне- аудио басылымдары;
   
7. 
   Меңгерген коммуникативті дағдылар жазылған күнделік арнау;
   
8. 
   Әр тақырыпқа қатысты индивидуалды өз ойын жазуы;
   
9. 
   Рольдік ойындар қойылымы;
   

Студентпен өзіндік жұмыстың орындалу сипаты: 1-3 пуектегі 1- пункт, 4-9 пунктен – 1.

-«өте жақсы» бағасы 1,5 балға сәйкес, яғни ол студенттің СӨЖ тақырыбын толық меңгергенін, еш қателік жібермегенін, СӨЖ уақытылы тапсырғанын, сонымен қатар тапсырмаларды орындап, өз уақытымен , қателіксіз тапсырғанын, өз бетінше қосымша әдебиеттер қолданғанын, бағдарлама материалдарын өз бетінше жүйелей алғанын көрсетеді.

- «жақсы» бағасы 1,2 балға сәйкес, яғни ол студенттің СӨЖ тақырыбын 75%- дан кем емес меңгеріп, соған қарамастан қатаң қателіктер жібергенін, СӨЖ уақытылы еш ескертусіз орындап тапсырғанын, тапсырманы уақытылы ескертусіз орындағанын, оқытушының нұсқауымен қосымша әдебиеттерді қолданғанын, студенттің өздігімен түзетілген принципиалды емес қателіктердің жібергенін, бадарламалық материалдарды оқытушының көмегімен жүйеленгенін көрсетеді.

- «қанағаттанарлық» баға 0,8 балға сәйкес, яғни ол, студент СӨЖ тақырыбын 50%- дан төмен емес меңгергенін, жұмысты орындау барысында оқытушының көмегін қажет еткенін, жұмысын уақытылы орындап тапсырғанын, жұмысты тапсыру кезінде принципиалды емес қателіктердің жібергенін, жұмысқа белсенділік танытпағанын, материалды жүйелеуде қиындықтар сезінгенін көрсетеді.

- «қанағаттанарлықсыз» баға 0- сәйкес, ол яғни, студент СӨЖ тақырыбын 50%- дан төмен меңгергенін, СӨЖ тақырыбы бойынша білімінің нашарлағанын, жұмыста және жауаптарында принципиалды қателіктердің жібергенін, тапсврманы орындамағаны, жұмысты мерзімінен кейін тапсырғанын, әдістемелік нұсқауларда барлық негізгі әдебиеттерді қолданбағанын көрсетеді.