Жұмыс бағдарламасы мамандықтың Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының Қр мбс 08. 329-2006 және типтік оқу бағдарламасының негізінде әзірленді, Қр білім және Ғылым министрлігінің 23. 12. 05 ж


Құрастырған: ________________ профессор, т.ғ.д. Баубеков К.Т



жүктеу 0,49 Mb.
бет2/2
Дата15.05.2018
өлшемі0,49 Mb.
#13792
түріЖұмыс бағдарламасы
1   2

Құрастырған: ________________ профессор, т.ғ.д. Баубеков К.Т.


Жылуэнергетика кафедрасы


«Мұнай-газ қондырғыларын коррозиядан қорғау» пәні бойынша

050708 «Мұнай-газ ісі» мамандығының студенттеріне арналган


ЖҰМЫС ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
Жұмыс бағдарламасы мамандықтың Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының ҚР МБС 3.08.329-2006 және типтік оқу бағдарламасының негізінде әзірленді, ҚР Білім және Ғылым министрлігінің 23.12.05 ж. № 779 бұйрығымен бекітілген,
Кафедра отырысында ұсынылды 2011 ж. «_26_»_08_№ _2_ хаттама

Кафедра меңгерушісі ________С.А. Глазырин 2011 ж. «26»_08___


Энергетика факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды

201_ ж. «___»__________ № хаттама


ОӘК төрайымы _____ Кабдуалиева М.М. 201_ ж. «__»______
КЕЛІСІЛді

Факультет деканы_________Кислов А.П. 201_ ж. «__»_______


МАҚҰЛДАНДЫ:

ОҮЖжӘҚБ бастығы __________ Варакута 201_ ж. «__»_______

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды

201_ ж. «___»______________ №____ Хаттама


1 Пән мақсаттары мен міндеттері
Пәннің мақсаты: табиғи энергия көздерін алу, өңдеу және тасымалдау кезінде арнайы қондырғыларында пайда болатын коррозия құбылыстарының себептерін және соған қарсы күресу әдістерін негіздеуіне арналған шешімдерді қабылдауға мүмкіншілік беретін студенттердің білім жүйесін қалыптастыру.

Пәннің зерделу міндеттері:

«Мұнайгаз қондырғыларын коррозиядан қорғау» пәнін оқу нәтижесінде студенттер келесі мәселелерді білуі тиісті:



  • табиғи энергия көздерін алу, өңдеу және тасымалдау кезіндегі коррозия процестерінің ерекшеліктері;

  • энергия көздерін өндіруде қолданылатын металл конструкциялары коррозиясының негізгі себептері, олардың сапалық және сандық қасиеттері, коррозиялық әсер жағдайындағы құралдар сенімділігін бағалау әдістері мен жолдары;

  • коррозия және оның жылдамдығын анализдеу, бағалау және бақылау, конструкциялық материалдарды әр түрлі қолдану жағдайларына тәуелді қорғау әдістерін таңдау;

  • энергия көздерін алу, өңдеу және тасымалдау кезіндегі коррозиялық әсерінен қорғау әдістері;

«Мұнайгаз қондырғыларын коррозиядан қорғау» пәнін оқу нәтижесінде студенттер келесі амалдарды қолдануға қабілеті болуы керек:

  • мұнайгаз өндірісінде ғылыми-практикалық жұмыс кезінде кездесетін проблемаларды сипаттап шешу;

  • берілген нақты зерттеу мен әсерге негізделіп, мұнай-газ қондырғысының корозиясын зерттеу, бақылау және оның алдын алуға бағытталған қажетті әдістердің таңдау;

  • технологиялық қондырғыларға коррозиялық ортаның әсерін бағалау;

  • мұнай-газ қондырғылары жасалған материалдарының құрылымын зерттеу нәтижелеріне негізделіп, технологиялық қондырғыларды корозиядан қорғау әдістері мен жолдарын дәлелдеу.

«Мұнай-газ қондырғыларын коррозиядан қорғау» пәні дәріс және практикалық сабақтардан тұрады.

Студенттердің өзіндік жұмысын дәрісханадағы сабақтарды жоғары деңгейде толықтырады және есептеледі. Өзіндік жұмысқа жеке тақырыптарды қарастыру және тақырыптар бойынша есеп шығару берілуі мүмкін. Өзіндік жұмыстың эффектілігін арттыру үшін оқытушы консультативті көмек көрсетеді. Өзіндік жұмыс көлемі мен мазмұнын оқытушы жұмыс бағдарламасы (силлабус) негізінде анықтайды.


2 Пререквизиттер

Курс келесі сабақтар саласындағы студенттердің білімінде негізделеді: химия, физика, жоғары математика, мұнайгазды қондырғылар жабдықтары, мұнайгазды жабдықтарды эксплуатациялау режимдері.


3 Постреквизиттер

«Мұнай-газ қондырғыларын коррозиядан қорғау» пәні саласындағы білім арнайы пәндер, курстар және дипломдық жұмыстары кезінде қолданылады.



4 Пәннің мазмұны



4.1 Пәннің тақырыптық жоспары


№ р/с

Тақырыптардың атауы
Сабақ түрлері бойынша байланыс сағаттарының саны

Дәріс-тер

практи-калық (сем)

СӨЖ

1

Кіріспе

1


-

-

2

Коррозиялық процестердің негізгі түсініктері мен анықтамалары

-

10

3

Коррозия процестері жүруінің негізгі заңдылықтары

4

2

5

4

Мұнай – газ қондырғылары коррозиясының ерекшеліктері

-

-

10

5

Мұнай-газ қондырғыларын коррозиядан қорғау әдістері

1

1

10

6

Электрохимиялық қорғау

2

2

10

7

Құбырлар мен резервуарлардың протекторлық қорғауы

3

6

5

8

Электродренажды қорғау

2

2

5

9

Коррозия ингибиторлары

2

2

5

10

Коррозияға қарсы күресудің экономикалық аспектілері

-

-

5




БАРЛЫҒЫ :

15

15

60

4.2 Пәннің тақырыптарының мазмұны



1 тақырып. Кіріспе

«Мұнай-газ қондырғыларын коррозиядан қорғау» курсының мазмұны мен пәні. Пәннің негізгі мақсаттары, мұнайгаз өндірісі үшін жоғары білімді инжинерлі мамандарды дайындаудағы рөлі. Мұнайгаз қондырғыларын коррозиядан қорғаудың экономикалық және экологиялық тиімділігі мен қажеттілігі.


2 тақырып. Коррозиялық процестердің негізгі түсініктері мен анықтамалары

Мұнайгаз және газ өндірісі қондырғыларының коррозиялық ыдырауының анализі. Өндірістік құралдарың коррозияға ұшырауы себептері. Коррозия процестерінің классификациясы мен коррозиялық ыдырау түрлері. Металл конструкцияларын коррозиядан қорғау әдістері. Мұнай және газ өндірісіне арналған конструкциялық материалдар. Конструкция ерекшеліктерінің қондырғылар бөлшектерінің коррозиялық ыдырауына әсері. Коррозия жылдамдығы, басқа көрсеткіштер.


3 тақырып. Коррозия процесстері жүруінің негізгі заңдылықтары

Коррозия процестерінің термодинамикасы мен кинетикасы. Химиялық және электрохимиялық коррозия механизмдері. Металдардағы тотық қабаттарының өсу заңдары. Гальваникалық элементтер және гальвоножұптар. Электродтық процестердің поляризациясы. Металдардың атмосфералық коррозиясы. Жер (грунт) коррозиясы. Биокоррозия. Жер асты ток коррозиясы. Кавитациялық эрозия. Ішкі және жер асты коррозиялары. Өндірістік құралдардың күкіртсутекті коррозиясы. Жоғары температуралық коррозия. Материалдардың «шаршауы». Стресс коррозиясы. Мұнай – газ қондырғыларының коррозиялық жағдайын анықтаудың тура және жанама әдістері.


4 тақырып. Мұнай–газ қондырғылары коррозиясының ерекшеліктері

Мұнай, газ және су тасымалдау кезіндегі коррозия ерекшеліктері. Мұнайды жинау және тасымалдауға дайындау қондырғылары жүйелерінің коррозиясы. Мұнай және газ өндірісі құралдарын коррозиядан қорғау әдістері. Сенімділік ілімінің негіздері және оны коррозияға ұшыраған қондырғылардың жұмысқа жарамдылығын бағалауға қолдануы.


5 тақырып. Мұнай-газ қондырғыларын коррозиядан қорғау әдістері

Изоляциялық қаптаулар. Изоляциялық қаптауларға қойылатын шарттар. Қаптау материалдары. Изоляциялық қаптаулар сапасын бақылау. Мастикалық қаптаулар. Пластикафикаторлар. Пластмассалар негізіндегі изоляция. Изоляцияның ескіру жылдамдығы. Изоляцияның басқа түрлері.


6 тақырып. Электрохимиялық қорғау

Катодты қорғаудың негізі мен принципті кестесі. Анодты жерлеу. Анодты жерлеу жұмысына әсер ететін факторлар. Қорғау критерийлері. Қорғау потенциалы. Потенциалдардың есептелген мәндері. Теңіз құбырларын катодты қорғау ерекшеліктері. Жер астындағы құрылыстарды катодты қорғауы кестелері. Катодты қорғау станцияларының конструкциясы. Катодты қорғау қондырғыларының жұмысын бақылау.


7 тақырып. Құбырлар мен резервуарлардың протекторлық қорғауы

Протекторлар материалдары. Активаторлардың мақсаты мен құрамы. Протекторлы қорғауды бақылау. Мұнай және газ резервуарлары конструкциялық материалдарының сипаттамалары. Құбырлардың протекторлы қорғауын есептеу.


8 тақырып. Электродренажды қорғау

Кезбе токтармен күресу әдістері. Электродренаж қондырғыларының сипаттамалары. Электродренажды қорғауды жобалау. Электродренажды қондырғыларды бақылау. Магистралды құбарларды электрленген темір жол айналымы ток әсерінен қорғау. Құбырдағы қауіпті және бөгет кернеулерінің нормалары.


9 тақырып. Коррозия ингибиторлары

Ингибиторлар классификациясы. Ингибиторлар әсерінің мөлшерлік бағалау. Ингибитордардың қорғау әсерінің механизмі. Ингибитор қорғау қабатының түзілуі. Қорғау қабатының түзілу жылдамдығы. Ингибиторлар қолданылу эффектілігін бақылау. Мұнай-газ қондырғыларының коррозиясы мен күресудің технологиялық әдістері.


10 тақырып. Коррозияға қарсы күресудің экономикалық аспектілері

Коррозия нәтижесіндегі экономикалық жоғалтулар, олардың классификациясы және қорғау эффектілігі. Оптималды қорғау әдістерін таңдауын негіздеу. Қорғау қолданылуының оптималды уақытын анықтау. Орын басушылардан жасалған құбырларды қолданудың экономикалық аспектері.



4.3 Практикалық (семинар) сабақтардың мазмұны мен тізімі



6 тақырып. Электрохимиялық қорғау

Сабақ 1, 2, 3, 4.

Катодты қорғаудың негізі мен принципті кестесі. Анодты жерлеу. Анодты жерлеу жұмысына әсер ететін факторлар. Қорғау потенциалы.



Сабақ мақсаты:

Магимтральді құбыр қуатын және ҚТС (қысқа тұйықтаушы станцияның) санын анықтау керек.


7 тақырып. Құбырлар мен резервуарлардың протекторлық қорғауы

Сабақ 5, 6, 7, 8.

Протекторлар материалдары. Протекторлы қорғауды бақылау. Құбырлардың протекторлы қорғауын есептеу.



Сабақ мақсаты:

Протекторлы қондырғының қорғаныс аймағының ұзындығын және диаметрі, меншікті кедергісі болатын грунтқа салынған магистралды құбырға қосылған протекторлардың қызмет ету уақытын анықтау керек.


8 тақырып. Электродренажды қорғау

Сабақ 9, 10, 11 , 12.

Грунттың меншікті кедергісін анықтау.



Сабақ мақсаты:

1 Грунттың меншікті электркедергісін әр түрлі тәсілдермен өлшеуде дағды алу.

2 Грунттың коррозиялық белсенділігін бағалау.
9 тақырып. Коррозия ингибиторлары.

Сабақ 13, 14, 15.

Қолданылатын коррозия ингибиторлары және оларды қолдану тиімділігі.



Сабақ мақсаты: жабдықтың коррозиясын төмендететін ингибиторлардың керекті мөлшерін есептеу.
4.4 Студенттің өздік жұмысының мазмұны

4.4.1 СӨЖ түрлерінің тізімі




№

СӨЖ түрі

Есеп беру түрі

Бақылау түрі

Сағатқа шаққандағы көлемі

1

Дәріс сабақтарына дайындалу




Сабаққа қатысу

8

2

Практикалық сабақтарға

дайындалу (сабақтың тақырыбы бойынша материалды меңгеру, тапсырмаларды шешу және т.б.)
Жұмыс дәптері

Сабаққа қатысу

9

3

Курстың қосалқы тақырыптарын игеру

Конспект

(және т.б.)
сабақтың тақыры-бы бойынша материалды

қорғау


15

4

Семестрлік тапсырмаларды орындау (КЖ-а)

КЖ-а

СТ қорғау

13

5

Глоссарияңы құрастыру

Жұмыс дәптері

Глоссарияңы қорғау

10

6

Бақылау шараларына дайындалу




1 МБ, емтихан

5

Барлығы:

60

4.4.2. Студенттерге өздік оқуға арналып бөлінген тақырыптар тізімі:

2) Металл коррозиясының теориялық негіздері

Коррозия процесстерінің классификациясы. Металл коррозиясының термодинамикалық мүмкіндіктері.

Ұсынылған әдебиеттер: [1, б. 6-15; 3, б. 5-29; 7, б. 3-15].

Бақылау түры – қорытынды тексеру (сынақ ).

3) Коррозиялық процесс өтуінің негізгі заңдылықтары

Ингибиторлар мен пассиваторлар. Ингибиторлар әсерінің механизмі. Атмосфералық коррозия ингибиторлары.

Ұсынылған әдебиеттер: [1, б. 10-29; 2, б. 34-92 және 149-155; 3, б. 54-91; 4, 57-68; 5, 10-41; 7, 35-54].

Бақылау түры – қорытынды тексеру (сынақ).

4) Мұнайгаз жабдықтары коррозиясының ерекшеліктері

Сенімділік теориясының негізі мен оның коррозиялық зақымданған жабдықтардың жұмыс қабілеттілігін бағалаудағы қолданылуы.

Ұсынылған әдебиеттер: [5, б. 8-14; 7, б. 35-54].

Бақылау түры – қорытынды тексеру (сынақ).

5) Мұнайгаз жабдықтарын коррозиядан қорғау әдістері

Мастикалы жабындар. Пластификаторлар. Пластикалық масса негізіндегі изоляция. Изоляция ескіруінің жылдамдығы. Изоляцияның басқа да түрлері.

Ұсынылған әдебиеттер: [5, б. 42-116].

Бақылау түры – қорытынды тексеру (сынақ).

6) Электрохимиялық қорғаныс

Қорғаныс потенциалы. Потенциалдың есептік мәндері. Теңіз құбырларының катодты қорғанысының ерекшеліктері.

Ұсынылған әдебиеттер: [5, б. 83-96; 7, б. 16-41].

Бақылау түры – қорытынды тексеру (сынақ).

7) Құбырлардың және резервуарлардың протекторлық қорғанысы

Құбырлардың протектордық қорғанысының есебі.

Ұсынылған әдебиеттер: [5, б. 97-105].

Бақылау түры – қорытынды тексеру (сынақ).

8) Электродренажды қорғаныс

Латунь бетіндегі қорғаныс қабатының ұйымдастырылуы. Жабдықтарды натрий силикатымен қорғау. Фосфатты қорғаныс жабындары.

Ұсынылған әдебиеттер: [5, б. 105-117].

Бақылау түры – қорытынды тексеру (сынақ).

9) Коррозия ингибиторлары

Ингибиторлар классификациясы. Ингибитордардың қорғау әсерінің механизмі. Ингибитор қорғау қабатының түзілуі. Қорғау қабатының түзілу жылдамдығы. Ингибиторлар қолданылу эффектілігін бақылау.

Ұсынылған әдебиеттер: [4, б. 68-113; 7, б. 65-73].

Бақылау түры – қорытынды тексеру (сынақ).

10) Коррозиямен күресудің экономикалық аспектілері

Алмастырушалардан құбарларды қолданудың экономикалық аспектілері.

Ұсынылған әдебиеттер: [4, б. 113-121].

Бақылау түры – қорытынды тексеру (сынақ).


5 Әдебиеттер тізімі

Негізгі


1 Айжарикова А.К. Мұнай шикізат-тарының құрылымын өзгертпей өңдейтін процестердің химиялық технологиясы. I-бөлім. 050708-Мұнай-газ ісі мамандықтарының күндізгі және сырттай бөлім студенттеріне арналған. – Ақтөбе: Қ. Жұбанов атындағы АқМу баспа бөлімі, 2010 – 65 бет.

2 Козлов В.А., Месник М.О. Основы коррозии и защиты металлов. Иван. гос. хим. – технол. ун-т. – Иваново, 2011. – 177с.


3 Бондарь В.И. Коррозия и защита материалов. Учеб. пособие для студентов металлургических специальностей. – Мариуполь: ПГТУ, 2009. – 126с.

4 Маркин А.Н., Низамов Р.Э. -коррозия нефтепромыслового оборудования. М.: ОАО "ВНИИОЭНГ". - 2003. - 188 с.


5 Противокоррозионная защита магистральных трубопроводов и промысловых объектов: Учебно-практическое пособие по вопросам теории и расчета. /Конев А.В., Маркова Л.М., Иванов В.А., Новоселов В.В. и др. – Тюмень: ТюмГНГУ, 2003. – 211 с.

Қосымша


6 Нефтегазопромысловая энциклопедия. Булатов А.И. Краснодар: Просвещение-Юг, 2009. – 306 с.

7 Молявко М.А., Чалова О.Б. Коррозия металлов: Учебное пособие. Уфа: Изд-во УГНТУ, 2008. - 100 с.

8 Проектирование катодной защиты подземных трубопроводов. Учебное электронное текстовое издание. Рудой В. М., Останин Н. И, Зайков Ю.П. ГОУ ВПО УГТУ−УПИ, 2005. Екатеринбург, 2005. – 29 с.




Мамандықтың жұмыс оқу жоспарынан көшірме




ПМУ ҰС Н 7.18.3/32

050708 «Мұнай-газ ісі» мамандығының жұмыстық оқу жоспарынан көшірме

Пән аталуы «Мұнай-газ қондырғыларын коррозиядан қорғау»


Оқу нысаны

Пәннің еңбек сыйымдылығы

Семестр бойынша бақылау түрлері

Семестр

Семестр бойынша студенттердің жұмыстарының көлемі

кре-дит-тер

академиялық сағат

кре

дит


тер

аудиториялық сабақ

(ак. сағат)
СӨЖ

(ак. сағат)

бар-лығы

ауд

СӨЖ

емт

сын

КЖ-а

КЖ-с

бар-

лығы


дәр

пр.

зертх

бар

лы

ғы
СОӨЖ

Күндізгі жалпы орта білім базасында

2

90


30

60

6










6


2


30

15


15

-

60

30

Кафедра меңгерушісі ______ Глазырин С.А. 201 ж. «___» ________





Жұмыс оқу бағдарламасымен келісу парағы




Нысан

ПМУ ҰС Н 7.18.3/35


2011- 2012 оқу жылына арналған
«Мұнай-газ қондырғыларын коррозиядан қорғау»

пәнінің жұмыс оқу бағдарламасымен келісу парағы



КЕЛІСУ ПАРАҒЫ

Мамандар дайындаушы

кафедра

Кафедра меңгерушісінің аты-жөні

Қолы

Келісу күні

1

2

3

4

МжМГІ

Мустафин А.Х.



















































































































































































































жүктеу 0,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2



©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау