Жұмыс бағдарламасы мамандықтардың Қазақстан Республикасының

Магмалық тау жыныстардың басты түрлері олардың құрылыстық қасиеттері

жүктеу 297,5 Kb. бет 12/40 Дата 20.01.2022 өлшемі 297,5 Kb. #33838 түрі Жұмыс бағдарламасы

Магмалық тау жыныстардың басты түрлері олардың құрылыстық қасиеттері. Магмалық тау жыныстар 3 түрге бөлінеді: тереңдіктер (интрузивті), ақтарылғандар (эффузивті) және жанартаулық. Тереңділік тау жыныстарына ортақ қасиет – кеуектілігінің аздығы, тығыздығының және мықтылығының жоғарылығы, су сіңірімділігі төмен, аязға төзімді, жылу өткізгіштік коэффициенті жоғары. Гранит және оған жақын тау жыныстары кварцтен, дала шпаттарынан, слюдалардан, мүйізді қоспалардан немесе авгиттен тұрады. Табиғатта ең көп таралған жыныс. Гранит тығыздығы және қысқандағы мықтылығы жоғары болғанмен, омырылғыш келеді, себебі оның созғандағы мықтылығы қысқандағы мықтылығынан 40-60 есе төмен; су сіңіргіштігі 1%, аязға төзімділігі 200 циклден жоғары, жақсы өңделеді, үйкеліске шыдамды. Граниттен құрылыста сулық жағаларды беріктеуге, көпірдің тіреулерін, үйлердің цокольдарын қаптауға және беріктігі, аязға төзімділігі жоғары бетондар үшін қиыршықтас жасауға кең қолданылады. Сиениттер гранитке қарағанда, кварцтен емес көпшілігінде дала шпаттарынан және күңгірт-қара түске боялған минералдардан (15%) тұрады. Түстері дала шпаттар түстеріне байланысты қызғылт, сұр және көкшіл өңді болып келеді. Қолдануы және физикалық-механикалық қасиеттері бойынша сиенит гранитке ұқсас, айырмашылығы оңай өңделеді және табиғи факторларға онша төзімді емес. Диориттер және кварцтық диориттер майда және орташа түйіршікті құрылысымен, сұрлау, күңгірт-көктеу түсімен сипатталады. Диоритте дала шпаты басымдау, күңгірт-қара түске боянған минералдардың мөлшері 25% дейін болады. Құрылыстық-техникалық жағынан гранит пен сиениттен кем соқпайды. Қайта мықтылығы бойынша граниттен басымдау. Жақсы жылтылдатылады, қиын өңделінеді, үйкеліске төзімді. Габбро 50% дейін дала шпаттарынан және қара-қоңыр түстегі минералдардан тұрады. Сондықтан түсі күңгірт-сұрлы, қоңыр, сұр болып кездеседі. Оның түрлесі – плагиоклаздан тұратын лабрадорит. Бұл жыныс өте көрнекті өңдеуші материал. Оны ерекше бағалы қаптаушы плиталар жасау үшін пайдаланады. жүктеу 297,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз