Қарт адамдардың терісі, тері асты қабатының ерекшелігі. Жасқа байланысты шаштың өзгерісі. Қарттардың тыныс алу жүйесінің анатомиялық –физиологиялық ерекшелігі. Жүрек қан тамыр жүйесінің ерекшілігі. Асқорыту жүйесі ерекшілігі. Бұлшықет жүйесі ерекшілігі. Несеп зәр шығару ерекшілігі. Көру, есту жүйесінің қарт адамдардағы ерекшелігі. Дәм сезу, иіс сезу жүйесінің қарт адамдардағы ерекшелігі. Сипап сезу, ауруды сезу ерекшелігі. Есте сақтау, ұйықтау қарт адамдардағы ерекшелігі. Қартаю психологиясы.
Мінезінің өзгеруі.
Өмір кезеңдеріндегі психологиялық кризис.
Қартаюға бейімделу.
Ерте қартаюды алдын алу.
Студент істей білуі тиіс:
1. Ерте қартаюдын алдын алу шараларын жүргізу.
2. Қартаю және қарттық сұрақтарына психалогиялық көмек көрсету.
3. Қарттармен туысқандарының қарым қатынасымен қамқорлығын анықтау.
4. Қарттардың ағзасында болатын физиологиялық өзгерістердің нәтижесінде дамытатын ауруларды алдын алу.
4.Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1-16 сұрақ
5.Білім берудің және оқытудың әдістері:
- теориялық сұрау
- шағын топпен жұмыс істеу
- ситуациялық есеп шешу
- тақырыпқа байланысты тест шешу
6.Әдебиеттер.
Негізгі:
1. Холостова Е.И. Социальная работа с пожилыми людьми. Москва, 2002.
2. Руководство по медико-социальной работе в геронтологии / Под ред. П.И.Сидорова,
Р.В.Банниковой. Архангельск, 2000.
3. Социальная геронтология: Учеб. пособие для ВУЗов / Под ред. Яцемирской Р.С. и др., М.,1999.
4. Гериатрия: Учебное пособие / Под ред. Чеботарева Д.Р. и др., М., 1999.
5. Вержиковская Н.В. О подготовке студентов медицинских ВУЗов по геронтологии и
гериатрии. Бел., 1997.
6. Геронтология и гериатрия. Учебник. 1997.
Қосымша:
1. http://www.meduhod.ru/elderly/pozhiloi.shtml
2. http://www.i-u.ru/biblio/archive/alipiroviht_starost/03.aspx
3. http://www.medical-enc.ru/17/starenie.shtml
7. Бақылау(тесттер,ситуациялық есептер)
Тесттер:
1. Қытайлардың жіктеуі бойынша 60-70 жас аралығын қалай атаған:
а) ұзақ күткен.
б) күткен.
в) аса құрметті.
г) құрметті.
2. Цицеронның кәрілік туралы трактаттары былай аталады:
А) кәрілік туралы. Достық туралы. Міндет туралы.
Б) Оптимизм этюды.
В) Адам табиғатының этюды.
Г) өмірді ұзарту.
Д) өмір мүмкіндіктері мен өмір дағдарысы.
3). Ортағасыр кезінде екі түрлі қарама-қарсы ағым пайда болды – ол
А) спиритуалистикалық және теологиялық;
Б) діни және оптимистік;
В) діни және писсимистік;
Г) оптимистік және пессимистік;
4) Қартаюды ғылыми зерттеу
а) 13-14 ғасыр
б) 16ғ
в) 19ғ
г) 20 ғасырдың басы
д) 20 ғасырдың ортасы.
5) Орташа өмір сүру ұзақтығын күшейтетін фактор 19 ғасырда:
а) урбанизация және индустриалды үрдіс.
б) патриарханды жанұяның жойылуы.
в) туудың төмендеуі
г) гигеналық шараларды жүргізу.
6) Социалды геронтология ғылымы кімнің атымен байланысты.
а) З.Г.Френкеля
б) Д.Ж.Холла
в) Э.Стиглиза.
г) Д.Каплана.
7) Өмір сүру қабілеті төмендеп, өлімнен қашу мүмкін емес ол:
а) қорытынды шығаратын жас.
б) биологиялық өмір сүру ұзақтығы.
в) орташа өмір сүру ұзақтығы
г) критикалық жас.
8) Ағзаның индивидуалды дамуы:
а) геронтогенез
б)өсу
в) онтогенез
г) филогенез.
9) Зейнетақылық көмек алғаш рет енген.
а) Англия
б) США
в) Франция
г) Германия.
10) Герентофилия –бұл.
а) қарттарға қатігездік көрсету.
б) қарттарды жоғары бағалау.
в) қарттарды қабылдамау
г) қарттарды жою.
Ситуациялық сауалнама:
Есеп – 1: 75 жастағы зейнеткер ауруханаға түскен кездегі шағымдары: t-39,2 кешке тершеңдік, әлсіздік, жөтел шырышты қақырықпен, аз көлемде, оң кеуде тұсында ауырсыну терең тыныс алғанда күшейеді.
3 күн бұрын ауырған ОРВИ дан кейін.
Балалық шақта қызылша, ОРВИ аллергиялық реокция пениезиллинге ауырған науқасты қарағанда : теріс ылғалды, t-38,9с лимфа түйіндері, қалқанша безі ұлғаймаған кеудесі қалыпты оң жағы тыныс алудан қалады,(6,8,9,10) сегмент тұсында дауыс дірілі күшейген, перкуциялық дыбыс қысқарған, тыныс алуды қатқыл, майда көпіршікті сырыл, қалтың ортамен сызығымен -8-қабырға тұсында пиевраның үйкеліс шуы естіледі.
СОС-тоны ритімді, тахикардия -106в: АҚ-110 70 ммрт іші жұмсақ , ауырсыну жоқ. .Бауыр көк бауыр ұлғаймаған.Үлкен, кіші дәреті қалыпты. Ісік жоқ..
Қан анализі: СОЭ-45мил/сағ лейкодит -12,8/10/9/ Э-3, П-8, С-72, Л-13, М-И, ЭР-4,1/10/12/ гемоглабин 120 г/л, ЦП-10.
Зәр анализмі: өзгеріссіз.
Қақырық анализмі : ісі жоқ, нейтрофил -15-20 алвеола эпителиінің жасушасы 2-3 п/з, эритроцит – 1-2 п/з. Атипті жасуша мен туберкулез микробактериясы жоқ.
Қақырықты еккенде: пневмокок – пеницилин эритролицилин цефалооспорин, аминогинкозитке сезімтал. R – грамма: өкпенің төменгі бөлігінде пиевра жуандап, инфилвтрацияға байланысты
Тапсырма.
Науқастың жанұсы туралы анамнез.
Психологиялық және әлеуметтік жоспар бойынша.
Мейірбикелік картаны толтыру, диагноз қою.
Берілген дәрілердің бағалау парағын толтыру.
Есеп-2. 66 жастағы науқас, 2 топтағы мүгедек, үйде жалғыз өзі тұрады, ауруханаға түскен шағында жиі жөтел, іріңді қақырық,- 50-те тәулігіне t – 38,5 ентігу, тыныштықта, тершеңдік, әлсіздік. Анамнезінде 30-жылдан бері темекі шегуде, жөтел қақырықпен 20 жыл соңғы 10 жылында іріңді қақырық шыққан. 15-жыл бұрын созылмалы бронхит анықталған. Жылына 1-2 рет қабынады 3-4 аптаға созылады. Ысқырықты сырыл естіледі. Соңғы 2 жылда ентігу күшейген. Қарағанда: өзіне ыңғайлы жағдаыда отыр, t – 37,8 Со . акроциноз УЖ-32 в, тыныс алуы қиын, ысқырықты сырыл қақырық шықпайды, кеуде қуысы – бөлеке тәрізді, перкуторлы дыбыс қораптық тыныс алуы қатқыл. СОЧ (таны) төмен ЖСЖ – 92, В, АҚ – 140/80 ммртб. Іші жұмсақ 2см-ге бауыры ұлғаймаған, ауырмайды, үлкен кіші дәреті қалыпты, ісік жоқ.
СОЧ- 29мл/сағ, лейкоцит 11,2х10х9/л п-5, С-68, Л-16, М-8, ЕП-4, 8х10х12л нв-148гл, цп-0,9.
Зәр анализі: өзгеріссіз.
Қақырық анализі: іріңді, иіссіз, алвиолла, эпителииі жасушасы, 5+8. атипті жасуша.
Туберкулез микробактериясы анықталмайды. В-грамма, брон өкпесік суреті күшейген, өкпе ұшы кеңейген. ДЦ – созылмалы, абструктивті бронхиттің қабынуы, эмфизема. Тыныс алу жетіспеушілігі – ІІІ дәрежеде.
жанұялық анамнезін құру.
Тапсырма:
Науқастың жанұялық анамнезін құру.
Психологиялық және әлеуметтік жоспар бойынша.
Мейірбикелік картаны толтыру диагноз қою
Берілген дәрілерді бағалау парағын толтыру.
Достарыңызбен бөлісу: | 
