Құжат тақырыбы
HTML тілінің атқаратын қызметі
жүктеу 1,55 Mb.
|
- Навигация по данной странице:
- (en-US) тақырыптарының алты деңгейі бар, бірақ сіз әдетте 3-4-тен көп емес пайдаланасыз
2.4 HTML тілінің атқаратын қызметіHTML дегеніміз – ағылшынша HyperTextMarkupLanguage, яғни гипертекстті таңбалау тілі дегенді білдіреді. Осы тіл арқылы сайттың парақтары жазылады. Оны ең бірінші болып ашып, әлемге паш еткен интернеттің атасы ТимБернерс-Ли деген азамат. Ол мұндай тілді ашу үшін сол кезде қолданыста жүрген SGML деген тілді пайдаланған. HTML – дің ең бірінші нұсқасы 90-шы жылдардың басында пайда болған. Кейін ТимБернерс-Ли тілді әркім өз білгенінше бұрмалап кетпес үшін, сол тілді белгілі бір стандартқа бағындырмақ ниетпен консорциум-құрылым ашқан. Ол W3C (WorldWideWebConsortium) деп аталады. 1994 жылы гипертексті таңбалау стандарттарының екінші нұсқасы әзірленіп, ал 1995 жылы HTML3 нұсқасы CSSтің сүйемелдеуімен бірге жарық көрді.одан соң 3.2 кейін 4.0 нұсқалар пайда болды. Ал қазір біз 1999 жылы пайда болған HTML дің 4.01 нұсқасын осы күнге дейін пайдаланып келеміз. Интернеттің қазіргі дамуы 90-жылдар басында компьютерлер арасында мәлімет алмасудың жаңа хаттамасы(protocol) пайда болғанна кейін басталды. Бұл хаттама HTTP серверлерінің кеңейтілген желілері болып табылатын Интернет арқылы файлдар тасымалдай алатын WorldWideWebқызмет бабы пайда болды. Файлдардың басым көпшілігі Web-парақтар түрінде HTML тілінде жазылған арнаулы файлдар түрінде болды. Осы файлдар HTTP серверлерінде орналастыру жолымен Web-парақтар қалың көпшілік пайдаланатындай түрде интернетте жарияланды. Web-парақтар мазмұны әр түрлі бола береді және олар көптеген тақырыптарды қамти алады, бірақ олардың бәрінің де негізгі жариялану, яғни жазылу тілі HTML болып табылады. Осындай HTML құжаттарының бәрінің де файл аттарының кеңейтілуі *.HTM немесе *.HTML болуы тиіс. HTML тілі WorldWideWebқызмет бабымен бірге дами отырып, Web-парақтарының ең жақсы деген мүмкіндіктерін жүзеге асырып, оны кең пайдалану жолдарымен толықтырылып отырылды. Ол WorldWideWeb жүйесінің негізі бола отырып, оның өте кең тарауына себепші болды.WorldWideWeb сөзі қазақ тіліне кеңейтілген бүкіләлемдік өрмек болып аударылады. HTML тілінің мағынасы мен атқаратын қызметін оның атын анықтауға болады. Гипермәтін – қосымша элементтерді басқару мақсатында ішіне арнаулы код, яғни екпінді элемент (anchor) орналасқан мәтін. Ол – мәтін ішіне сурет, дыбыс енгізу, мәтінді безендіру, пішімдеу (форматтау) ісін орындайтын немесе осы құжаттың басқа бөлігіне сілтемесі бар алғашқы нүкте ретінде қарастырылатын белгіленген сөз. Сөзді ерекшелеп белгілеу дегеніміз – келесі көрсетілетін құжат бөлігі қалай бейнеленетінін анықтайтын айрықша кодты осы сөз ішіне енгізу. Гипермәтін экранда белгіленіп ерекшеленген қарапайым сөз ретінде тұрады, егер курсорды сол сөзге жеткізіп, тышқанды шертсек, онда сонымен байланысты басқа құжат ашылады. Ол құжаттар мәліметтер ішіндегі басқа парақтарда немесе интернет жүйесіндегі басқа компьютерде орналасып, бейнежазба, сурет, жазылған дыбыс күйінде болуы мүмкін. Гипермәтінді экранға шығарып бейнелеу үшін браузер деп аталатын арнайы көрсету программалары қолданылады. Браузер арнайы командалармен – тегтермен толықтырылған мәтіндік құжатты қабылдап алып, оның тақырыптарынэкранға үлкен әріптермен, ал ажй мәтіндерін кішірек таңбалармен жазады, оның ішіндегі суреттерді де адрестеріне сәйкес басқа немесе осы компьютерден оқып экранда көрсетеді. Ең кең тараған браузерге Windows операциялық жүйесімен бірге қойылатын InternetEsplorerжәне жеке қолданылатын NetscapeNavigatorпрограммалары жатады. Осы екеуі (олардың бұрынғы нұсқаларын қоса есептегенде) бүшінгі қолданып жүрген браузердің 90%-ын құрайды. HTML тілінің бастапқы берілген символдық мәтінді белгілейтін командалары белгі немесе тег деп аталады. Тег символдар тізбегінен тұрады. Кез келген тег «кіші() символынан басталадыда, «улкен» () символынан аяқталады.осындай қос символтізбегі бұрыштық жақшалар деп аталады. Ашылатын бұрыштық жақшадан соң команда аты болып табылатын ағылшын тіліндегі түйінді сөз – тег орналасады. HTML тілінде әрбір тег бір арнаулы қызмет атқарады. Тегтің ағылшын тіліндегі аты оның қызметімен сәйкес келеді.олардың жазылуында әріптер регистрі ешбір роль атқармайды, бас әріпті де, кіші әріптерді де қолдана беруге болады. Бірақ тег атауларын мәтіннен айыру мақсатында оларды бас әріппен жазу қалыптасқан. HTML тілінің бір тегі әдетте құжаттың белгілі бір бөлігіне, мысалы бір абзацқа ғана әсер етеді. Осыған орай керекті сөз тіркестерін қоршап тұрған екі тег қатар қолданылады: бір абзацты – ашады, екіншісі – жабады. Ашатын тег белгілі бір әсер ету ісін бастайды, ал жабатын тег – сол әсерді аяқтайды. Жабу тегтері қиғаш сызық символымен басталуы тиіс. Мысалы: , , |