«ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»
Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды 72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы
Сәуір, 2019
257
Для лучшего понимания возникновения повышенного уровня тревожности, в обоих случаях, у
3-х учеников, была проведена дополнительная диагностическая работа с использованием методики
определения уровня школьной тревожности Филлипса. По итогам исследования с использованием
теста Филлипса, высокий результат оказался по шкале «Страх в ситуации проверки знаний» 46,18%
(9 учеников). Следовательно, несколько повышен и уровень эмоционального напряжения при
взаимодействии с учителями – 39,55%. Сравнительно небольшой процент школьников, 26,36% – 4
ученика, отличились по шкале низкой физиологической сопротивляемости стрессу. Состояние
фрустрации в достижении успеха переживают 3-ое учащихся (32,14% испытуемых). Следовательно,
ситуация школьного обучения, не столь травмирующая и тревожная для большей части испытуемых.
В некоторой степени привышен уровень страха самовыражения у 36,41% испытуемых, что
составляет 7 учеников, где еще 3 ученика со страхом выше уровня нормы. Этот дает возможность
предполагать, что большинство детей находятся в неблагоприятном эмоциональном состоянии в
ситуации самораскрытия. Кроме того, сюда можно отнести страх не соответствия ожиданиям
окружающих, который выявлен у 37,27% школьников. Однако, количество учеников, переживающих
социальный стресс – 32,14% (6 человек). Среди детей переживающих социальный стресс, оказались
ранее 3-ое детей с уже выявленным высоким уровнем тревожности по методике Ч. Д. Спилбергера —
Ю. Л. Ханина. Это указывает на эмоциональное состояние этих детей, вследствие которого
развиваются их напряженного социального взаимоотношения, а также имеют место быть
предпосылки для возникновения беспокойства, тревоги во взаимоотношениях, проявляющиеся как в
пассивной, так и активной форме. Общая тревожность в школе немного повышена у 34,59%
испытуемых. Такие показатели говорят о том, что в процессе обучения, проверки и оценки знаний
они склонны переживать тревожность разной степени интенсивности, а так же, в процессе общения и
взаимодействия с учителями и сверстниками. То есть, идет расценка ситуации школьного обучения
как угрожающего их социальному положению, самооценке, установлению межличностных
контактов.
Таким образом, на основе полученных результатов исследования сделаны выводы, что
высокий уровень тревожности, вызванный факторами как, переживание социального стресса,
проблемы и страхи в отношениях с учителями, самовыражения и др. могут быть причиной трудности
в межличностных контактах со сверстниками и учителями, социальной дезадаптации ребенка.
В результате проведенной работы, в качестве общих рекомендаций по коррекции и
профилактике тревожности детей младшего школьного возраста, было предложено: проведение
консультаций с родителями на координацию действий, направленных на оказание помощи
тревожному ребенку; организация тренинговых занятий с детьми, целью которых является снижение
уровня тревожности и устранения возможных трудностей обучения; изменить реальное положение
ребенка в структуре взаимоотношений как в школе, так и в семье; обеспечение и создание
благоприятных условий в межличностных отношениях между детьми.
Литература:
1. Хорни К. Собр. соч. в 3 томах. М.: Смысл, 1997. Т.2. С. 174—180.
2. Овчарова Р.В. Справочная книга школьного психолога [Текст]: учеб.пособие / Р.В.Овчарова.
- М.,1996.
3. Битянова М.Р. Адаптация ребенка в школе: диагностика, коррекция, педагогическая
поддержка [Текст]: Сб. метод. материалов для администраторов, педагогов и школьных психологов/
М.Р.Битянов. - М.: Педагогический поиск, 1997.
«ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»
Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды 72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы
Сәуір, 2019
258
Еркеқұл Жансая
6М012400-Педагогикалық өлшемдер
Ғылыми жетекшісі: п.ғ.к. К.Т.Медеубаева
ОҚУШЫЛАРДЫҢ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ САУАТТЫЛЫҒЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУҒА
БАҒЫТТАЛҒАН БІЛІМ БЕРУ ПРОЦЕСІН ҰЙЫМДАСТЫРУ
Аннотация. В статье представлены некоторые методики, используемые в организации
формирования функциональной грамотности учащихся.
Abstract. The article presents the methods used in the organization of formation of functional literacy of
students.
«Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған
мемлекеттік бағдарламасы» мен «Интеллектуалды ұлт-2020» бағдарламасы орта білім беру
мазмұнына функционалдық сауаттылықты енгізудің басым бағыттарын айқындап берді.
Бағдарламада»: «Құзыреттілік тәсіліне және оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамытуға
негізделген 12 жылдық білім берудің жаңа стандартын әзірлеу және енгізу жоспарлануда», – деп атап
көрсете келе, типтік оқу жоспарлары мен бағдарламалардың функционалдық сауаттылықты
қалыптастыруға бағытталуына, оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру үшін
негізгі орта және жалпы орта білім берудің құзыреттілік тәсілі негізінде оқу бағдарламаларын
әзірлеуге баса назар аударылған [1].
Оқушылардың оқу қызметіне қызығушылығын арттыру мақсатында Г.И.Щукина келесі
мәселелерді атап көрсетеді: педагогикалық үдерісте қызықты жақтардың, өмір құбылыстарының
объективті мүмкіндіктерін анықтау және көрсету; білім алушыларда пәнге, құбылыстарға, моральдық
және ғылыми құндылықтарға белсенді қызығушылығын ояту және қолдау; жеке тұлғаның
шығармашылық белсенділігіне, оның тұтас дамуына сай құндылық сапасы ретінде мақсатты түрде
қызығушылықты қалыптастыру [2]. Оқушылардың оқу-танымдық қызметін жандандыру, атап
айтқанда, мотивациялық құрамдастарды қолдануға байланысты.
Л.М.Перминованың [3] пікіріне
қосыла отырып, туған өлкенің ерекшеліктерін, аймақтың мәдени және тарихи өзіндік ерекшелігін
ұғындыруға, кіші Отан үшін мақтаныш пен жауапкершілік сезімін қалыптастыруға, адам өмірінің
түрлі салаларын дамытатын пәндерді оқу кезінде оқушыларға оқу-танымдық іс-әрекеттің қажетті
бағытын беруге мүмкіндік болатынын айта кетуге болады.
Құзыреттілік тәсіл білім беру үдерісін оқу-әдістемелік қамтамасыз етудің мазмұны мен
құрылымына ерекше талаптар қояды. Оқу пәні бағдарламасының, оқу құралының негізгі мазмұндық
компоненті оқу міндеті болып табылады.
Негізгі назар оқушының өзіндік жұмысын ұйымдастыруға,
оның ішінде мәтіндермен, мәнмәтінмен жұмыс істеуіне бөлінеді.
Оқушылардың оқу-танымдық
құзыреттілігін дамыту негізінде функционалдық сауаттылықты қалыптастыру бойынша қызмет
үдерісіне қосылуын қамтамасыз етуге бағытталған ұйымдастыру шарттары оқытушы мен білім
алушылардың субъектілік қарым-қатынасын орнату негізінде ынтымақтастықты ұйымдастыру,
оқушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың жаңа нысандарын қолдануға бағытталады (ситуациялық
тапсырмалар, оқушы жобаларының тұсаукесері, дебаттарды ұйымдастыру, портфолио қалыптастыру
арқылы функционалдық сауаттылықты бағалау). Оқу материалына ситуациялық тапсырмаларды
енгізудің шешімі қандай да бір жағдайда қызмет тәсілін анықтаудан тұрады. Ситуациялық
тапсырмалар көмегімен функционалдық сауаттылықты бағалау сабақтан тыс уақытта (қорытынды
байқауларда, конкурстарда, пәндік олимпиадаларда) фрагменттік немесе толығымен пайдаланылады.
Ситуациялық тапсырмалар кешенді сипатпен ерекшеленеді. Олар, әдетте, жағдайдың егжей-тегжейлі
сипаттамасын қамтитын бірнеше сұрақтардан тұрады. Кейбір тапсырмалар өнімдерді (жобаларды,
бұйымдарды) дайындауды болжайды.
Ситуациялық тапсырмалар функционалдық сауаттылық
дағдыларын дамыту және бағалау тәсілі ретінде ең алдымен «мұнда және қазір» қолдануға болатын
қызметтің белгілі тәсілдерін меңгеруді қарастырады. Функционалдық сауаттылықты бағалау
бойынша ситуациялық тапсырма – белгілі бір қызмет түрі үшін нақты жағдайдың сипаттамасы.
Ситуациялық тапсырманың мазмұны, әдетте, оқушылардың нақты тобының қажеттіліктерімен және
мүдделерімен анықталады, қолда бар мәдени тәжірибеге бағытталған және жаңа тәжірибені
шығармашылықпен меңгеруге мүмкіндік береді.
Ситуациялық тапсырманың дидактикалық
функцияларының бірі – білім беру қызметі процесінде алынған білімді жұмылдыру , оның қажеттілігі
