Бақылау сұрақтары Элементарлы факторлар туралы түсінік? Элементарлы эволюциялық құбылыс

жүктеу 16,64 Kb.

Дата	20.01.2022
өлшемі	16,64 Kb.
	#33776

султанова эв13

Бақылау сұрақтары

1.Элементарлы факторлар туралы түсінік?

Элементарлы эволюциялық құбылыс – популяция генофондының ұзаққа бағытталған өзгерісі. Популяция туралы түсінік әрбір түр белгілі бір аумақта - ареалда тіршілік етеді. Көбіне ареалдың әр жерінде орналасқан особьтар топтары бір-бірімен байланыса да алмай, шағылыса да алмай бөлектеніп өмір сүреді. Бұл топтардың саны түрдің санына, тарихи жасына, ареалдың аумағына және басқа да себептерге байланысты. Популяция - тіршілік циклдары, морфологиялық белгілері ұқсас, генефондары ортақ особьтар жиынтығы.Популяцияның құрылымы – жыныстық, жас ерекшелік, кеңістік, генетикалық, экологиялық және тіршілік толқыны деп бөлінеді Қалыпты популяцияда - барлық жастағылар тең болуы қажет. Егер популяцияда кәрі особьтар көп болса, онда олар көбеюі функциясын бұзады. Мұндай популяциялар регрессивтік популяция немесе өліп бара жатқан популяция деп аталады. Популяцияда жас особьтар көп болса жаңартатын немесе инвазивтік деп аталады. Популяцияның орналасқан территориясына және особьтар арасындағы қарым-қатынас дәрежесіне байланысты мынадай топтарға бөлінеді:элементарлы популяция,экологиялық популяция,географиялық популяция.

2.Мутация процесін эволюцияның элементарлы факторлары ретінде талдау.?

Табиғи популяциялар мөлшері үнемі ауытқып тұрады: популяциядағы особьтар саны бірде кеміп бірде артумен болады.Бұл процестер бір-біріне азды-көпті ретпен алмастыра алады,сондықтан оларды тіршілік толқыны немесе популяциялық толқын деп атайды. Олар бір жағдайларда жыл маусымдарына байланысты болады. Енді бір жағдайларында толқындар едәуір ұзақ мерзімінен соң байқалып климат жағдайларының немесе азық молшылығының ауытқуына байланысты болып шығады. Кейде популяциялар мөлшерінің өзгеруінен ормандағы өрт, су тасқыны, өте қатты аяз немесе қуаңшылық себепші болып табылады.

3.Генетикалық камбинаторика және оның эволюциядағы ролі ?

.Бұл толқындар популяциядағы сирек кездесетін гендер мен генотиптер концентрациясын мүлде кездейсоқ және шұғыл өзгертеді.Толқындар бәсеңсіген кезеңде бір қыдыру гендер мен генотиптер толық жойылып кетуі мүмкін, ол кездесоқ және оларды биологиялық құндылығына тәуелсіз жүзеге асырады.Ал басқалары да кездейсоқ қалып қояды сөйтіп популяцияның мөлшері жаңадан артқан кезде өзінің концентрациясы да шұғыл көтеріледі. Мутациялық процесс тәрізді популяциялық толқындар да кездейсоқ бағытсыз тұқым қуалайтын материалды тірілшілік үшін күрес пен табиғи сұрыпталуға жүргізіп береді.

4.Популяция толқынының типтері және олардың эволюциядағы ролі?

Оқшаулану да, яғни особьтардың еркін будандасуына түрлі-түрлі кедергілердің пайда болуы эволюциялық факторларға жатады.Ол бір түрдің саналуан популяцияларының гендік құамында маңызды айырмашылықтар пайда болуына яғни популяциялардың үсті - үстіне оқшаулана түсуіне жеткізеді. Қарастырылған факторлардың барлығы да эволюциялық процесті белгелі бір жаққа бағыттай алмады. Олар популяциялардағы әртүрлі генотиптердің концентрациясын арттырады немесе кемітеді, сөйтіп табиғи сүрыпталудың тиімділігне әсерін тигізеді. Оқшаулану – түрлі табиғи кедергілерге байланысты бір түр дараларының еркін шағылысуы мүмкін болмайтын эволюциялық фактор. Оқшаулануға байланысты популяциялар арасында тұқым қуалау ақпаратымен алмасу тоқтайды, нәтижесінде популяциялар арасында генетикалық айырмашылық жоғарылап, гендер жиынтығы басқаша болып өзгереді. Оқшаулануға себеп болған кедергілердің сипатына байланысты географиялық және биологиялық оқшаулануға бөлінеді.

жүктеу 16,64 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: