Исследование самых сложных эстетических категории смешного, комического, ироничного берет начало еще со времен античности, в «Поэтике»

жүктеу 191,78 Kb. бет 13/17 Дата 13.04.2023 өлшемі 191,78 Kb. #42153 түрі Исследование

-Қатын, ә қатын! Осы баяғыда спискіден шығып қалмағаным қандай жақсы болған, – деп Бұзаубақ жайдараңдаса: -Мен айтпайтын ба едім?.. Мен болмасам, спискіден шығып қалатын едің ғой, – деп бұл абыройға Айжан ие бола кетеді. [77, С. 226]. Далее повествователь сообщает, что с тех пор «произошли некоторые перемены!» Бывший аулнай, Ахметжан, «теперь не то, что на людей орать, даже на собрания ходить не смеет». Председателем аульного совета стал бывший батрак и Бузаубак с ним запросто ведет беседы. Раз Бузаубак даже был избран в Совет, съездил на волостной съезд. Вспоминая иногда о списке, говорил жене: «Как хорошо, что я тогда не выпал из списка, а?». «Бір күні, баласын шығарып алды да, Бұзаубақ ақылын айтты: -Өзің теңдес балалар жұмысқа араласты. Байдың жұмысын енді таста, өлмеспіз, қатар-құрбыңмен бірге сен де адам бол! – деді. Соны айтты да, Ермақанға барып жолығып: -Бұзаубақ Тмықбаевты спискіден сыз, оның орнына «Аңдамас Бұзаубақов» қылып жаз! – деді. -Баяғы әзірейілдей естілетін «Тмықбаевты» Бұзаубақ осылай өзгертті». [77, С.226]. Всё же Бузаубак отрекается от своей фамилии, когда сын Андамас решил учиться и стать активистом, просит вычеркнуть «из списка Бузаубака Тмакбаева и вместо него записать «Андамас Бузаубаков». Так было покончено со злополучной фамилией Тмакбаев. Отныне такого на бумаге «не существовало» [77, с.327]. Когда же сын уехал учиться в военную школу, не спросясь, Бузаубак очень расстроился: при слове «военный» ему неизменно мерещился солдат. А солдат казахи испокон веков боялись. Бузаубак вспомнил страшные шестнадцатые годы, «когда царь надумал брать джигитов на тыловые работы, как всполошилась вся степь! Люди бросали скот, насиженные места. Дом, из которого на фронт ушел мужчина, носил траур». Ему на ум приходят страшные истории из жизни соседей-урусов, когда родители, чтоб отправить сына в рекруты, «по пояс утопали в долгах. А сами парни-рекруты плакали и напивались». То Бузаубаку казалось, что теперь-то военных учат, наверное, по-другому, и он начинал успокаиваться. «Қырау басқан есікті шақырлата ашып, иреңдеп Ермақан келді. Ермақанды көрсе, «Аңдамастан хабар білдің бе? Дегендей болып, кемпір-шал жаутаңдап қарай қалады. -Мына бір қағазды әкелдім, – деді Ермақан күлімсіреп. -О не қағаз? -«Бұзаубақ Тмықбаевқа» депті, сізге болар. -Ау, менің атымды тізбеден әлі өшірген жоқ па едің?» – деп, Бұзаубақ кәрі көзін шақшитып, бажырая қалды. -Жоқ, бұл басқа болар. Аңдамастан келген хат болар, – дегенде кемпір-шал орнынан ұшып кете жаздады» [79, с. 230]. Однажды фамилия и имя героя вновь «выплыли»: сын написал родителям письмо и подписал «Бузаубаку Тмакбаеву». Когда отцу прочитали его имя и фамилию, он от удивления и страха «выпучил глаза, насупился», напомнив, что его фамилию же вычеркнули из списка. Успокоился только после того, как сказали, что так подписано было сыном. -«Хат Аңдамастың өз қолымен жазылыпты. «Үйден кеткеніне төрт ай жаңа толып отыр. Сол екі арада, өмірінде моланың алдын көрмеген адам, не ғып хат жазатын болды?» – деп, Бұзаубақ аң-таң болды. Бұзаубақтың ойынша – хат тану деген аспанда тұрған нәрсемен бір есеп қой» [79, С. 230]. Письмо было написано самим Андамасом, а Бузаубак дивился: «Всего четыре месяца, как он из дому. В жизни никогда перед муллой не сидел. Как же он умудрился за такой срок грамоту одолеть?» По представлению Бузаубака, грамота была так недосягаема, как звёзды на небе» [78, с.327]. «...Ауылдық кеңеске күн сайын өкіл келіп, жұртты жинайды да жатады. Бұзаубақ, бастапқы кезде жиылысқа шақырғанда: -Мен несіне барайын, шырағым, списігіңде жоқпын. Аңдамас келген соң барар, әзірше өздерің істей беріңдер, – деп бойына жуытпай жүрді. -Берірек келген соң жиылысқа щақырушылар да әдіс тапты: «Ойбой-ау, қызыл әскердің әкесі болып отырып сіздің жиылысқа бармаймын деуіңіз ұят» десе, Бұзаубақ бүкшеңдеп киіне бастайды. жүктеу 191,78 Kb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз