Диагностикасы. Диагноз қою қиындау болады. Фельдшер науқастан дұрыс, толық анамнез сұрастырып, саусақтармен сипап, айтылған белгілерді анықгап, алдын ала «Жіті іш» диагноз қойып, дереу ауруханаға жеткізу керек.
Емі. Фельдшер алғашқы медициналық жәрдем ретінде алдымен ішке сұық нәрсе қою керек - резенкелі сауытты мұзбен. Ішіне қан кетіп жатқанның белгісі болса, қан ағуды тоқгататын дәрілерді көктамырғажіберу керек -10% аминокапроновая кислота, немесе 10% хлорлы кальций, бұлшықетке 2 мл. викасол және дицинон егеді. Жансыздандыратын дәрілерді егуге болмайды, себебі - онда клиникалы көрініс өзгеріп, дурыс диагноз қоюға кедергі болады! Науқасты жедел түрде ауруханаға жеткізу керек.
Хирургия бөлімшеде жабық жарақаттарды консервативті әдістермен емдейді, егерде ішкі ағзалардың зақымдалғаны болмаса. Ал, ішкі ағзалар зақымдалған болса, онда тек ота арқылы емдейді.
Болжамы. Жарақаттың көлемі аса улкен болмаса және ішкі ағзалар зақымдалмаса - жағымды. Егерде ішкі ағзалар зақымдалып, жыртылып, ішектің нәжісі ішке тұссе, перитонит болса, ішке көп қан кетсе — жағымсыз.
Іштің ашық жарақаттары
Этиолоі иясы. Ашық жарақаттар оқ атқаннан, суық қарулар - пышақ, қылыш, өткір затгармен зақымдаудан болады.
Олар іштің қуысына өткен және өтпеген тұрлерге бөлінеді, ішкі ағзалардың зақымдалуымен және зақымдалусыз болған тұрлерге бөлінеді.
Өтпеген жарақат болғанда, тек іштің алдынғы қабырғасы зақымдалады, іштің құысы және ішпердесі аман қалады. Өтіп кеткен жарақаттар болғанда, іштің құысы ашылып кетеді, ішперде зақымдалады, көп қан ағады, тоқ ішекпен жіңішке ішек жарақатталынады, перитонитпен асқынады.
Клиникасы. Белгілердің бәрі негізгі және қосымша болып бөлінеді.
Негізгі белгілер: ашық жарақаттың болуы, оның ішінен ішкі ағзалардыңсыртқа іпығып кеткендігі, таңғыш зәрмен, нәжіспен, өт сұйықтықпен ылғалданғаны, іштің ауырғаны және бұлшықеттің тартылып, қатайғаны.
Қосымша белгілер: іште бос сұйықтық болғанның белгілері, перитониттың белгілері, ІДеткин-Блюмберг сиякты ішперденің зақымалғанның белгілері.
Іште газ пайда болған белгілері - перкуссия жасағанда ашық дыбыс шығады, рентгенге тұсіргенде көкетгің астында «орақ» тәрізді ауаның көлеңкесі болады.
Достарыңызбен бөлісу: |