«Информатика» пәнінен Базалық конспектілер

1. Интернет

2. веб-сайт

3. Провайдер

4. Интернет желісіне қалай қосылуға болады.
Тақырып 9.2 Локалды және глобалды желілер

Жалпы компьютерлік желі дегеніміз – бір-бірімен мәлімет алмаса алатын кем дегенде екі компьютердің байланыс құралдары көмегімен қарым-қатынас жасауға арналған ақпарат өңдеудің тармақталған жүйесі.

Басқаша айтқанда желі деп дербес компьютердің және де принтер, модем, факсимильдік аппарат тәрізді есептеу құрылғыларының бір-бірімен мәлімет алмасып құрылғыларды ортақ пайдалануға , қашықта орналасқан қуатты компьютерлердегі мәліметтер базасымен қатынас құруға және тұтынушылармен тұрақты байланыс жасауға мұмкіндік береді.

Желі құрамына кіретін компьютерлер мынадай жұмыстар атқарады:

- желімен қатынас құруды ұйымдастыру;

- олардың арасында мәлімет алмасуды басқару;

- желі тұтынушыларына есептеу құрылғыларын пайдалануға беріп, оларға әртүрлі қызмет көрсету.

Жаңа техналогиялар көмегімен жергілікті желіні орнату жылдам және қандай топологида негізделіп құрсақта өзеркімізде.

Топология – бұл желілік конфигурация, желілік элементтердің (компьютерлардың ) бір – бірімен қосылу тәсілі. Компьютерларды жергілікті желіде қосылудың көп қолданылатын 3 түрі :

1.жұлдызша

2.жалпы шиналы

3. шеңбер

Жұлдызша типті қосылу – әрбір компютер арнайы желілік адаптер арқылы жеке кабельмен орталық біріктіргіш құрылғыға қосылады. Керек жағдайда жұлдыз топологиясымен қосылған бірнеше компьютерлік желілерді біріктіругеде болады

Жұлдызша типті қосылудың артықшылығы:Жұлдызша типті қосылғанда желідегі ақауларды жеңіл табамыз.

Жалпы шинала типті қосылудың артықщылықтары:жалпы шина топологиясында жеке бір компьютердің істен шығып қалуы барлық желінің тоқтауына әкеп соқпайды.

Жалпы шинала типті қосылудың кемшіліктері : кабельдің үзілгенін табу күрделі. Сондықтан барлық желінің жұмысы бұзылады.

Шеңбер типті қосылу – мәліметтер бір компьютердан екіншісіне беріледі .Егер мәлімет басқа компьютерге арналған болса онда мәлімет шеңбер бойымен керекті компьютерге жеткізіледі.

Шеңбер типті қосылудың артықшылықтары: күштердің балансировкасы, кабельдің ыңғайлы құрылуы.

Шеңбер типті қосылудың кемшіліктері: барлық желінің тартымдылығы физикалық шектеледі.

Локальді ақпараттық желі бұл берілген ақпаратты сақтауға және таратуға өңдеуге арналған желі. Бүгінгі күнде локальді есептегіш желісіз офистердің жұмысын елестету қиын. (ЛВС, LAN- Local Area Network) офис сайттарынсыз ешбір фирма жұмыс істей алмайды. Локальді ақпаратты есептегіш желінің функцианалды тағайындалуы – бұл кеңістік ақпарттық ұйымның жасалуы.

• 
  өте жылдам, көп дәрежелі коммунакацияны
  
• 
  Желі ресуртстарын бақылау және шек қою
  
• 
  Локальді желі құқрылғыларына ену (принтер, сканер)
  
• 
  Интернет желісіне ену.
  

1.Желі дегеніміз не?

2. Желінің қандай түрлерін білесіңдер?

3. желіге қосылудың түрлерін ата

4. Ақпарат таратуға байланысты желілер неше түрге бөлінеді?
Тақырып 9.3 Word Wide Web (WWW) негізгі түсініктер

World Wide Web дегеніміз – гипермәтінді желілік ақпараттық жүйе. Интернет және интранет желілерінің осы сервисіне ерекше тоқталу керек, өйткені оның негізіне қаланған идеялар желілер үшін ғана емес, барлық дерлік жетекші фирмалардың офистік өнімдері (Microsoft Office 97 көрнекі мысал бола алады), операциялық жүйелер және көптеген басқа бағдарламалық өнімдер үшін ерекше рөл атқарады.

World Wide Web қазіргі заманғы ақпаратқа шығу технологияларының бірін-гипермедияны іске асырады. Бұл технологияның базалық түсінігінің бірі гипербайланыс немесе гиперсілтеме болып табылады.

Гипербайланыс пайдаланушыға менюі, жұмыс орны, басқару және ақпарат байланысы элементтері Help – жүйесі және басқа жүйелер бойынша жақсы таныс гипермәтіндік сілтемеден тәуір жақтарымен ерекшеленеді. Біріншіден, гипербайланыс - «не нәрсеге де» және «қайда да», яғни жүйенің кез келген нүктесіндегі кез келген файлға немесе бағдарламаға сілтеме. Екіншіден, гипербайланыс «иерархиялық қосылу», «басқару», «бағыну» сияқты «ауырлатылған» қатынастардан таза. Сондықтан ол ақпарат жүйесінде байланыстың тізбекті, иерархиялық, көлденең, ал жалпы жағдайда неғұрлым табиғи желілік түрлерін жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Бұл ресурстардың «әлемдік өрмекші торы» деген атынан-ақ көрініп тұр. Үшіншіден, қазіргі өнімдерде гипербайланыс оңай және айқын орнатылады, бұл да оның байланыстың басқа түрлерінен артықшылығы.

Web - серверлерін Интернеттің ауқымды желісінде пайдалану мультимедиа пішімінде ақпарат алмасудың кең мүмкіндіктерін ашады. Бұл өз кезегінде өнімді жарнамалап, нарықты зерттеуге, техникалық қолдауды жүзеге асыруға, сондай-ақ басқа да көптеген міндеттерді тиімді шешуге мұрындық болады.

Гиперсілтеме және мультимедиа мүмкіндіктері түріндегі өзара байланыс кәсіпорындардың ақпараттық құрылымының шегінде бірқатар артышылықтар береді. Интернет технологияларын жергілікті қажеттіліктер үшін пайдалану «интранет» деген атқа ие болды. Бұл – кеңселік файл серверімен жай ғана жұмыс емес, дербес компьютер мен телекоммуникацияларды неғұрлым тиімді пайдалану. Мұның үстіне, жақын болашақта ұжымдық жұмыспен қамтамасыз ету міндетін интанет орындайды деген пікір бар.

Интернеттен ақпарат іздеу

Интернеттің ауқымды ақпараттық жүйесінің пайда болуы мен дамуы, оны ұйымдастырудың ерекше технологиясы арнайы бағдарламалар – броузерлер жасау қажеттілігін тудырды. Бұл бағдарламалар Интернет стандарттары бойынша жүзеге асырылған желілерде жұмыс істеуге бейімделген. Олар Бүкіләлемдік «өрмекші торының» (World Wide Web WWW) – Интернет сервисінің ресурстарын қарауды ұйымдастырады. Бұл тарауда WWW-мен жұмыс кезінде Microsoft Internet Explorer (MIE немесе IE) броузерін пайдаланудың негізгі принциптері баяндалады.

World Wide Web-Интернеттің қарқынды дамып келе жатқан технологияларының бірі. Web-құжатты іздеу және оған шығу арнайы нұсқағыш (идентификатор) – URL бойынша орындалады. Стандартты URL ақпараттың хаттамын, ақпарат орналасқан компьютердің атын және соған шығудың жолын белгілейтін үш бөлімнен тұрады. Мысалы, ойыншықтар сатумен айналысатын URL құрылымы мынадай болып келеді:

htpp//www.serwise.dicital.com/tdb/vtdbear.htm

Хаттама

Қапшықтың аты

Файлдың аты

URL-ді көрсету арқылы пайдаланушы қажетті файлды нақты белгілейді.

Web-құжатты қарау үшін арнайы бағдарламалық қолдау керек.

Жоғарыда аталып өтілгендей, WWW-ді көруге арналған қосымша Web-броузер деп аталады.

Қазіргі кезде Интернет ресурстарымен жұмыс істеп, операциялық жүйенің міндеттерін атқаратын Web-броузерлер жасау жоспарланған. Сөйтіп, пайдаланушы тікелей жұмыс орнына Web-беттер таңбашасын орнату мүмкіндігін алды. Мұның үстіне, қажетті бетте өзгеріс болған жағдайда, Internet Explorer хабарламаны автоматты түрде қалыптастырады. Бұл-биржа мәліметтерін , валюта курстарын және басқа оперативті ақпараттың Web-беттерін қараудың ыңғайлы құралы. Windows осы версиясында Жұмыс орны Activ Desktor (Активті жұмыс орны) деп аталады және онда жаңа Outlook диспетчері болады, ол өз кезегінде Web-элементтер мен дәстүрлі ақпараттың табиғи бірігуін қамтамасыз етеді.

Бақылау сұрақтары:

1. World Wide Web дегеніміз?

2. Интернеттен ақпарат іздеу?

3. Интернеттен ақпаратты іздеу шарттары?

4. URL адресі дегенміз не?

5.Қапшық дегенміз не?