И. В. Савельев жалпы физика курсы I том Алматы 2004

реттерді» алып, оларды бір-бірімен салыстыратын бол- 
сак (238-сурет), онда осы «суреттерден» бір-бірімен 
дәлме-дәл түсетін нүктелерді кездестірмес едік. Алайда 
егер газ тепе-тецдік күйде (ягнн параметрлері өзгермей 
қалатын күйде) турса, онда молекулалардың жылдам- 
дықтар бойынша таралуы өзгермей қалады. Сондыктан 
да, 
v
осінің әр түрлі учаскелеріндегі нүктелердің таралу 
тығьгздығы барлық уақыт мезгілдері үшін бірдей болады.
Егер газдың бірдей жағдайлардағы 
(р
жәпс 
Т
бірдей 
болғанда) бірнеше порциясын алатын болсақ, онда
олардағы 
молекула- 
лардың 
жылдамдық- 
тар бойынша таралуы 
да 
бірдей 
болады. 
Алайда 
v
осіндегі нүк- 
телср 
тығыздығының 
бірдей сипатта тара­
луы 
қарастырылып 
отырған молекулалар- 
дыц 
N
санына пропор- 
цнонал 
болатындығы 
анык, демек, газдың әр түрлі порциялары үшін әр түрлі 
болады. Әр түрлі порциялар үшін
L,
12
Av
—
-Н 1
г \
.
г
+ + 
-ь + 
+ + + + - 4" 4- +
* + *
* f 
4* +
1*
- + + 
+ 
+
238-еурет.
/ ( * )
Р 
(V) 
N
1 
u v z
N Av
(106.1)
қатынасы ғана бірдсй болады.
Осылайша анықталған 
f(v)
функциясы газ молеку- 
лаларының жылдамдықтар бойынша таралуын сипаттай- 
ды да т а р а л у ф у н к ц и я с ы деп аталады. / (и) -нің 
түрін білсек, онда берілген 
N
молекулалардын ішінен 
жылдамдықтары 
Av
интервалында жататын, яғни мондс- 
рі у-ден и + Ді»-ге дейінгі 
AN v
молекулалардың санын 
анықтай аламыз:
A N v = Nj(v)Av.
(106.2)
^ 2 = /(•») До 
(106.3)
қатынасы молекула жылдамдығының берілгем 
(v
мен 
н + Лн-нін арасында жатқан) жылдамдық интервалы 
Ду-нің 
(AN
болған кезде 
v
индекс Дн интервалы»
356

белгілеуге арналған1 шегіндегі мәнінің ьтқтималдығын 
береді.
У AN v=y>Nf
(vt) 
Av
і= 2 р /Д
қосындысы молекулалардың 
N
толық саньша тең болуға 
тиіс. Осыдан таралу функциясының төмендегідей касиеті 
шығады:
^ H v ^ A v
= 1.
Соңғы нәтижені былайша түсіндіруге болады:
(106.4)
өрнегі молекула жылдамдығының 0-ден оо-ке дейінгі 
аралықтағы бір мәнге ие болатындығының ықтималды- 
лығын береді. Молекула жылдамдыгының сөзсіз бір мә- 
ні болады, сондықтан бұл ықтималдық нақты болатын 
уақиғаның ықтималдығы, демек, ол бірге тең болады.
(106.4) 
шарты, дәлірек айтқанда, төмендегі түрде 
жазылуы тиіс:
$ f ( v ) d v = \.
(106.5)
о
(106.2) 
— (106.5) қатыстары таралу функциясының 
жалпы анықтамасынан шығады және оның нақты түрі- 
не тәуелсіз болады.
Таралу функциясын теория жүзінде Максвелл ашты 
және соның есімімен аталады. Оның түрі мынадай:
mu’
f ( v ) = A e ~ 2kTv 2,

жүктеу 28,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: