И. В. Савельев жалпы физика курсы I том Алматы 2004

тін нүктелер сфера бетінде біркелкі таралгандыктан АҒ 
шегіндегі нүктелер саны мынаған тец болады:
ДАД, v = РД
F = N
.
(100.2)
АА^ болғандағы 0- және ф индекстері қозғалыс бағыт- 
тары Ф және ф бұрыштарымен анықталатын бағыттарға 
жақын қозғалыс бағыттары жайлы сөз болып отырға- 
нын көрсетеді. A
Ғ
арқылы өтетін бағыттарды қамтитын 
AQ = A
F/R2
денелік бұрышын енгізіп, (100.2) -өрнекті
=
(100.3)
түріндс жазуға болады.
Молекулалардыц қабырғамен соқтығысу шарттары 
(атап айтқанда, соқтыгысу кезінде қабырғаға берілетін
импульс) 
молекулалардыц 
қозғалыс бағыты мен қабыр- 
ғаның А 5 элементіне қарай 
жүргізген 
нормальдың 
ара- 
сындагы -0 бұрышына 
ғана 
тәуелді, ал ф бұрышына тәуел- 
сіз болады. Бірлік көлемдегі 
п
молскуланыц 
қаншасының 
(оны 
сіп
» 
дсп белгілейміз) 
О-дсп O + rfO-re дсйін аралықта 
жатқан 
нормальмсн 
бүрыш 
жасайтын бағыттарының бола- 
тындығын^ табалық. Ол үшін
(100.2) 
бойынша '0-піц осын- 
дай мәпдеріне сойксс келетіп 
сфера бетінің 
ііҒ
элсмснтін та­
бу керек. Беттіц бұл-элемспті, 225-суреттен көріп отыр- 
ганымыздай, ұзындығы 2
nR
sin 
ені 
Rd$
болатын шар 
поясы болып табылады. Мұндай поястыц беті мына- 
ған тең:
сІҒъ
=
2nR
sin 
®Rdi} = 
27
iR 2
sin 
Od
ft.
Демек, (100.2)-re сәйкес мыиаііы аламыз:
dtia
п
2я/? - sin 0 do 
4TRi
_1_
2
и
sin 0 
db.
(100.4)
~
sin d көбейткіші молекулалардыц й бүрышыныц
мәндері бойыпша таралуып сипаттайды. Пгер бірдей бүрыштар интервалы арқылы өтстіп, бірақ 0 мәнімеп
332

айырылатын 
dn§
молекулалар санын өз ара салысты- 
ратын болсақ, онда мұндай 
dm
шамалар sin 
if) 
тәрізді 
өзгереді.
Енді Д
t
уақыт ішінде кішкене Д5 ауданға соғылатын 
молекулалар санын табайық. Қозғалыс багытыныц 
AS
- к е
жүргізген нормальмен жасайтын бұрыштары -0 
және O-fdO аралығында жататын молекулалардың іші- 
нен, 226-суретте көрсетілген көлбеу цилиндрдің1, 
AV
кө- 
леміндегі барлық 
dN2
молекулалар түгелдей Д/ уақыт- 
та Д5-ке келіп жетеді; 
AV
көлемі

жүктеу 28,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: