Газет 940 жылғы қарашадан бастап шығады №13 (6364) Сенбі, 12 наурыз, 2022 жыл

7
12 наурыз, 2022 жыл
№13 (6364)
АИТВ (адамның иммун 
тапшылығы вирусы) ағзаны түр
-
лі аурулардан қорғайтын жүй
-
есін зақымдайды. АИТВ жұқпа
-
сын жұқтырғандар бірнеше жыл 
бойы өзін сау адамдай сезініп, 
кәдімгідей өмір сүре береді 
және өздері білместен басқа 
адамдарға жұқтыру көзі болуы 
мүмкін. ЖИТС (жүре пайда 
болған иммун тапшылығы син
-
дромы) – ол АИТВ жұқпасының 
соңғы кезеңі. 
АИТВ жұқпасы 3 жолмен 
ғана жұғады:
-Біріншісі, қан арқылы – инъ
-
екциялық есірткіні пайдалану 
кезінде (есірткіні тұтынушылар 
арасында таралған) стерильді 
емес құралдарды ортақ пай
-
далану, татуаж және пирсинг, 
маникюр жасаған кезде ортақ 
құралдарды 
залалсызданды
-
рмай пайдаланғанда, бөтен 
адамдардың тіс щеткасы мен 
ұстарасын қолданғанда. 
- Екіншісі, жыныстық жолмен: 
кездейсоқ, бей-берекет және 
қорғанышсыз (мүшеқапсыз) жы
-
ныстық қатынас кезінде.
- Үшіншісі, АИТВ жұқтырған 
анадан баласына жүктілік ке
-
зеңде, босану үстінде және ана 
сүтімен қоректендірген кезде 
жұғуы мүмкін. 
Жұқтырудың басқа жолдары 
жоқ, яғни, АИТВ ауа-тамшылы 
жолы арқылы, түшкіру мен жө
-
телу, қол алысып амандасу 
кезінде, ортақ ыдысты, ора
-
мал-төсек пайдалануда, бассей
-
нде, саунада, қоғамдық көлікте, 
жәндіктердің шағуы кезінде, 
жануарлардың тістеуі арқылы 
таралмайды.
Инфекцияның алғашқы бел
-
гілеріне жүдеу, әлсіреу, лимфа 
бездерінің ұлғаюы, бір немесе 
екі аптаға созылған диарея, 
қызудың көтерілуі және тағы 
басқаларды жатқызуға бола
-
ды, сондай-ақ, бұл жұқпа басқа 
жұқпалы ауруларға ұқсас бел
-
гілермен өрбитіндіктен, кейде 
оны бірден анықтау мүмкін бол
-
майды. Вирус адамның иммун
-
дық жүйесін бұзатындықтан, 
ол көптеген аурулардың пайда 
болуына, бойда бар сырқат
-
тардың өршуі жағдайына алып 
келеді. АИТВ жұқпасын жұқты
-
рған адамдарды қоғамнан оқ
-
шаулауға болмайды, олармен 
бір ортада өмір сүруден қорқу
-
дың қажеті жоқ. Онымен қоса, 
бұл індетке қандайда бір себеп
-
термен тап болған кез-келген 
азаматтың құқығы Қазақстан 
Республикасының заңнамала
-
рымен қорғалған. АИТВ жұқпа
-
сымен өмір сүретін адамдар 
тұрғылықты жері бойынша 
ЖИТС орталығының базасын
-
да тіркелген. Олар өз індеттері 
туралы және инфекцияны өзге 
адамдарға қасақана жұқтырған
-
дары үшін қарастырылған жа
-
уапкершіліктер туралы жақсы 
біледі.
Бүгінде АИТВ жұқпасынан 
қорғайтын вакцина жоқ, бұл 
жұқпаға қарсы ем бүгінгі күні 
ойлап табылмаған, тек анти
-
ретровирустық препараттарды 
пайдалану арқылы, дәрігер
-
лердің нұсқамаларын бұлжыт
-
пай орындау арқылы ғана оған 
шалдыққан адамның өмірін
ұзартуға болады. Антиретрови
-
рустық препараттар вирусты ағ
-
задан толық шығармаса да, бұл 
дәрі-дәрмектер адам ағзасының 
қанындағы вирустың көбеюін те
-
жейді және АИТВ-ның асқынуы
-
на кедергі келтіреді.
АИТВ жұқпасының жұғуының 
алдын алу үшін салауатты өмір 
салтын ұстану; жауапты, қа
-
уіпсіз жыныстық мінез-құлықты 
қалыптастыру; кездейсоқ және 
ерте некесіз жыныстық қатына
-
стардан аулақ болу, жыныстық 
серіктеспен өзара адалдықты 
сақтау; есірткіні тұтынудан бас 
тарту; косметологиялық шара
-
лар үшін зарарсыздандырылған 
құралдарды қолдану және жеке 
тазалық құралдарын қолдану 
қажет.
Қоғам тазалығын сақтап, ұр
-
пақты аздыратын кеселге қарсы 
тұрайық! 

жүктеу 2,6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: