189
(рельстер), түзетуші көпірдің иіні ВК, катушка КР, түзетуші көпірдің
иіні ВК, бақылау сымы № 2, аяққы вагонның бастиегі шарт. № 369А,
жұмыс сымы № 1, түйіспелер ТР1, түйіспелер ОР1, кедергіR1, шығу Г1.
Қарастырылған тізбектерден тиісінше, әрбір жартылай кезеңде КР
катушкасы арқылы түзетілген ток бірдей бағытта ағып өтеді,
солсебептен КР1 және КР2 түйіспелері тұйықталған. Нәтижесінде
тұрақты токтың электр тізбегі жиналады: +БП, кедергі
R3, түйіспелер
КР2, шам О, -БП. Сонымен бірге жарық сигнал берушісінде О шамы
жанады, ол машинистке ЭПТ желілік сымдарынығң тұтастығын
хабарлайды.
Айнымалы ток өтуге арналған екі тізбек бар:
шығу Г1 БП, кедергіR1, түйіспелер ОР1 және ТР1, тұйықтайтын
конденсатор С
ш
, түйіспелер ТР2 және ОР2, кедергі R2, шығу Г2 БП;
шығу Г1 БП, кедергі R1, түйіспелер ОР1 және ТР1, жұмыс сымы №
1, катушкалар ОВ және ТВ локомотив және вагондар шұраларының
ЭВР, рельсер, түйіспелер ТР2 және ОР2, кедергіR2, шығу Г2 БП.
ЭВР шұралардың ОВ және ТВ катушкаларының үлкен
индуктивтікедергісі бар, сол себептен олар
арқылы айнымалы ток өткен
кезде олар қозбайды және электр-ауа таратқыштар босату және
зарядтау күйлерінде қалып қояды.
Машанинист краны тұтқасының
III және IV қалыптарында (қайта
жабу) статикалық түрлендіргіштің шығысындағы тұрақты ток ККМ
шағын ауыстырып-қосқыш түйіспелері арқылы ОР катушкасының
қуаттануын қамтамасыз етеді, тізбек: + Г БП, ККМ түйіспелері,
тұйықталған түйіспелер ТР4, катушка ОР, -Г БП.
Сонымен бірге ОР4, ОР5 түйіспелер тұйықталады және ОР1, ОР2
түйіспелер ауыстырып-қосылады. ОР4 тұйықталған түйіспе арқылы К
катушкасы қуат алады, тізбек: +Г БП, түйіспелер ККМ, түйіспелер ОР4,
түйіспелер КР1, катушка К, -Г БП.
Қуат көзін айнымалы ток көзінен тұрақты ток көзіне ауыстырған
кезде КР бақылау релесінің якорі, алп тастауды бәсеңдетудің
нәтижесінде тартылған күйінде қалады және КР катушкасына
бәсеңдетудің әсерінен баяулату конденсаторы С
з
. Осылайша, КР1 және
КР2 түйіспелері токтың бір түрінен екінші түріне ауысқан кезде
тұйықталған күйінде қалады.
К қатты ағынды реленің катушкасын қоздырғаннан кейін оның К 1
түйіспесі тұйықталады. Жоғарыда көрсетілген ауыстырып-қосу
нәтижелерінде ОР1 және ОР2 түйіспелері желілік сымдардың айнымлы
токпен қуаттану тізбегін ажыратады және олардың тұрақты токпен
қуаттану тізбегін тұйықтайды, келесіңтүйіспе арқылы К1: +Г БП,
түйіспе К1, түйіспелер ОР2, түйіспелер ТР2, рельстер, ВК көпірінің
иіні, катушка КР, АК көпірінің иіні, бақылау сымы № 2, аяққы
вагонның шарт.№ 369А бастиегі, жұмыс сымы № 1, түйіспелер ТР1,
түйіспелер ОР1, -Г БП.
Осылайша, рельстерге және корпусқа плюсті полярлылықты
тұрақты ток барады, ал жұмыс сымына № 1 – минусты. Сонымен бірге
190
электр-ауа таратқыштардың босату шұрадары қозады, келесі тізбек
бойынша: +Г БП, түйіспе К1, түйіспелер ОР2, түйіспелер ТР2, рельстер,
катушкалар ОВ ЭВР, жұмыс сымы № 1, түйіспелер ТР1, түйіспелер
ОР1, -Г БП.
Жарық сигнал берушісінде О және П шамдары жанып тұр. О
шамын қуаттандыру тізбегі бұрынғы қалпында қалады, ал П шамы
арқылытұрақты ток келесі тібекпен өтеді: +БП, кедергіR3, түйіспелер
ОР5, шам П, -БП.
О сигнал беру шамы желілік сымдар тізбегінің жұмыс жағдайын
білдіреді, ал П шамы тежеу жүйесінің қайта жабу қалпында екендігі
туралы сигнал береді.
Машинист карын тұтқасының
VA, V және VI қалыптарында
(қызметтік және шұғыл тежеу) тұрақты ток статикалық түрлендіргіш
шығуынан ККМ контроллерінің шағын ауыстырып-қосқыш түйіспелері
арқылы ТР катушкасының қуаттануын қамтамасыз етеді, келесің тізбек
бойынша: +Г БП, түйіспелер ККМ, түйіспелер ОР3, катушка ТР, -Г БП.
Соынмен бірге ТР3, ТР5 түйіспелері тұйықталады және ОР
катушкасына
қуат
беруді
болдырмайтын
ТР4
түйіспелері
ажыратылады. Тұйықталған ТР3 түйіспесі арқылы К катушкасы қуат
алады, тізбек бойынша: +Г БП, түйіспелер ККМ, түйіспелер ТР3,
түйіспелер КР1, катушка К, -Г БП.
ТР1, ТР2 түйіспелер К1 қатты ағу релесінің тұйықталған түйіспесі
арқылы оң полярлы тұрақты токты жұмыс сымы №1 беруін
қамтамасыз етеді, ал теріс полярлықты – корпусқа (рельстерге), тізбек
бойынша: +Г БП, түйіспе К1, түйіспе ТР1, жұмыс сымы № 1,аяққы
вагонның шарт. № 369А бастиегі, бақылау сымы № 2, ВК көпірінің
иіні, катушка КР, ВК көпірінің иіні, корпус (рельстер), түйіспелер ТР2,
-Г БП.
Нәтижесінде электр-ауа таратқыштардың ОВ және ТВ шұралары
қозады, тізбек бойынша: +Г БП, түйіспе К1, түйіспелер ТР1, жұмыс
сымы № 1,
катушкалар ОВ және ТВ, корпус (рельстар), түйіспелер ТР2,
-Г БП.Жарық сигнал беруішісінде О және Т екі шамы жанып тұр. О
шамының қуаттану тізбегі бұрынғы күйінде қалады, ал Т шамы арқылы
тұрақты ток келесі тізбекпен өтеді: +БП, кедергі R3, түйіспелер ТР5,
шам Т, -БП.
О сигнал беру шамы желілік сымдардың тізбектірінің жұмыс
қалыпында екендігін көрсетеді, ал Т шамы ЭПТ тежеу күйінде екендігі
туралы сигнал береді .
ЭПТ сызбасындағы қатты ағатын К релесінің қосымша мақсаты бар
– ОР және ТР түйіспелерін, оларды ауыстырып қосу кездерінде күйіп
кетуден сақтайды, мысалы қайта жабуға тежелуден. К релесі уақыт
кідіртпей жұмыс істегендіктен, онда ол өз түйіспесін бірінші болып
ажыратады,
және
сәйкесінше
ОР
және
ТР
түйіспелері
токсыздандырылған тізбекте ауыстырып-қосылады.
Тұйықтаушы конденсатор С
ш
үлкен коммутацяларда, ОВ және ТВ
ЭВР шұралаоының катушкаларын қуаттандыруларын жоғалтқан сәтте
