74
пластмасса негізден – фланеці 4 және қаптамасы 10 бар плиталардан 6 (3.15, а -
сурет) тұрады.
Фланецпен негіздің арасында резеңке диафрагма 3 орнатылған. Плитада 6
бұрандасы 11 бар кронштейн 9, қозғалмайтын байланыс 8, метал жұқа
тақтайшалары 14 бар екі тіреуіштер 17 және пластмасса бағыттаушы
19бекітілген. Негізіне пластмасса сояуыш 1 орналастырылған, ол бір ұшымен
резеңке диафрагмаға 3 тіреледі, ал екіншісімен – реттеу серіппесіне 18,ол өз
кезегінде пластмассадан жасалған жұқа тақтайшаға 16тіреледі. Метал жұқа
тақтайшада 14 бұрандама 15 бар, оның айналуымен жұқа тақтайшаны 16
жылжытуға болады және онысымен серіппенің 18 тартылысын өзгертуге
болады.Иінтіректің 13 екі өсі бар: сояуыш 1 арқылы өтетін қозғалмалы 2, және
бағыттаушыдағы 19 қозғалмайтын 5. Иінтірекке 13 серіппенің 7 көмегімен
жылжымалы байланыс 12 тақастырылған.
Электровоздарда қысымды реттегіш, басты сұйыққоймадағы қысым 9,0
кгс/см
2
болғанда компрессордың электрқозғалтқышының өшуіне және 7,5
кгс/см
2
қысымда қосуға орнатылады, ал электрпойыздарда сәйкесінше – 8,0
және 6,5 кгс/см
2
.
ГР қысым болмаған жағдайда реттегіштің бөлшектері 3.15, б – суретте
көрсетілген қалыпта болады. Реттегіш серіппенің 18 күшімен сояуыш 1 шеткі
сол жақ қалыпта болады, ал иінтіректің 13 қозғалмайтын өсіне 5 қатысты а =
9° бұрышымен орналасқан серіппе 7, жылжымалы бацланысты 12
жылжымайтын байланысқа 8 сенімді қыспақтайды, яғникомпрессордың
электрқозғалтқышының қуаттану тізбегі тұйықталған.
ГР қысым жоғарылаған жағдайда сояуыш 1 жылжымалы өсімен 2 бірге оң
жаққа жылжи бастайды, ал иінтірек 13 жылжымайтын өсті 5 айнала бұрылады.
Осындай жылжуда абұрышы кішірейе бастайды, және ол нөлге теңесе
салысымен, яғни серіппенің 7 өсі жылжымалы байланыстың 12 өсімен сәйкес
келгенде, жүйе тұрақсыз қалыпта болады (3.15, в -сурет). Кейінгі сояуыштың
1 мардымсыз жылжуында серіппе 7 лезде жылжымалы байланысты 12
жылжымайтын байланыстан 8 бұрандамаға 11 лақтырып тастайды (3.15, г -
сурет), яғни, компрессор электр қозғалтқышының электр тізбегінің үзілуі орын
алады.
75
3.15-сурет. АК-11Б қысымды реттегіш:
1 – сояуыш; 2 – жылжымалы өсі; 3 – резеңке диафрагма; 4 – фланец; 5 —
жылжымайтын өсі; 6 – негіз (плита); 7, 18 – серіппелер; 8 – жылжымайтын байланыс; 9 –
кронштейн; 10 – қаптам; 11, 15 – бұрандамалар; 12 – жылжымалы байланыс;
13 – иінтірек; 14, 16 – жұқа тақтайшалар; 17 – тіреуіш; 19 – бағыттауыш
76
Компрессорды өшіру қысымын (қысымды реттегіштің түйіспелерән
ажырату) бұрандамамен 15 және сояуышқа 1 әсер ететін серіппенің 18
тартылысын өзгертумен реттейді. Серіппенің 18 күші қаншалықты жоғары
болса, соншалықты ГР қысымы жоғары болған кезде реттегіштің
түйіспелерінің ажырауы болады. Бұрандаманың 15 бір айналымы қысымды
шамамен 0,4 кгс/см
2
өзгертеді.
Компрессорды қосу қысымы, дәлірек компрессорды қосу және өшіру
қысымдарының ауытқуы, түйіспелер С ерітіндісіне байланысты, ол
бұрандамамен 11 өзгертіле алады. Түйіспелердің ерітінділері қаншалықты аз
болса, соншалықты ГР жоғары қысымында компрессор қосылады. Осылайша,
С = 5 мм теңболған кезде, қосу және өшіру қысымының айырмашылығы
шамамен 1,4 кгс/см
2
құрайды, С = 15 мм тең болған кезде – 1,8...2,0 кгс/см
2
.
ЧС жолаушылар электровоздарында TSP-2B (TSP-11) қысымды
реттегіштер қолданылады. Оның АК-11Б реттегішінен принципті ерекшелігі,
сезімтал
элемент
ретінде
диафрагманың
орнына
сильфон
қолданылатындығында, ал электр тізбегінің коммутациясы үшін
түйіспелердің екі жұбы қызмет етеді. Осы реттегіштің әрекет ету принципі
АК-11Б реттегішінің әрекет ету принципіне ұқсас.
3.7.
Басты резервуарлар
Басты резервуарлар сығылған ауа қорын жасауға, оны салқындатуға және
ауадан конденсат пен майды бөлуге арналған.
Басты сұйық қойма (3.16-сурет) қалыңдығы 5 . 6 мм табақ болаттан
жасалған цилиндрлік бөліктен 1, және қалыңдығы 6.8 мм болатын екі дөңес
табандардан 2 тұрады. Құбыржолдардың қосылуы үшін дөңесшелер 3, ал
шығару кранын орнату үшін – дөңесшелер 4 қарастырылған. Дөңесшелердің
саны және олардың сұйыққоймадағы орналасуы басты резервуардың
локомотивтегі монтаждау тәсіліне байланысты болады. Метал паспорт
тақтайшасында 5 сұйық қойманы дайындаушы зауыт, зауыттық нөмірі,
жасалған жылы, рұқсат етілген ең жоғарғы қысым және резервуардың көлемі
көрсетіледі.
Басты
резервуарлардың
саны
және
олардың
жалпы
көлемін,
компрессорлардың өнімділігін ескере отырып, жылжымалы составтың түріне
қарай және пойыз тежеуіштерінің шығару және зарядтаудың оңтайлы
шарттарына қол жеткізуіне қарайц таңдайды.
Жылжымалы құрамның ауа резервуарларын қадағалау ережелеріне (ЦТ-
ЦВ-ЦП-581) сәйкес басты резервуарлар, пайдалану барысында техникалық
куәландырудың келесі түрлеріне ұшыратылады:
а) алғашқы – пайдалануға енгізу барысында;
1420 ±5
1410
1362
77
б) кезеңді – тікелей пайдалану барысында;
в) кезектен тыс – технологиялық режим бұзылған жағдайда;
г) апатты – резервуарлардың пішіні өзгерген немесе зақымданған
жағдайларда.
Техникалық куәландыру (ТК) ішінара немесе толық болуы мүмкін.
Ішінара ТК жылжымалы құрамның кезекті жоспарлы жөндеу
барысында 2 жылда 1 реттен жиі емес орындайды. Ішінара ТК өзіне
техникалық құжаттаманы тексеру, сыртқы тексеру, сұйыққойманы
ыстық сумен булау және жууды қамтиды. Сыртқы тексерудің міндеті
оның мехникалық және жемірулілік зақымдарын визуалды анықтау
болып табылады.
Толық ТК өзіне ішінара ТК мөлшерін және гидравликалық сынау
үшін резервуардың демонтажын қамтиды, ол тек сыртқы тексеру
қанағаттанарлықтай болған жағдайда ғана жүргізіледі. Толық ТК 4
жылда 1 реттен жиі емес ТР-2, ТР-3, КР-1, КР-2 кезекті жөндеуден
өткізген кезде, соның ішінде кезекті толық ТК-ға 1,5 жылдан аз уақыт
қалған кезде өткізіледі.
Гидравликалық сынақтар өткізген кезде, қысымды бір типті, бір
дәлдік класының (1,5 төмен емес), бір өлшеу диапазонында және юір
бөлу бағасындаға екі манометр бойынша бақылау қажет. Сынау
қысымын жұмыс плюс 5,0 кгс/см
2
тең деп, ал сынау уақытын – 10 мин
кем емес деп алады.
Гидравликалық сынаулардың нәтижелері келесілер анықталмаған
жағдайда қанағаттанарлықтай деп танылады:
негізгі металда және дәнекерлеп байланыстырылған жерлердегі
ағулар, сызаттар;
бақылау операциясын орындау үшін қажетті уақыттта манометр
бойынша қысымның құлауы.
3.16-сурет. Басты резервуарлар
а – ВЛ80
С
, ВЛ11 және басқа электровоздар үшін көлемі 300 л; б – 2ТЭ10М, 2ТЭ116
және басқа тепловоздар үшін көлемі 250 л; в – электрлі және дизель пойыздар үшін
көлемі 170 л; 1 – цилиндрлік бөлік (ернеуше); 2 – түбі; 3, 4 – дөңесшелер; 5 —
паспорт тақтайшасы
Достарыңызбен бөлісу: | 
