Г. И. Нестеренко (қолы) (аты-жөні)

1-апта

1- Тақырып; Экономикалық теория пәні мен әдіс – тәсілдері (2)

Экономикалық теория пәні және экономикалық ғылым жүйесіндегі орны. Экономикалық теория логикасы және құрылымы.

Негізгі экономикалық түсінік: тұтыну. Экономикалық игіліктер, ресурстардың шектеулілігі және ресурстарғатөлем;

Графиктер, олардың типтері және мағынасы Сызықтың иілуі. Экономикалық процестерді іздестіру жолындағы мүмкін (ловушки)қақпандар.

Экономикалық айнымалыларды өлшеуіштер. Экономикалық айнымалыларды салыстыру. Экономикалық тәуелділікті құрастыру.

Позитивті және нормативті экономикалық ғылым. Экономикалық теорияның атқаратын қызметтері: танымдық, тәжірибелік, шығармашылық. Экономикалық теория және экономикалық саясат.
1 ОЖСӨЖ сұраќтары:

1. 
   Экономикалық теория пәні және оның экономикалық ғылым жүйесіндегі орны
   
2. 
   Негізгі экономикалық түсінік
   
3. 
   Экономиканы ғылыми уғынудың әдістері. Экономикалық тәуелділікті ісдестірудің құралдануы.
   
4. 
   Позитивті және нормативті экономикалық ғылым, оның атқаратын қызметтері
   

1. 
   Шекті ресурстар жағдайындағы таңдау, альтернативті (салыстырмалы) шығындар, өндіріріс мүмкіндігінің қисығы; экономиканың үш негізгі міндеті: Не? Қалай? Кім үшін?
   
2. 
   Экономикалық теория. Әдістері: формальды логика, материалистік диалектика, экономикалық модельдер және эксперементтер. Моделдердің жалпы сипаттамасы. Экономикалық категориялар мен заңдар.
   

Адам және экономика. Адамның экономикалық іс-әрекеті. Экономикалық қызығушылықтар және экономикалық тәртіптің басқа мотивтері. Экономикалық адамның тәртібінің әр түрлі моделдері

Экономикалық ресурстар және өндіріс факторлары. Ресурстардың шектеулігі, олардың алану ұдайы өндірілу жєне алмастыру мүмкіндігі

Семинар с±раќтары:

Табиғи ресурстар (жер), еңбек, капитал, кәсіпкерлік қабілеттілік өндіріс фактолары ретінде.

Қоғамдық өндірістің құрылымы материалдық және материалдық емес өндіріс қоғамдық өндіріс нәтижелері; заттар, қызметтер, байлық

Өндіріс және удайы өндіріс. Өндіріс, бөлу, айырбас, тұтыну. Жай удайы, өндіріс және ұлғаймалы (экстенсивті және интесивті) ұдайы өндіріс. Экономикалық игіліктің шеңбер айналымы.

1. 
   Адамның экономикалық іс-әрекеті және оның тәртібінің моделі
   
2. 
   Өндіріс ресурстары мен факторлары, оларды пайдаланудағы шектеулілік және салыстармалы таңдау
   

1. 
   Материалдық және материалдық емес өндіріс және оны нәтижелері (заттар, қызметтер, байлық)
   
2. 
   Ұдайы өндіріс фазалары және оның бірілігі. Жай және ұлғаймалы ұдайы өндірістің экстенсивті және интенсивті типтері
   

Меншік жүйе қалыптастырушы категория ретінде. Меншіктің экономикалық және құқықтық мазмұны.

Меншіктің субъектілері және формалары қоғамда меншік формасы көп қалыптасуының қажеттілігі. Әртүрлі экономикалық жүйелердегі меншіктің даму заңдылықтары.

Семинар с±раќтары:
ҚР-ғы меншік қатынастарының қайта қалыптасуы. Мемлекет иелігінен алу және жекешелендіру: кезеңдері, формалары, әдістері және мәселелері.
1-ОЖСӨЖ сұраќтары:

1. 
   Меншік жүйе қалыптастырушы категория ретінде. Меншіктің экономикалық және құқықтық мазмұны
   
2. 
   Нарық экономикағы көп меншік формаларының қалыптасуы
   
3. 
   Мемлекет иелігінен алу және жекешелендіру: кезеңдері, формалары, әдістері және мәселелері
   

Қоғамдық шаруашылық түсінігі және формалары. Тауарлы өндіріс: мәні, пайда болу жағдайы мен себебі.

Товарларды айырбастау. Тауар қасиеті туралы тауар құнының теориясы. Құн заңы.Құн және баға. Салыстармалы қажеттілік негізінде тауар айырбасындағы субъективті құндылық теориясы. Шекті, қажеттілік түсінігі.

Семинар с±раќтары:

Ақшаның пайда болуы және мәні. Ақшаның атқаратын қызмет.Қазіргі ақшалар, олардың табиғаты мен негізгі формалары. Ақша айналымы заңы.

1. 
   Тауарлы өндіріс: мәні, пайда болуы жағдайы және себебі
   
2. 
   Істестіру теориясы мен әдістері. Тауарлы шаруашылықтың категориялары
   
3. 
   Ақша дамуы, мәні, қызметті. Ақша айналысының заңы.
   
4. 
   Тауар-ақша қатынастың эволюциясы және нарықтың құрылуы
   

Экономикалық жүйелердің түсінігі, мәні және қасиеті. Экономикалық жүйелердің типтері: дәстүрлі экономика, нарық экономика, орталықтандырылған экономика, аралас экономика.

Негізгі экономикалық мәселелер (не? қайда? қашан?) және әртүрлі экономикалық жүйедегі шешімдері. Экономикалық жүйені салыстармалы талдау.

1. 
   Экономикалық жүйе, оның элементтері
   
2. 
   Экономикалық жүйе түрлерінің жіктелуі (классификация)
   
3. 
   Экономикалық жүйелерді салыстармалы талдау
   

Тауар – ақша қатынасының эволюциясы және нарықтың құрылуы. Нарық.

Нарық мәнінің негізгі теориялық трактовкасы. Либеральды экономикалық теориядағы нарық. Нарық туралы монеторизм. Нарық туралы неоклассиктердің көзқарасы. Нарықтың атқаратын қызметтері.

Нарықтық экономика шаруашылық жүйе ретінде, оның артықшылықтары мен кемшіліктері. Нарықтық экономиканың даму кезеңдері: еркін бәсеке, монополитсік даму, реттеулеші экономика, әлеуметтік – нарықтық экономика.

Нарықтық экономиканың модельдері мен типтері, олардың жалпы белгілері мен ерекшеліктері. Әлеуметтік нарықтық экономика.

Әртүрлі белгілері бойынша нарықтық жіктелуі. Нарықтың түрлері. Нарық инфра құрылымы.
2-ОЖСӨЖ сұраќтары:

1. 
   Нарық мәні. Нарық мәнінің негізгі теориялық трактовкасы
   
2. 
   Нарық түрлерінің жіктелуі (классификация)
   
3. 
   Нарық экономианың модельдері және типтері
   
4. 
   Нарық инфоақұрылымы. Нарық экономиканың жетістіктері мен жетістеушіліктері
   

Ұсыныс заңы. Ұсыныс қисығы. Ұсынысқа әсер етуші факторлар. Сұраныс пен ұсыныстың іс-әрекеті. Нарықтық ұсыныс

Бәсекелестік түсінігі, оның формасы мен жасалу әдістері. Бәсекенің нарықтағы ролі.

Семинар с±раќтары:

Бєсеке формалары мен т‰рлері. Монополиялыќ бєсеке т‰сінігі, оныњ т‰рлері. Антимонополиялыќ саясат.

1. 
   Сұраныс заңы. Сұраныс қисығы. Баға емес факторлар, олардың сұранысқа әсері.
   
2. 
   Ұсыныс заңы. Ұсыныс қисығы. Баға емес факторлар, оладың ұсынысқа әсері
   
3. 
   Сұраныс пен ұсыныстың іс-әрекеті. Нарықтық тепе-теңдік.
   

1. 
   Икемділік түсінігі. Әртүрлі факторлардағы сұраныс пен ұсыныстың икемділігі.
   

3.Сұраныстың бағаға икемділігі. Сұраныстың бағаға және табысқа икемділігі.

4.Ұсыныстың бағаға икемділігі.

1-ОЖСӨЖ сұраќтары:

2.Тұтынушы тәртібі.

3.Тұтынушының жоғарғы қажеттілігінің координалдық және ординалдық трактовкасы.
2-ОЖСӨЖ сұраќтары:
1.Нарық құрылымы мен бәсеке. Бәсеке түрлеріне байланысты нарық құрылымының негізгі типтері. Жетілген және жетілмеген бәсеке. Монополия. Олигополия. Компанияға негізделген стимулдар мен оның негізгі бағаттары. Нарықтық экономикадағы табиғи монополия.

Нарықты үкіметің реттеуі. Монополия іс-әрекетіне шектеулер мен бәсекедегі бостандықты қорғау. ҚР-ғы антимонополдық реттеу.

Қоғам дамуының кезеңденуінің негізгі тәсілдері. Тарихи процестің индетерминдік теориясы. Азамат қоғамының дамуының детерминдік концепциясы; демографиялық детерминизм, географиялық детерминизм. Шаруашылықтың формалары бойынша қоғам дамуының кезеңденуі. Тарихи процестің институционалдық түсініктемесі.

Формациялық тәсіл. Қоғамдық- экономикалық формацияның түсінігін сипаттау мен "материалдық игіліктерді өндірудің тәсілдері".

Семинар с±раќтары

Қоғамдық дамудың өркениеттік теориясы. "Өркениет" түсінігінің әртүрлі трактовкалары. Өркениетті дамудың тарихи сатылары.

Индустрилануға дейінгі экономика және оның түрлері. Алғашқы - қауымдық құрылыс.

Құл иелену қоғамы: антикалық құлдық пен өндірістің азиялық тәсілдері.

Феодалдық қоғам. Жеке - феодалдық меншік. Феодаодық жер рентасы және оның негізгі формалары. Көшпелі қоғамдағы ұжымдықжеке феодалдық меншік. Қазақстандағы патриархты - феодалдық қатынас.

ОЖСӨЖ сұраќтары;

1. 
   Қоғам дамуындағы кезеңденуіне формациялық тәсіл (қоғамдық - экономикалық формация, материалдық игіліктерді өндіру амалдары және оның екі жағы, өндіргіш күштері мен өндіргіш қатынастарының өзара қатынасы, формацияның ауысуы, формациялық тәсілдің шектеулі сипаттамасы)
   
2. 
   Қоғамдық дамудың өщкеншеттік теориясы (әртүрлі ғалымдрдың “өркеншет” туралы түсінігі, өркеншеттің пайда болуы, дамуы, жоғалуы; қазіргі өркеншеттің контактілері; өркеншеттің тарихи типтері)
   
3. 
   Қазақстандағы индустриалды дамуының деңгейі
   

1. 
   Индустриалды этап.
   
2. 
   Индустриалданған кезеңнен кейінгі капитализм трансформация.
   
3. 
   Қазіргі ҒТР, оның негізгі белгілері мен кезеңдері.
   
4. 
   Қазіргі ғылыми-техникалық прогрестің басты бағыттары.
   
5. 
   Ақпараттық революция.
   
6. 
   Әлеуметтік трансформациялар экономиканың индустриалдануы, әлеуметтенуі, гумандалуы.
   
7. 
   Нарықтық экономикасы бар елдердегі өнеркәсіп дамуының мәселелері мен ерекшкліктері.
   

Кәсіпкерліктің әлеуметтік –экономикалық мәні, оның сипаттамалық белгілері. Кәсіпкерліктің ұйымдастырушылық формалары: олардың жетістігі мен кемшілігі. Кәсіпкерлік қызметтің түрлері.

ҚР-ғы кәсіпкерлік қызмет: экономикалық және құқықтық шарттар мен құрылу мәселелері, дамуы.

1. 
   Кәсіпкерліктің мәні мен сипаттамалық белгілері
   
2. 
   Кәсіпкерлік қызметтің түрлері мен формасы
   
3. 
   ҚР-ғы кәсіпкерліктің дамуының экономикалық және құқықтық шарты
   

Өндіріс функциясы. Жалпы және орташа және ќосымша (шекті өнім факторлар тиімділігінің ) өнімділігінің көрсеткіштері ретінде

Шеткі өнімділіктің кему заңдылығы. өндірушілердің шығындарды минималдау және пайдасын максималдау принципі.

1.Өндіріс факторына сұраныстан туындаған сипаттама.

2.Өндірістік қызмет.

3.Жалпы, орташа және шектеулі өнім факторлардың тиімділігінің көрсеткіші ретінде.

4.Шектеулі өндіріс.

5.Өндірішінің табысының жоғарылығы, шығынының төменділігі.

2. Негізгі және айналмалы капитал.

3. Амортизация.

4. 
   Жалпы және таза инвестициялар.
   

1. Капиталдыњ тозуы, тозу т‰рлері

2.Сауда капиталы жєне сауда пайдасы

3.Ќарыз капиталы жєне ќарыз пайызы. Банктер, олардыњ операциялары.

1.Негізгі және айналымы.

2.Негізгі капиталдыњ табиғи жєне экономикалыќ ќұнсыздануы

3.Инвестиция өндіріс ќорларын ќаржыландыру көзі ретінде

4.Өндіріс уаќыты және айналым уаќыты.

5.Кәсіпорынныњ айналмалы ќорлары.

1.Бухгалтерлік және экономикалық шығындар.

2. Тұраќты өзгермелі және жиынтыќ шығындар.

3.Орташа шығындар.

4.Шекті (ќосымша) шығындар.

5.Трансакциондық шығындар.

6.Фирманың жалпы, орташа және шектеулі табысы.

7. Бухгалтерлік, экономикалық және орташа пайда.

8. Бағаны салыстырудағы шектеулі шығын мен шектеулі табыс.

8. 
   Таза бєсекелік рынокта фирманыњ орны.
   
9. 
   Нарықтағы таза бәсекедегі фирманың орналасуы.
   

1. 
   Кәсіпорынның табысы мен шығыны. Масштаб тиімділігі..
   

1. 
   Өндірушілік қызметі факторлардың жұмысалуы мен өндіріс қорытындасы арасындағы тәуелділік ретінде айқындалады.
   
2. 
   Факторлар тиімділінің көрсеткіші. Шектеулі өндірісті.
   
3. 
   Шығын мен табыс, олардың классификациясы.
   
4. 
   Өндірушінің табысының жоғарылылығы мен шығынының төменділігі. Өндірушінің тепе-теңдік жағдайы.
   

Өндірістің факторларының нарықтық бағасы мен оның шектеулі өнім факторы. Өндіріс факторларының арасындағы байланыс пен өзара ауыстырылуы. Өндіріс факторлары нарығындағы тепе-теңдік. Қожайын табысының факторы өндіріс факторындағы баға ретінде

Еңбек ақы еңбек құны ретінде. Пайыз қор меншікгінің факторлы табысы ретінде. Жер рентасы – жер иемденушінің факторлық табысы. Табыс нісе пайда кәсіпкердің фактрлық табысы ретінде.

2.Өндіріс факторларының арасындағы байланыс пен өзара ауыстырылуы. Өндіріс факторлары нарығындағы тепе-теңдік.

3. Қожайын табысының факторы өндіріс факторындағы баға ретінде

ОЖСӨЖ сұрақтары:

1. 
   Өндіріс факторына сұраныс
   
2. 
   Фпктарлық табыс түсінігінің өзара байланысы, нарықтық баға мен өндіріс факторының шектеулі өнімі
   
3. 
   Жалақы пайыз, жер рентасы мен пайда, өндіріс факторының бағасы ретінде
   

Қоғамдық өндірістің нәтижесі мен олардың жалпы ұлттық өнім көрсеткішіне бейнеленуі. Табыс пен шығынның шеңбер айналымындағы макроэкономикалық модель. Нақты және номиналды ЖҰӨ. Екі жақты есептеуді болдырмау мәселесі. ЖҰӨ әртүрлі есептеу әдістері (шығын, табыс, қосымша құн бойынша) ішкі жалпы өнім (ІЖӨ). ЖҰӨ өндіру мен пайдаланудағы негізгі сатьялар.

ЖҰӨ, таза ұлттық өнімнің көрсеткіштері мен ұлттық табыс, жеке және орналастырлған табыс арасындағы өзара байланыс. Нақты және потенциалды ЖҰӨ. ЖҰӨ және таза экономикалық жағдай.

Ұлттық есептің жүйесіне (ҰЕЖ) жалы сипаттама.

ОЖСӨЖ сұрақтары:

1. 
   Ұлттық экономика жүйе ретінде
   
2. 
   ЖҰӨ және оны оќыту әдістері
   
3. 
   Ұлттық есеп жүйесі (ҰЕЖ)
   

1.Нақты және номиналды ЖҰӨ.

2. 
   Екі жақты есептеуді болдырмау мәселесі. ЖҰӨ әртүрлі есептеу әдістері (шығын, табыс, қосымша құн бойынша) ішкі жалпы өнім (ІЖӨ).
   

Жалпы экономиклық көрсеткіштің классикалық теориясы. Бөлшекті, жалпы және нақты тепе-теңдік. Вальраса мен Патинкин модельдері.

Ұлттық экономиканың масштабында жинақтау мен тұтынудың кейнсиандық таудауы. Тұтыну мен жинақтауға бейімділік.
Семинар с±раќтары:
Инвестиция, оның функционалдық рай. Инвестиция және жинақ: тепе-теңдік мәселесі. Ұлттық табыстың көлемдік тепе-теңдігінің анықтамасы.

Мультипликатор. Инфляциялық және дефляциялық жарылыс. Шығарылған инвестиция мен акселератор. Жинақтау (ұқыптылықты) парадоксы. “AD-AS” моделіндегі макроэкономикалық тепе-теңдік.

1. 
   Макроэкономикалық тепе-теңдіктің классикалық теориясы. Бөлшекті, жалпы және нақты тепе-теңдік
   
2. 
   Тұтынудың Кейнсиандық талдауы, жинақ және инвестиция. Мультипликатор тиімділігі
   

1.Шығарылған инвестициялар мен акселератор. Ұқыптылық парадоксы.

2.“AD-AS” моделіндегі макроэкономикалық тепе-теңдік
13-апта

16-тақырып: Аутқымалы экономика.

1.Нарықты экономиканың ауытқымалы түрде дамуы.

2.Циклдық ауытқудың сыртқы және ішкі себептері.

Семинар с±раќтары:

Экономикалық цикл және түрлері:қысқа мерзімдік (Китчин циклы),орта мерзімдік (Жуглар циклы ),ұзақ мерзімдік (Кондратьевтің ұзын толқындары).

1.Инвестициялардың тұрақсыздығы ортамерзімдік ауытқулардың маңызды факторы ретінде.

2.Ортамерзімдік ауытқулардың фазалары.

3.Экономикалық конъюктураның негізгі көрсеткіштері және олардың өрлеу-құлдырау фазаларындағ динамикасы.

4.Аграрлық дағдарыстар ,олардың ерекшеліктері.

5.Құрылымдық дағдарыс.

Жұмысбастылық және жұмыссыздық түсінігінің мазмұны жұмыссыздық көрсеткіштері. Жұмыссыздықтың негізгі формалары. Қазіргі нарықтық экономикағы себептері. Толық жұмысбастылық және жұмысыздықтың табиғи деңгейі.

ЖҰӨ-ге жұмыссыздықтың әсері. Оукен заңы. ҚР-ғы жұмыссыздықтың спецификалық факторлары мен себептері.

Семинар с±раќтары:

Инфляция түсінігінің мазмұны және қазіргі жағдайдағы инфляция себептері. Инфляцияның түрлері. Инфляцияның экономикалық және әлеуметтік зардаптары. Филлипс қисығы. Аграрлық (кризис) оның ерекшеліктері. Экономикалық өсу: өлшеу, типтері, факторлары және моделі.

1. 
   Жұмыссыздықтың мәні және формалары. ЖҰӨ көлеміне жұмыссыздықтың әсері. Оукен заңы.
   
2. 
   Инфляцияның себептері, мәні, түрлері және зардаптары
   
3. 
   Нарықтық эономиканың даму циклдылығы. Экономикалық цикл түрлері және олардың экномианың аграрлық секторындағы ерекшелікері
   
4. 
   Экономиалық өсу: типтері және факторлары, модельдері
   

Экономиканы мемлепеттік реттеудің негізгі модельдері.Мемілекеттік реттеу өтпелі экономика жағдайында.ҚР мемлекеттік реттеудің ерекшеліктері.

Ақша ұсынысы. Ақша ұсынысының компоненттері. Банктік депозиттерді қалыптастыру процестері. Ақша ұсыныныс мультиплиаторы.

Ақшаға сұраныс. Ақшаға сұраныстың әртүрлі концепциялары. Ақша нарығ-ғы тепе-теңдік. Ақшаның сандық теориясы,айырбас теңдеуі (Кембридждік теңдеу, Фишер айырбас теңдеуі)

Несие мәні формалары жаңа несие жүйесінің құрылымы.

Несие жүйесінің атқаратын қызметтері.

Қаржы жүйесінің мәні құрылымы. Мемлекеттік бюджет: түсінігі және құрылымы. Мемлекеттік шығындар және жиынтық сұраныс өнім шығаруға мемлекеттік шығындардың әсері. Мемлекеттік шығындар мультипликаторы.

Салық. Салық салудың принциптері мен формалары. Салық түрлері. Салықтық ставка. Салықтық мультипликатор. Лаффер қисығы. Салық ұсынысы: мүмкіндіктері мен шектелігі.

Бюджеттік тапшылық. Активті және пассивті тапшылық. Тапшылықты қаржыландыру тәсілдері (амалдары). Тапшылықтық қаржыландыру кнцепциясы.

Ішкі және сыртқы мемлекеттік қарыз. Елдің экономикалық дамуына мемлекеттік қарыздың әсері.

ОЖСӨЖ сұрақтары:

1. 
   Ақша жүйесінің түсінігі және типтері
   
2. 
   Ақша ұсынысы. Ақшаға нар-ғы тепе-теңдік
   
3. 
   Несиенің мәні және формалары
   
4. 
   Жаңа несие жүйесінің құрылымы.
   

1. 
   Қаржылық жүйе және оның негізгі (звенолары) бөліктері
   
2. 
   Мемлекеттік бюджет. Шығындар. Мемлекеттік шығындар мультипликаторы
   
3. 
   Салық. Салықтық мультипликатор
   
4. 
   Бюджеттік тапшылық және мемлекеттік қарыз
   

2.Экономикалық өсудің түрлері мен жағдайлары.

3.Экономикалық өсудің жаңаклассикалық және жаңакейнсшілдік модельдері.

Семинар с±раќтары:

Экономикалыќ µсу факторлары.

ЌР-ныњ экономикалыќ µсу жаѓдайлары

ОЖСӨЖ сұрақтары:

1.В.Леонтьевтің (шығын- өнім)кестесінде макропропорцияларды модельдеуі.

1. 
   Амосова В., Гукосян Г. Экономикалық теория С-П, 2001
   
2. 
   Аткисон Э.Б., Стигшлиц В.М. Мемлекеттік секторының экономикалық теория бойынша дәрісі. Оқулық /ағылшынан аударма Л.Л.Любимова редакциясы бойынша М, 1995
   
3. 
   Брагинский С.В. Японияның қаржы – ақша саясаты М, 1989
   
4. 
   Кейнс Д. Жұмысбастылықтың жалпы теориясы, пайыздар мен ақша М, 1979
   
5. 
   Корнай Я. Дефицит М, 1990
   
6. 
   Макконел К. Р., Брю С.Л. Экономика М, 1992
   
7. 
   Менкью Г. Принципы экономки уч. ХХІ века СПб, 1994
   
8. 
   Нуреев Р.М. Основы экономической теории. Микроэкономика М, 1999
   
9. 
   Фишер С, Дорнбуш Р., Шмалензи Р. Экономика пер. с анг. М, 1995
   
10. 
    Фридмен М. Количественная теория денег М, 1996
    
11. 
    Экономическая теория под ред Добрынина А.И., Тарасевича Л.С. уч. для вузов
    
12. 
    Политическая экономия под ред. В.Г.Грязновой, Т.В. Чечеловой М, 1998
    
13. 
    Экономика под ред. Булатова А.С.
    
14. 
    Экономика для инженера под ред. Ю.А.Комарницкого, А.К. Саппора
    
15. 
    Бороисов Е.Ф. Основы экономической теории М, 1996
    
16. 
    Казанов А.П., Минаев Н.В. Экономика
    
17. 
    Сажина М.А., Чибринов Г.Т. Основы экономической теории
    
18. 
    Закон РК «О государствлении приватизации» Каз правда, июль,1995
    
19. 
    Ширшов И.С. Курс экономической теории учебник в 2-х частях Воронеж, 1995
    
20. 
    Жунусов Б. Основы регулирования экономики А, 1999
    
21. 
    Экономика и бизнес М, изд. МГТУ, 1993 гл. 10,23