Физика курсынан


СУТЕГІ СПЕКТРІН ЗЕРТТЕУ. РИДБЕРГ ТҰРАҚТЫСЫН



жүктеу 11,48 Mb.
бет607/666
Дата15.01.2020
өлшемі11,48 Mb.
#26746
түріПрактикум
1   ...   603   604   605   606   607   608   609   610   ...   666
5.9 СУТЕГІ СПЕКТРІН ЗЕРТТЕУ. РИДБЕРГ ТҰРАҚТЫСЫН

ЖӘНЕ ЭЛЕКТРОН МАССАСЫН АНЫҚТАУ
5.9.1 ҚЫСҚАША ТЕОРИЯЛЫҚ КІРІСПЕ
1911 жылы ағылшын ғалымы Резерфорд атомның ядролық моделін ұсынды. Оның болжауынша, кез келген химиялық элементтің атомы оң зарядталған ядро мен оны айнала қозғалатын электроннан тұрады. Ядроның диаметрі , ал атомның өлшемі . Электрондар ядроны дөңгелек орбита бойымен айнала қозғалады.

Алайда Резерфорд ұсынған модель классикалық электродинамика тұрғысынан қарастырғанда, орнықсыз болып шықты. Орбита бойымен айнала қозғалған электрон өзінің айналасында айнымалы магнит өрісін тудырады, ол кеңістікте жарық жылдамдығындай жылдамдықпен таралады. Сондықтан электрон энергиясы уақыт өткен сайын азая береді, ал энергияның аз мәніне қысқа радиус сәйкес келеді. Осының нәтижесінде теріс зарядталған электрон ядроға барып құлайды. Ендеше атом орнықсыз, бірақ тәжірибелер атомның орнықты жүйе екендігін дәлелдеді.

Екінші жағынан, орбита радиусы кеміген сайын электрон жылдамдығы артады, яғни айналу периоды кемиді де, жиілік үздіксіз артады. Бұл оның шығаратын спектрі тұтас спектр деген сөз, ал шын мәнінде атомның спектрі – сызықты спектр.

Резерфордтың бұл моделін Данияның физигі Н. Бор жаңа тұрғыдан қарап, мынадай 2 постулаттармен толықтырды:



  1. Электрон ядроны айнала қозғалғанда кез келген орбита бойымен

емес, тек белгілі бір орбиталардың, яғни стационар орбиталардың бойымен ғана қозғала алады. Осындай орбиталардың біреуінің бойымен үдей қозғалған электрон ешқандай жарық шығармайды және стационарлық күйдегі энергиясының мәндері дискретті болады. Осы кездегі қозғалыс моментінің импульсі мынадай шартты қанағаттандырады:

(5.9.1)

жүктеу 11,48 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   603   604   605   606   607   608   609   610   ...   666




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау