Өтініш
(Заявления)
Жұмысқа қабылдану кезінде үміткер өтініш жазады, бұл оның ресми тілегі, әрі штатқа тіркеу үшін негіз болып табылады.
Өтініш мәтінінде жұмысқа алу туралы үміткердің тілегі баяндалады, мамандығы, кәсібі, біліктілігі мен өзі сұрап отырған қызмет түрі көрсетіледі.
Өтініш қолмен жазылады және төмендегідей деректемелерден тұрады: қабылдаушы (кімге); авторы, автордың мекен жайы; құжаттың түрі (өтініш); мәтіні; өтініш иесінің қолы; жазылу мерзімі.
Өтініште «кімнен» деген үлгідегі көрсеткіштер жазылмайды, сондай-ақ «Сізден өтініп сұраймын», «алдын ала рахмет айтамын», «соған қоса» және т.б. архаизмдер қолданылмайды. Өтініш А4 форматтағы қалыпты қағаз парағына толтырылады.
Мәтінге арналған сөздік
Словарь к тексту
жұмысқа қабылдану кезінде – при поступлении на работу
үміткер – кандидат
өтініш – заявление
оның ресми тілегі – его официальная просьба
әрі – и
штатқа тіркеу үшін негіз – основание для зачисления в штат
болып табылады - является
мамандық – профессия
кәсібі – специальность
біліктілігі – квалификация
өзі сұрап отырған қызмет түрі – должность, на которую претендовал работник
көрсетіледі - указываются
төмендегідей деректемелерден тұрады – имеет следующие реквизиты
қабылдаушы (кімге) – адресат (кому)
автордың мекен жайы – место проживания автора
құжаттың түрі – вид документа
мәтіні – текст
өтініш иесінің қолы – подпись составителя
жазылу мерзімі – дата составления
«кімнен» - «от кого»
«кімнен» деген үлгідегі көрсеткіштер жазылмайды – не принято писать предлог
«от» (кого)
«Сізден өтініп сұраймын» - «убедительно прошу Вас»
«алдын ала рахмет айтамын» - «заранее признателен»
«соған қоса» - «к сему»
қолданылмайды – не принято употреблять
қалыпты қағаз парағы – стандартный лист бумаги
толтырылады – оформляется
1-жаттығу. Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз
(Ответьте на вопросы).
Өтініш кімдердің тарапынан жазылады? Өтініш қалай жасалады? Өтініш сөзінің орыс тіліндегі баламасын атаңыз.
2-жаттығу. Орыс тіліне аударыңыз (Переведите на русский язык).
Өтініш – ең көп тараған құжат түрі. Өтініш жеке тұлғалар тарапынан басшылардың, мемлекеттік органдардың атына жазылады. Өтініш іс қағаздарын жүргізудің негізгі ережелерін сақтай отырып, еркін түрде жасалады.
Мәтінге арналған сөздік Словарь к тексту
өтініш – заявление
ең көп тараған құжат түрі – широко распространенная форма документа
жеке тұлға – физическое лицо
басшы – руководитель
мемлекеттік органдар – государственные органы
іс қағаздарын жүргізу – делопроизводство
негізгі ережелер – основные правила
сақтай отырып – с соблюдением
еркін түрде жасалады – составляется в произвольной форме
3-жаттығу. Мәтінді түсініп оқып, мазмұнын айтыңыз. Морфологиялық талдау жасаңыз (Внимательно прочитайте текст, перескажите его содержание. Сделайте морфологический разбор).
Өтінішке қажетті өзге құжаттар: өмірбаян, кадрлық есепке алу жеке қағазы немесе сауалнама; ұсыныс хат (мінездеме); сауалнама мен куәлікке қажет фотосурет; білімі мен кәсіби біліктілігі туралы құжаттың көшірмесі қоса тіркеледі. Төлқұжат жеке көрсетіледі. Еңбек туралы Заң Кодексі мекемелерден заңда көрсетілмеген құжаттарды талап етуге тыйым салады.
Жаңа сөздер: кадрлық есепке алу жеке қағазы (личный листок по учету кадров), сауалнама (анкета), ұсыныс хат (рекомендательное письмо), қоса тіркеледі (прилагаются).
4-жаттығу. Үлгіні пайдаланып, «Жұмысқа қабылдау туралы» өтініш жазыңыз (По образцу Напишите заявление «О приеме на работу»).
«Жетісу» фирмасының
Бас директоры
Б.Қ. Уәлибаев мырзаға
Омарова Ләйлә Маратқызынан,
мекен-жайы: 418048, Алматы қ-сы,
Қастеев көшесі, 12-үй, 7-пәтер
ӨТІНІШ
Мені бухгалтерия бөліміне бас есепші қызметіне жұмысқа алуыңызды сұраймын.
Қолы
5-жаттығу. Үлгіні пайдаланып, «Ауысу туралы» өтініш жазыңыз (По образцу напишите заявление «О переводе».
Алматы электротехникалық ____________________
зауыты 0244863
Өтініш Зауыт директоры
00.00.00. Б.Т. Найманбаев мырзаға
Өткізу бөлімінің технигі
Н. Сағындықұлынан
Қазақ ұлттық техникалық университетін бітіруіме байланысты мені өткізу бөлімінің инженері қызметіне ауыстыруыңызды сұраймын.
Жеке қолы
Жаңа сөз: өткізу бөлімі (отдел сбыта)
6-жаттығу. Берілген сөйлемдердің құрамындағы сөздерді орын тәртібіне қарай дұрыс орналастырыңыз (Составьте предложения, соблюдая порядок слов).
Демалыс туралы бланкіге толтырылады алу өтініш арнайы. Қызметтен туралы босату өтініш жұмысқа туралы алу ұқсас өтінішке. Кезекті еңбек алу демалысын туралы бекітілген өтініш демалыс кестесі арқылы шешіледі.
7-жаттығу. Үлгіні пайдаланып, «Кезекті еңбек демалысын алу туралы» өтініш жазыңыз (По образцу напишите заявление «О предоставлении очередного трудового отпуска»).
Қостанай облыстық
салық комитетінің бастығы
Ғ. Т. Ақаевқа
Кадрлар бөлімінің инспекторы
Ғ.С. Сералиевтен
ӨТІНІШ
Бекітілген еңбек демалысы кестесіне сәйкес мен 21.10.2006 – 20.01.2007 аралығында кезекті еңбек демалысына жіберуіңізді сұраймын.
Қолы
8-жаттығу. Орыс тіліне аударыңыз (Переведите на русский язык).
Жұмысқа қабылдану кезінде үміткер өтініш жазады, бұл оның ресми тілегі, әрі штатқа тіркеу үшін негіз болып табылады.
Өтініш мәтінінде жұмысқа алу туралы үміткердің тілегі баяндалады, мамандығы, кәсібі, біліктілігі мен өзі сұрап отырған қызмет түрі көрсетіледі.
Өтініш қолмен жазылады және төмендегідей деректемелерден тұрады: қабылдаушы (кімге); авторы, автордың мекен жайы; құжаттың түрі (өтініш); мәтіні; өтініш иесінің қолы; жазылу мерзімі.
Өтініште «кімнен» деген үлгідегі көрсеткіштер жазылмайды, сондай-ақ «Сізден өтініп сұраймын», «алдын ала рахмет айтамын», «соған қоса» және т.б. архаизмдер қолданылмайды. Өтініш А4 форматтағы қалыпты қағаз парағына толтырылады.
Тест тапсырмалары
1. Мәтінінде жұмысқа алу туралы үміткердің тілегі баяндалатын, мамандығы, кәсібі, біліктілігі мен өзі сұрап отырған қызмет түрі көрсетілетін құжат түрі қалай аталады?
А) Бұйрық
В) Өтініш
С) Өкім
D) Шағым
Е) Анықтама
2. Дағдылы өткен шақта тұрған етістік сөзді көрсетіңіз
А) қанатын
В) баратын
С) барған
D) келген
Е) келер
3. «Сауалнама» сөзінің орыс тіліндегі баламасын белгілеңіз.
А) справка
В) анкета
С) опрос
D) спрос
Е) тестирование
4. «Квалификация» сөзінің қазақ тіліндегі баламасын белгілеңіз.
А) білімділік
В) біліктілік
С) білгірлік
D) бүлікшілік
Е) білімсіздік
5. Өтініш басшылардың, мемлекеттік органдардың атына кімдердің тарапынан жазылады?
А) заңды тұлғалардың
В) тарихи тұлғалардың
С) жеке тұлғалардың
D) ірі тұлғалардың
Е) ата-аналардың
№24-сабақ
Достарыңызбен бөлісу: | 
