Электродинамика және арнаулы салыстырмалық теориясы «Физика», «Физика және информатика»

жүктеу 8,12 Mb.

бет	27/63
Дата	22.02.2018
өлшемі	8,12 Mb.
	#10436

1 ... 23 24 25 26 27 28 29 30 ... 63

§9. Минковский әлемінде Лоренц түрлендірулерінің мәні
Минковский әлемі

нөлдік интервал деп аталады.Бұл жарық сигналдарының таралуымен байланысты интервал.

«Оқиғалардың арасындағы интервал» тақырыбы бойынша өзін-өзі тексеру сұрақтары:

1.Интервалдың түрлері қандай?

2.Оқиғалар қандай да бір ИСЖ да бір нүктеде болуы үшін олардың арасындағы интервал қандай болуы керек?

3. Оқиғалар қандай да бір ИСЖ-да бір уақытта болуы үшін олардың арасындағы интервал қандай болуы керек?

4. Оқиғалар қандай да бір ИСЖ -да әрі бір нүктеде әр бір уақытта болуы үшін интервал қандай болуы керек?

§9. Минковский әлемінде Лоренц түрлендірулерінің мәні
Минковский өз еңбектерінде салыстырмалық теория есептерін талдаудың шешудің геометриялық әдісін ұсынды. Бұл әдіс салыстырмалық теорияның мағынасын ұғынуға мүм-кіндік береді. Классикалық механикада қолданылған объекті-лер Минковский әдісінде оқиғалар мен процестер кеңістігіне көшу болып табылады. Әрбір нүкте- оқиға не процесс болып табылады, ол төрт шамамен сипатталады x,y,z,t. Осымен бай-ланысты төрт өлшемді кеңістікті енгізейік. Бұндай оқиғалар мен процестер кеңістігін Минковский әлемі деп атайды. Бұл әлемдегі екі оқиғаның ара қашықтығы- интервалға тең болуы үшін 4-координатаны t емес, ict=х₄ етіп таңдау керек.

Сонымен қандай да оқиғалардың координаттарын түрлендіргенде, dS² өзгермейді. Ал 2 нүктенің арасындағы қашықтықты өзгеріссіз қалдыратын сызықтық координаттық түрлендірудің екі түрі бар: координат жүйесін өзіне-өзі параллель көшіру және координат жүйесінің айналдыра бұрылуы. Лоренц түрлендірулерін координат жүйесінің айна-лып түрлендіруіне ұқсатуға болады.

Келешекте біздер маңызды физикалық заңдарды және формулаларды релятивистік инвариантты күйге келтіруіміз керек. Егер де кеңістік 4 өлшемді деп қарастырылса, онда Лоренц түрлендірулеріне қатысты релятивистік инвариант-тылық Минковский 4-жүйесіне қатысты инварианттылығы-мен пара-пар.

Е

гер К және К′ жүйелердің салыстырмалы қозғалысы х осімен болса, бұл кездегі координат түрленуін 4-кеңістікте (х,) жазықтығында бұрылуына сәйкес келеді (-уақытпен байла-нысты координат осі. Х,.. коорди-наттары сияқты ұзындықпен өл-шенуі үшін =ίct деп қабылдана-ды, ί-жорымал бірлік):

(9.1)

бұл түрлендірулер х^/ =0 нүктесі үшін мынадай күйге келеді:

жүктеу 8,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 23 24 25 26 27 28 29 30 ... 63