Электр аппараттары «Федералдық білім беруді дамыту институты»

219
п
см
п
ҚОСЫМША
Электронды аппараттар туралы қосымша
мәліметтер
Логикалық құрылғылардың схемалық шешімдері
. Логикалық 
жəне импульстік құрылғыға арналған 13-тарауда олардың принципи- 
алдық электрлік схемалары қарастырылған жоқ. Ол материалды түсіну 
үшін талап етілмеді. Аталмыш қосымша осыған ұқсас құрылғылармен, 
олардың жұмыс принциптерімен, оларды есептеу элементтерімен то- 
лық танысқысы келетіндерге арналған.
ЕМЕС логикалық элементін кілтті режимде жұмыс істейтін бір би- 
полярлық 
VT 
транзисторында дайындайды, (П.1-сурет).
Транзистордың базасына 
R2 
резисторы арқылы теріс жылжу керне-
уі 
U
беріледі, ол схемаға кірісте кернеу болмағанда (логикалық нөл)
транзисторды жабады (оның коллекторының тогы нөлге тең). Коллек- 
торда ток жоқ болғандықтан, 
R3 
резисторындағы құлау кернеуі (тран- 
зистор жүктемесінде) жоқ жəне коллектор потенциалы жоқ (схеманың 
шығуындағы кернеу) қуат кернеуіне тең 
U 
, ол логикалық бірлікке сəй- 
кес келеді. ЕМЕС логикалық элементіне қосылған құрылғының кіріс ке- 
дергісі жеткілікті дəрежеде үлкен болуы тиіс. Схеманың кірісіне логи- 
калық бірлікті беру кезінде транзистор ашылады жəне қанығу режиміне 
өтеді, бұнда коллектор тізбегінің кедергісі — эмиттер аз болады, ал кол- 
лектор тогы — транзистордың нақты типі үшін барынша көп рұқсат
етілетін токқа жақын болады. 
U
транзисторының қуат көзінің барлық
кернеулері 
R3 
резисторында төмендейтін болады, ал шығыстағы кер- 
неу логикалық нөлге сəйкес өте аз болады.
Ереже бойынша, ЕМЕС логикалық 
элементтері микросхемалар түрінде 
шығарылады, олардың əрқайсысын нда 
бірнеше ЕМЕС элементі болады. Осын- 
дай микросхемалардың кернеуі 5 В ас- 
пайды. Микросхемалардың көпшілігі 
оң полярлық логикалық сигналдарымен 
жұмыс істейді. Микроминиатюризация 
принциптерін кеңінен қолдану үлкен 
интегралды схемаларды (ҮИЖ) жаса- 
уға мүмкіндік береді («үлкен» сөзі ми-
кросхемалар өлшемдеріне жатпайды, ол 
олардың
П.1-сурет. ЕМЕС логикалық 
элементтің схемасы

220
вх1
вх2
интеграциясының жоғары деңгейін белгілейді), олар толығымен 
дайын құрылғылармен логикалық схемалардан басқа электронды 
схемаларды қамтиды. Мысалы, теледидардың жұмсын қашықтықтан 
басқару пульті, цифрлық инсандық индикациялы сыртқы сағаттардың 
жұмысын қашықтықтан басқару пультінде, цифрлы индикациясы бар 
қол сағаттарында, ұялы телефонда бір үлкен интегралдық микросхема 
бар.
НЕМЕСЕ логикалық элементінің схемасы кем дегенде екі транзи- 
стордан (Қ.2-сурет) тұруы қажет. Бірінші 
VT1 
транзистор ЕМЕС логи- 
калық элементіндегідей қосылған (Қ.1-суретін қараңыз). Ерекшелігі
оның екі кірісі бар, кіріс сигналдар 

жүктеу 8,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: