Электр аппараттары «Федералдық білім беруді дамыту институты»

жүктеу 8,21 Mb.

Pdf просмотр

бет	100/116
Дата	18.09.2023
өлшемі	8,21 Mb.
	#43447

1 ... 96 97 98 99 100 101 102 103 ... 116

8 Девочкин Электр аппараттары. Оқулық

13.2.

Негізгі логикалық элементтер
Барлық дерлік цифрлық құрылғылардың негізін логикалық элемент-
тар құрайды. Олардың ішінен басты үшеуін ажыратуға болады: ЕМЕС,
НЕМЕСЕ, ЖӘНЕ. Олардың шартты белгіленулері 13.1-суретте көр-
сетілген.
ЕМЕС логикалық элементі
Q = A
(оқылуы: «А емес») функциясын
жүзеге асыруға мүмкіндік береді немесе
Q
= 1 —
А
, мұндағы
А
— кіріс
мəн;
Q
— логикалық элементтің шығыс мəні. ЕМЕС элементінің кіріс
жəне шығыс мəндерінің байланысы 13.1-кестеде көрсетілген.
ЕМЕС логикалық элементі кілттік режимде жұмыс істейтін бір
транзистордың базасында орындалады. Әдетте логикалық элементтер
əрқайсысы əртүрлі логикалық элементтердің белгілі бір санынан тұра-
тын микросхема түрінде өнеркəсіпте қойылады.
НЕМЕСЕ логикалық элементі
Q = А + В
логикалық қосу функци-
ясын жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Бұл элемент үшін кіріс жəне
шығыс мəндерінің байланысы 13.2-кестеде көрсетілген.
НЕМЕСЕ операцияларын орындау үшін енді екі транзистор қажет.
Олар дайын микросхема түрінде жеткізіледі.
НЕМЕСЕ логикалық элементінің орнына көбінде НЕМЕСЕ—
ЕМЕС элементтері пайдаланылады (13.1-суретті қараңыз). Олар өн-
дірісте жеңіл жəне НЕМЕСЕ элементінің қарама қарсы операцияларын
орындайды (яғни, НЕМЕСЕ элементінің шығысында бір болғанда, НЕ-
МЕСЕ— ЕМЕС элементінің шығысында нөл болады жəне керісінше).
НЕМЕСЕ— ЕМЕС элементінің кіріс жəне шығыс мəндерінің байланы-
сы 13.3-кестеде көрсетілген.
13.1-сурет. Логикалық элементтердің шартты белгілері
13.1-кесте
13.2-кесте
13.3-кесте
А
Q
0
1
1
0

206
А
В
Q
0
0
1
0
1
1
1
0
1
1
1
0
13.4-кесте
13.5-кесте
А
В
Q
0
0
0
0
1
0
1
0
0
1
1
1
13.2-сурет. Басқа логикалық схемаларды алуға мүмкіндік беретін логика-
лық элементтердің байланысуы.
ЖӘНЕ логикалық элементі
Q = AB
логикалық көбейту операцияла-
рын жүзеге асыруға мүмкіндік береді (13.4-кесте).
ЖӘНЕ операцияларын орындау үшін екі транзистор керек. Тек бір
транзисторда шығысындағы сигнал ЖӘНЕ элементі сигналына қара-
ма қарсы болатын (13.5-кесте) ЖӘНЕ-ЕМЕС элементі жүзеге асады
(13.1-сурет).
ЖӘНЕ жəне ЖӘНЕ-ЕМЕС логикалық элементтері өнеркəсіпте
арқайсысы құрамында логикалық элементтердің белгілі бір саны бар
микросхеманың құрамында шығарылады. Логикалық элементтерді сəй-
кес түрде байланыстыра отырып, басқа логикалық схемаларды алуға
болады (13.2-сурет).

жүктеу 8,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 96 97 98 99 100 101 102 103 ... 116