Экономикалық шолу Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі

 

27 

 

 

3. Кәсіпорынның сатқан өнімі және меншік капиталы 

рентабельділігінің факторлық талдауы

 

РС-Пф нысаны

 

 

Көрсеткіштер  

  

2014ж. 

1-тоқ. 

2014ж. 

2-тоқ. 

2014ж. 

3-тоқ. 

Сату рентабельділігі  

% 

46,3 

45,2 

43,5 

Сату рентабельділігінің өзгеруі - барлығы 

тармақша 

0,3 

-1,1 

-1,8 

оның ішінде факторлар есебінен: 

 

 

 

  

–сату көлемі мен бағаның өнімге әсері  

-“- 

-3,2 

-6,1 

-2,7 

–сатылған өнімнің өзіндік құнының әсері  

-“- 

3,5 

5,0 

0,9 

2014  жылғы  3-тоқсанда  сату  рентабельділігі  (СР):  өзіндік  құнның  төмендеуінің  әсерінен  0,9%-ға 

ұлғайды, алсату көлемі мен бағасының әсерінен 2,7%-ға азайды,нәтижесінде 43,5% құрай отырып, 

1,8%-ға азайды.  

Меншік капиталы рентабельділігінің талдауы 

Көрсеткіштер 

  

2014ж. 

1-тоқ. 

2014ж. 

2-тоқ. 

2014ж. 

3-тоқ. 

Меншік капиталының рентабельділігі 

% 

22,1 

21,2 

19,2 

Тоқсандағы өзгеріс - барлығы 

тармақша 

-4,4 

-0,9 

-2,1 

оның ішінде факторлар есебінен: 

 

 

 

  

– сату рентабельділігінің әсері 

-“- 

0,2 

-0,5 

-0,8 

–ресурстың қайту (активтер айналымдылығының) әсері 

-“- 

-3,4 

-0,4 

-1,8 

– қаржылық тәуелсіздік коэффициентінің әсері  

-“- 

-1,1 

0,0 

0,5 

2014  жылғы 3-тоқсанда  меншік капиталының  рентабельділігі  (МКР)  2-тармақшаға 19,2%-ға дейін 

төмендеді. Бұл ретте МКР:  

1) сату рентабельділігінің төмендеуі есебінен 0,8 тармақшаға төмендеді;  

2) активтер айналымдылығының азаюы есебінен 1,8 тармақшаға төмендеді; 

3) қаржылық тәуелсіздік коэффициентінің өсуі есебінен 0,5 тармақшаға ұлғайды. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

РС-Пр  

нысаны

 

5. 

Кәсіпорынның қаржы-экономикалық әлеуетін жалпы бағалау (рейтинг*)

 

  

  

2014ж. 1-тоқ. 

2014ж. 2-тоқ. 

2014ж. 3-тоқ. 

 

  3.1. Кәсіпорын рейтингін квартильдік салыстыру (бәсекелестік позицияны бағалау үшін) 

 

Кәсіпорын рейтингін бағалау  

 

1,48 

 

 

1,40 

 

 

1,70 

 

 

     25% - 50% -75%  

1,23 

1,29 

1,42 

1,22 

1,31 

1,42 

1,39 

1,49 

1,66 

 

Сала кәсіпорындары бойынша 

рейтингтің орташа деңгейі  

 

1,31 

 

 

1,32 

 

 

1,50 

 

 

Саланың піріктерім жүргізілген 

кәсіпорындарының саны  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

109 

 

 

108 

 

 

63 

 

 

 

 

 

28 

 

 

Кәсіпорын рейтингінің өзгеруінің графикалық иллюстрациясы 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2014 

жылғы 

3-тоқсанда 

кәсіпорындардың  рейтингі  және 

сала  кәсіпорындарының  орташа 

рейтингі  айтарлықтай  ұлғайды, 

бұл 

ретте 

кәсіпорын 

рейтингіорташадан  4-квартильге 

сәйкес келетін жоғары салаға өтті. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3.1-ге түсіндірме: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кәсіпорындардың рейтингтік 

бағасы 1,8-ге тең 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1,48 

 

 

кәсіпорындардың 75%-ның 

рейтингі 1,42-ден төмен 

 

 

 

Сала кәсіпорынының 25%-ның  

1,23-тен төмен 

 

1,23 

 

1,29 

 

1,42 

 

 

 

 

1,31 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сала кәсіпорындары рейтингінің 

орташа деңгейі - 1,31  

 

 

кәсіпорындардың  

50%-ның рейтингі 

1,29-дан төмен 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3.2. Факторлардың кәсіпорындар рейтингіне әсер етуінің талдауы*: жағымды (+), жағымсыз (-)                

 

 

Көрсеткіштің атауы 

қалыпты 

деңгей 

2014ж1-тоқ. 

2014ж2-тоқ. 

2014ж3-тоқ. 

 

Кәсіпорынның рейтингі 

 

 

1,48 

  

1,40 

  

1,70 

  

 

Қаржылық коэффициенттердің рейтингке әсері 

 

Өтелу коэффициенті 

1.2-1.5 

1,50 

+ 

0,76 

- 

0,96 

- 

 

Жалпы төлем қабілеттілігінің 

коэффициенті 

2.0-2.2 

1,73 

- 

1,57 

- 

1,70 

- 

 

Өзін өзі қаржыландыру деңгейі  

> орташа мәні  

0,42 

+ 

0,36 

+ 

0,41 

+ 

 

Активтердегі айналым қаражатының үлесі  

> орташа мәні 

41,7 

- 

36,8 

- 

39,1 

- 

 

Активтердің айналымдылығы 

> орташа мәні 

0,27 

+ 

0,23 

- 

0,22 

+ 

 

Айналым қаражатының айналымдылығы 

> орташа мәні 

0,64 

+ 

0,61 

+ 

0,57 

+ 

 

Сату рентабельділігі 

> орташа мәні 

46,3 

+ 

45,2 

+ 

43,5 

+ 

 

Меншік капиталының рентабельділігі 

> орташа мәні 

22,1 

- 

21,2 

+ 

19,2 

+ 

 

 

*) Кәсіпорынның рейтингі– сала кәсіпорындарының қаржылық коэффициенттердің (факторлардың) негізінде құрылған композитті 

индикатор