«Экология және жер қойнауын пайдалану салаларындағы табиғи ресурстарды тиімді қолдану»

Тақырып 1.11. Атмосфераның геохимиясы

жүктеу 0,85 Mb. Pdf просмотр бет 23/51 Дата 22.06.2023 өлшемі 0,85 Mb. #43050 түрі Конспект

Тақырып 1.11. Атмосфераның геохимиясы.  Жоспар:  1.Атмосфераның құрамы мен құрылысы.  2.Атмосфераның эволюциясы  3. Атмосфераның құрамына кірген және шыққан химиялық элементтер.    1.Атмосфераның құрамы мен құрылысы.  Атмосфера (грек тілінен atmos- ауа, sphoira - шар) – ол жерді әртүрлі күннен келетін зиянды сәулелерден, температураның тез арада ауытқуынан  қорғайтын жердің газ тәрізді геосферасы.  Атмосфера сонымен қатар жаңбыр, жел және климаттың пайда болатын ортасы болып саналады.  Атмосфераның құрамы .  Табиғи атмосфералық ауаның құрамына: азот -78,08%, оттегі -20,95%, аргон - 0,93%, көмір қышқыл газы – 0,03%, натрий, гелий, криптон, метан және т.б.  0,01% құрайды.  Сонымен қатар ауаның құрамында шаңның бөлшектері мен су буы кіреді.  Шаң (табиғи атмосфера арқылы өтетін) табиғи үрдістердің жақсы дамуына  қажет. Аэрозольдар су буының конденсация ядросын құрайды, күн радиациясын төмендетеді, сәуленің жерге өтуін азайтады, осымен ол жердің қатты қызып кетуін азайтып, температураның өзгеруін азайтады.  Атмосфераның құрлысы .  Атмосфераның құрылысы күрделі. Ол бірнеше қабаттардан тұрады,  қабаттардың тығыздықтары биіктегенен сайын азаяды:  1. Тропосфера – ең төменгі қабат, оның құрамына 84% атмосфералық ауа  кіреді. Бұл қабатта барлық метеорологиялық үрдістер пайда болады (бұлттар,  тұман, жел, қар).  2. Стратосфера – биіктігі 55 мк. 25-30 км биіктігінде зиянды күлгін сәулелерден қорғайтын озон қабаты орналасқан.  3. Мезосфера – төменгі температурамен және ауаның вертикальді қозғалысымен сипатталады.  4. Ионосфера.  5. Протоносфера- протондардан тұрады, биіктеген сайын протондардың концентрациясы азаяды. 6. Жердің радиациялық қабаты- протон мен электрондардан тұрады.  Радиациялық қабат үш зоналардан тұрады:  1. ішкі зона – үлкен энергиялық протондардан тұрады.  2. орташа зона – аз энергиялық протон мен электрондардан тұрады.  3. сыртқы зона – аз энергиялық электрондардан тұрады. жүктеу 0,85 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз