Әдебиеттануға кіріспе

Ау, қызғыш құс, қызғыш құс! Ел қорыған мен едім.

Мен де айрылдым елімнен. Көл қорыған сен едің,
Сен де айрылдың көліңнен.
(Б. Бұқарбек)
(Махамбет)

Бұл еспе қайталаудың үлгісі. Ой мен сыр еселеніп келеді де, алдыңғы ұғымның аяғы соңғы ұғымның басына қайталана көшіп, өлеңге әсем әуез, әдемі әсер дарытқандай болады.

Ұйқыдан соң- Жапырақпын

Жаңбыр шайып жаңарған. Ұйқыдан соң-
Құспын
Ұзақ ұшып, көліне кеп дем алған.
(С. Мәуленов)
Бұл - әдепкі қайталаудың, яғни анафораның (грекше биікке шығару) үлгісі. Мұнда өлеңнің әр жолы немес әрбір ой ағымы бір сөзден басталып отырады.

Күншілдер өледі Сұлулар өледі

Көңілін от қарып: Құшақта тұншығып.
Батырлар өледі: Арғымақ өледі
Борышын атқарып. Артында шаң қалып:
Бұзықтар өледі Ақындар өледі:
Пышаққа құлшынып: Бәріне таң қалып!
Бұл – кезекті қайталаудың, яғни эпифораның (соңынан алып жүру) үлгісі. Мұнда өлеңнің әр жолының соңындағы немесе әрбір ой ағымының аяқ жағындағы бір сөз бірнеше мәрте қайталанып отырады.
Шендестіру, яғни антитеза (грекше қарама-қарсылық) – бір-біріне керреағар құбылыстарды, мән-мағынасы әр тарап ұғымдарды, түр-түсі әр бөлек