ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті Тіл және әдебиет теориясы кафедрасы
З. Тасмағамбетова
ӘДЕБИЕТТАНУҒА КІРІСПЕ
Оқу-әдістемелік құрал
Қостанай, 2018
КБЖ 83.3(5 қаз) Т22
Авторы: Тасмағамбетова Зейнат Жансұлтанқызы, тіл және әдебиет теориясы кафедрасының аға оқытушысы
Рецензенттер:
Айсенов А.Б. – филология ғылымдарының кандидаты, ҚР ІІМ Ш. Қабылбаев атындағы Қостанай академиясы тілдер кафедрасының бастығы
Қайыпбаева А.Қ. – филология ғылымдарының кандидаты, тіл және әдебиет теориясы кафедрасының доценті
Оразбаева А.С. – филология ғылымдарының кандидаты, тіл және әдебиет теориясы кафедрасының аға оқытушысы
Тасмағамбетова З.Ж.
Т22 Әдебиеттануға кіріспе. Оқу-әдістемелік құрал. - Қостанай: А. Байтұрсынов атындағы ҚМУ, 2018.-101 бет.
ISBN
«Филология» мамандығының білім алушыларына арналған
«Әдебиеттануға кіріспе» пәні бойынша оқу - әдістемелік құрал кредиттік технология жүйесімен білім алуда қосымша құрал ретінде ұсынылып отыр. Оқу-әдістемелік құралда пәннің типтік оқу бағдарламасына сәйкес студенттерге тәжірибелік сабақтарға дайындалуға көмек беретін оқу материалдары, түрлі мазмұндағы тапсырмалар, тест сұрақтары, анықтамалық мәліметтер жинақталған.
КБЖ 83.3(5 қаз) Т22
А. Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттiк университетi Оқу- әдiстемелiк кеңесiмен бекiтілген, 20 маусым 2018 ж., хаттама № 4
ISBN
© З. Тасмағамбетова
©А. Байтұрсынов атындағы атындағы Қостанай мемлекеттiк университетi
МАЗМҰНЫ
Кіріспе 4
Әдебиеттану ғылымы және оның салалары. 5
Әдебиет және эстетика. Сөз өнері жайлы ұғым 8
Әдебиеттану ғылымының туу, даму және қалыптасу кезеңдері 11
Қазақстандағы әдеби-эстетикалық ойдың даму тарихы 15
Көркем әдебиеттің образдылығы. Образ және образдылық 23
Көркем образ түрлері. Оның жасалу жолдары 26
Тақырып пен идея 29
Мазмұн мен пішін 32
Сюжет пен композиция 33
Әдебиеттегі тек пен түр 37
Көркем әдебиеттің тілі. Құбылту (троп) пен айшықтаудың (фигура) түрлері, көркемдік қызметі 45
Өлең құрылымы мен өлшемдері 57
Көркемдік әдіс. Әдеби ағымдар мен бағыттар. 61
Қаламгер және стиль 65
Көркем әдебиеттің даму заңдылықтары. Әдеби процесс 66
Өзін-өзі тексеруге арналған тест сұрақтары. 72
Қосымшалар. 89
Қолданылған әдебиеттер тізімі 101
КІРІСПЕ
«Әдебиеттануға кіріспе» курсында әдебиеттанудың болмысы мен бітімі (әдебиет туралы жалпы түсінік, әдебиеттану және оның даму кезеңдері, образ және образдылық); әдеби шығарманың сыры мен сипаты (әдебиеттегі мазмұн мен пішін, көркем әдебиеттің тілі, сөз сарасы); әдеби дамудың мағынасы мен мәні (әдебиеттегі тек пен түр, әдеби бет пен бағыт) толық сипатталады.
«Филология» мамандығы бойынша оқып жатқан студенттерге арналған оқу - әдістемелік құрал кредиттік технология жүйесімен білім алуда қосымша құрал ретінде ұсынылып отыр. Оқу-әдістемелік құралда оқу процесiнiң мазмұнын тереңiрек ашу үшiн бағдарлама бойынша оқу материалдары іріктеліп ұсынылған және әрбір тақырыптың соңында студенттің білімін толықтыру мақсатында түрлі тапсырмалар, анықтамалық мәліметтер берілген.
Бұл мәліметтер тақырып бойынша қысқаша бағыт-бағдар, мағлұмат берiп қана қоймай, студенттiң өзiнiң ой-өрiсiн одан әрi дамытып, ойлану, iздену қабiлетiн жетiлдiруге ықпал ететiн механизм болып табылады. Сондай-ақ, студенттердің материалды қаншалықты игергенін өздігінен тексеру үшін тест тапсырмалары ұсынылған.
Пән бойынша ұсынылған қосымша материалдар студенттiң берiлген тақырыпты неғұрлым терең игерiп, айқын түсiнуiне көмек көрсету мақсатын көздейдi. Тақырыпты терең меңгеру үшiн дайындалу барысында тек дәріс тезистерiмен шектелiп қою жеткiлiксiз. Бұл ретте студенттiң тақырып бойынша өз бетiмен iзденiп, ұсынылған әдебиеттер бойынша қосымша жұмыс iстеуi қажет болады.
Оқу - әдістемелік құрал «Әдебиеттануға кіріспе» пәнiнiң типтiк оқу бағдарламасы негiзiнде, тиiстi әдiстемелiк талаптарға сай жасалған.
1 Әдебиеттану ғылымы және оның салалары
Достарыңызбен бөлісу: |