• Tempdb;
• Msdb.
Пайдаланушылар операциялық жҥйенің тізілімімен жҧмыс істеу
кезінде жиі арнайы қҧрал-саймандарды, мысалы басқару панелінің
утилиттерін таңдайды. Тізіліммен тікелей жҧмыс істеу ҧсынылмайды,
себебі шағын өзгерістердің өзі жҥйенің жҧмыс істеу қабілетін
айтарлықтай зақымдай алады. Жҥйелік дерекқорлармен жҧмыс істеу
кезінде де осылай жасау керек. Select, Insert, Update, Delete
командаларының кӛмегімен тікелей жұмыс істеу ұсынылмайды.
Пайдаланушылар Select командасы арқылы деректерді тек оқи алады.
Жүйелік кестелердегі деректерді ӛзгерту үшін SQL Server 2000-де
жҥйелік сақталатын рəсімдер жинағы бар, олардың көмегімен серверді
əкімшілеу бойынша шамамен кез-келген əрекетті орындауға болады.
Master дерекқоры. Осы жҥйелік дерекқор SQL Server 2000 басты
дерекқоры болып табылады. Ол Windows операциялық жҥйесінің
тізілімі қызметін атқарады. Қалған жҥйелік дерекқорлардың екінші
кезектегі мағынасы бар жəне оларды қосалқы деп есептеуге болады.
Master дерекқорында пайдаланушылық дерекқор серверіндегі
сервердің конфигурация параметрлері туралы, серверге қолжетімдігі
бар пайдаланушылар туралы бҥкіл жҥйелік ақпарат жəне басқа жҥйелік
ақпарат сақталады.
Master дерекқоры өздігінен SQL Server 2000 орнату каталогының
Data каталогында қҧрылады. Дерекқор екі файлдан тҧрады:
• Master.mdf — деректерді қҧрайтын, дерекқордың негізгі файлы.
Осы файлдың көлемі орнатқаннан кейін 8 Мбайт қҧрайды;
• Master.ldf — транзакциялар журналын сақтауға арналған
дерекқор файлы. Осы файлдың көлемі орнатқаннан кейін 1 Мбайт
қҧрайды.
Model дерекқоры. Осы жҥйелік дерекқор жаңа дерекқор қҧру ҥшін
шаблон болып табылады. SQL Server 2000-де жаңа дерекқорды қҧру
технологиясы Model дерекқорын сервер көрсетілген орынға
көшіретіндей жəне тиісті тҥрде атын өзгертетіндей қҧрылған. Егер
дерекқорды қҧру кезінде атынан басқа ешқандай параметр
көрсетілмесе, онда жаңа дерекқор Model дерекқорының толық
көшірмесі болып табылады. Егер қҧрылатын дерекқордың көлемі мен
файлдар қҧрамы айқын көрсетілсе, онда көшірмесі жасалған дерекқор
тиісті тҥрде өзгертіледі. Алайда кез-келген жағдайда негізі ретінде
Model дерекқоры пайдаланылады.
Model дерекқорының параметрлерін өзгерте отырып, өздігінен
қҧрылатын дерекқордың параметрлерін басқаруға болады. Бҧдан басқа,
Model дерекқорын дерекқордың мазмҧны мен қасиеттеріне
корпоративтік стандарт ретінде пайдалануға болады, яғни əкімші
Model дерекқорында кестелер жинағын жəне əрбір дерекқорда болу
қажет сақталатын рəсімдерді қҧра алады.
SQL Server 2000 орнатқаннан кейін Model дерекқорының көлемі 1,5
Мбайт болып орнатылған. Model дерекқоры Data каталогында
орналасқан жəне əрбіреуінің көлемі 0,75 Мбайт болатын екі файлдан
тҧрады:
• Model.mdf — деректерді қҧрайтын, дерекқордың негізгі файлы;
• Model.ldf
—
транзакциялар
журналын
сақтау
ҥшін
пайдаланылатын дерекқор файлы.
Tempdb дерекқоры. Tempdb дерекқоры (толық атауы —
Temporary DataBase) пайдаланушылармен жҧмыс істеу сеансы кезінде
қҧрылатын, барлық уақытша объекттерді сақтауға арналған. Егер
кестелер немесе көріністер сияқты тҧрақты объекттер пайдаланушы
дерекқорында жасалса, онда уақытша объекттер Tempdb дерекқорында
туындайды. Tempdb дерекқорына қолжетімдік автоматты тҥрде барлық
пайдаланушыда болады жəне əкімші осы дерекқорға қолжетімдік
ҧсыну ҥшін ешқандай əрекет қабылдамау керек.
Tempdb дерекқорының айрықша ерекшелігі сервер ақталған сайын
жойылуы болып табылады. Әрине, пайдаланушылар жасаған барлық
уақытша объекттер де жойылады. SQL Server 2000 келесі іске қосу
кезінде Tempdb дерекқоры қайтадан қҧрылады. Tempdb дерекқорын
қҧру кезінде, пайдаланушылық дерекқорлары ҥшін сияқты, негіз
ретінде Model дерекқоры қолданылады, бҧл ретте оның барлық
қасиеттері қалады. Әкімші Model дерекқорының параметрлерін өзгерте
отырып, осыны есепке алу керек. Осы дерекқордың параметрлерін
дҧрыс конфигурацияламау барлық пайдаланушының жҧмысына
жағымсыз əсер етуі мҥмкін. Бҧдан басқа, Tempdb дерекқорының
параметрлерін жоспарлау кезінде дисктегі бос кеңістікке қойылатын
талаптарды есепке алу керек. Барлық дерекқор ҥшін сияқты Tempdb
ҥшін дерекқор файлдарының автоматты өсу мҥмкіндігі сақталады.
Пайдаланушылар Tempdb дерекқорының ресурстарына қарқынды
жҥгінген кезде өседі. Осы дерекқордың бастапқы көлемі мен өсу
қадамын
дҧрыс
таңдау
керек.
Осы
параметрлерді
дҧрыс
конфигурацияламаса, жҥйенің өнімділігі айтарлықтай азаюы мҥмкін.
Tempdb дерекқоры SQL Server 2000 орнату каталогының Data
каталогында орналасатын екі файлдан тҧрады:
• Tempdb.mdf — уақытша объекттерді қҧрайтын, дерекқордың
негізгі файлы. Осы файлдың көлемі орнатқаннан кейін 8 Мбайт
қҧрайды;
• Tempdb.ldf — транзакциялар журналы. Осы файлдың көлемі
орнатқаннан кейін 0,5 Мбайт қҧрайды.
Msdb дерекқоры. Msdb жҥйелік дерекқоры SQL Server 2000
əкімшілендірілуін жəне басқарылуын автоматтандыруға қатысты
болатын SQLServerAgent қызметі пайдаланатын ақпаратты жəне
операторлар мен оқиғалар туралы ақпаратты орналастыруға арналған.
11.3.
SQL Server 2000 қҧрал-саймандары
Әдетте əкімшілеу қҧрал-саймандары SQL Server 2000 орнату
кезінде орнатылады. Бҧған қарамастан олар жекелеп қосылуы мҥмкін.
SQL Server 2000 қҧрал-саймандарын қарастырайық.
Enterprise Manager. Бҧл қҧрал-сайман əртҥрлі міндеті орындау
ҥшін негізгі болып табылады:
• Қауіпсіздік жҥйесін басқару;
• Дерекқор мен оның объекттерін қҧру;
• Резервтік көшірмелерді жасау жəне қалпына келтіру;
• Репликацияның қосалқы жҥйесін конфигурациялау;
• SQL Server 2000 қызметтерінің жҧмыс параметрлерін басқару;
• Автоматтандыру қосалқы жҥйесін басқару;
• Қызметтердің жҧмысын іске қосу жəне тоқтату;
• Байланысқан жəне қашықтықтағы серверлерді конфигурациялау;
• DTS пакеттерін қҧру, басқару жəне орындау.
Келтірілген тізіммен Enterprise Manager барлық қолданылу саласы
таусылмайды жəне кеңеюі мҥмкін. Алайда осы қҧрал-сайманның
маңыздығын тҥсіну ҥшін аталған міндеттер жеткілікті.
SQL Server 2000 əкімшілік міндеттерінің ҥлкен бөлігі келесі
əдістермен орындалуы мҥмкін:
• Transact-SQL қҧралдарын пайдалану;
• Enterprise Manager графикалық интерфейс арқылы;
• шеберлер арқылы (wizards).
Әдістерді атау тəртібі олармен жҧмыс істеу кҥрделілігін азайтуға
сəйкес келеді. Ең кҥрделісі Transact-SQL қҧралдарымен міндеттерді
орындау болып табылады, себебі бҧл командалар мен сақталатын
рəсімдердің синтаксисін білуді талап етеді. Transact-SQL қҧралдарын
пайдалану пайдаланушыға жҥйелік деректерге тікелей қолжетімдікті
қамтамасыз етеді.
SQL Server Service Manager. SQL Server Service Manager
утилитасының жалғыз міндеті пайдаланушыға қолайлы іске қосу
механизмін ҧсыну, SQL Server 2000 қызметтерін тоқтату жəне тоқтата
тҧру. Бҧдан басқа, ол операциялық жҥйені жҥктеу кезінде қандай да бір
қызметті автоматты іске қосуға тыйым салу немесе рҧқсат ету
мҥмкіндігін береді.
Service Manager утилитасы SQL Server 2000 орнату кезінде
орнатылады жəне өздігінен операциялық жҥйені жҥктеу кезінде
автоматты тҥрде іске қосылады.
SQL Server Profiler. SQL Server Profiler утилитасы — бҧл əкімші
SQL Server 2000 қандай да бір аспекттерін бақылай алатын графикалық
қҧрал-сайман.
Достарыңызбен бөлісу: |
