Дипломдық жобамның тақырыбы «Visual Basic бойынша профильдік курс»

жүктеу 82,26 Kb.

бет	2/3
Дата	08.07.2023
өлшемі	82,26 Kb.
	#43114
түрі	Диплом

1 2 3

Арнайы бөлім

2.5 Файлдық жүйемен жұмыс жасау объектілері

Сұқбат терезелерімен жұмыс

Деректерді енгізуді енгізу терезесі арқылы жүзеге асыруға болады. Ол InputBox функциясының нәтижесінде шақырылатын сұқ- бат терезесі. Бұл функция нәтижесінде қолданушы енгізген жол болып табылады. Функцияның жалпы түрде жазылуы:
Айнымалы = InputBox (тақырыбы, түсініктеме, мән) Мұндағы, айнымалы – қолданушы енгізетін string типті мән; тақырыбы – енгізу терезесінің тақырыбының мәтіні; түсініктеме –хабарлама мәтіні;
мән – Х, У координатасы бойынша сұқбат терезесінің шығу орны (қалыпты жағдайда терезе экран ортасында орналасады
MsgBox функциясы батырмалары бар сұқбат терезесін шыға- рады. Экранның ортасына орналасады.

2.2-Сурет. Қатені анықтау терезесі.

Функцияның жалпы түрде жазылуы: MsgBox(түсініктеме, [батырмалар], [тақырыбы]) Мұндағы, түсініктеме –хабарлама мәтіні;
батырмалар - сұқбат терезесінде қолданылатын батырмалар; тақырыбы – енгізу терезесінің тақырыбының мәтіні; Батырмалардың стандартты мәндері

2.5 Файлдық жүйемен жұмыс жасау объектілері
Файлдық жүйеге қатынауды жүзеге асыру үшін Visual Basic-те 3 объект қолданылады.

DriveListBox – дискілік жинақтауыштар тізімі.
DirListBox – директорилер(каталогтар) тізімі.
FileListBox – файлдар тізімі.

Қосымша орындалғанда DriveListBox объектісіндегі дискілер тізімі ComboBox объектісі, ал DirListBox, FileListBox объектілері ListBox объектісі сияқты ашылады.
Бұл объектілердің негізгі қасиеттері:
Drive – дискі аттарын кӛрсету
Path – файлдар мен каталогтардың орналасқан жолын кӛрсету Pattern – файлдарды фильтрлеп шығару.
Бұл үш объекті арқылы комппьютердің дискілік жинақтауыштар тізімін, одан таңдалған дискінің мазмұнын шығаруға, таңдалған ката- логтың мазмұнын файлдар тізіміне шығаруға болады.
Мысал1:

Visual Basic ортасын іске қосыңдар. Жобаны сақтап қойыңдар.
Формаға Drive1, Dir1, File1 және Picture1 басқару элементтерін орналастырыңдар.
Формадан File1 объектісін белгілеп, оның Pattern қасиетіне

*.jpeg мәнін меншіктеңдер.

Dir1 объектісін екі рет шертіп, тӛмендегі процедураны жазыңдар:

Private Sub Dir1_Change() File1.Path = Dir1.Path
End Sub

Drive1 объектісін екі рет шертіп, тӛмендегі процедура-ны жазыңдар:

Private Sub Drive1_Change() Dir1.Path = Drive1.Drive End Sub

File объектісін екі рет шертіп, тӛмендегі процедураны жазыңдар:

Private Sub File1_Click() f=File1.Path &»\»&File1.filename Picture1.Picture=LoadPicture(f) End Sub
Қосымшаны іске қосып, Picture1 объектісіне С: дискісінен jpq типті суреттерді шығарып кӛріңдер. Дискілер мен бумаларды Windows–тың Сілтеуіш (Проводник) программасымен қалай ашсақ дәл солай ашамыз.

2.3-Сурет. Жобаға суреттерді жүктеу

ScrollBar объектісінің екі шетінің аралығынан мән таңдауға мүмкіндік беретін жылжытпалы жолақ. Оларды шрифт, түс парамет- рлерін ӛзгертуде, дыбысты күшейтіп-азайтуда, бейнелерді ӛңдеуде қолдануға болады. Оның екі түрі бар: горизанталь және вертикаль.

Осы МББЖ жеке түрде қарастырып шығайық.
Ең алғашқы МББЖ-ның өндірілген версиясы dBase — dBase II (сол кездегі Ashton-Tate компаниясына тиісті болған, кейінірек Borland компаниясына өткен) 80-шы жылдардың басында пайда болған. Пайдалануда қарапайымдылығына, компьютер ресурстарын қажет етпейтінділігіне, өндіруші-компанияның маркетингілік саясатының ұқыптылығына байланысты бұл өнім үлкен дәрежеге жетті.
dBase-те мәліметтерді сақтау бір кесте — бір файл принципіне негізделген (бұл файлдар кеңейтілуі *.dbf болады). MEMO-өрістер және BLOB-өрістер (кейінірек dBase версияларында кездеседі) жеке файлдарда кездеседі (көбіне *.dbt кеңейтілумен). Кесте үшін индекстер де жеке файлдарда сақталады. Бұл ДҚБЖ алғашқы версияларында ағымдағы кестенің жағдайына сәйкес индекстерді келтіру үшін реиндексациялаудың арнайы операциялар орындалуы қажет еді.
Visual dBase қазіргі уақытта dBase, Inc. Компаниясына жатады. Оның соңғы версиясы — Visual dBase 7.5 келесі мүмкіндіктерге ие:
oo dBase және FoxPro барлық версияларының деректеріне манипуляция құралдарын қолданады.
oo Extended Systems және ODBC-драйвер фирмасының Advantage Database Server деректер негізіне ену осы ДҚБЖ деректеріне енеді.
oo Сұраныстарды визуальды құрудың құралдары.
80-шы жылдар соңында — 90-шы жылдар басында Paradox, Borland International компаниясына жататын, сол кездері біздің елімізде өте таңымал еді, мәліметтер базасының қосымшаларын құру құралдарының рыногында тұрақты позиция ұстап отырды.
Paradox-ғы мәліметтерді сақтау принципі dBase — те мәліметтерді сақтау принципіне ұқсас, әрбір кесте өзінің файылында сақталады (кеңейтілуі *.db), MEMO-өрістері және BLOB-өрістері жеке файлда сақталады (кеңейтілуі *.md), және индекстер (кеңейтілуі *.px).
Бірақ, dBase-ке қарағанда, Paradox мәліметтер форматы ашық болмайды, сондықтан осы форматтағы мәліметтерге кіру үшін арнайы кітапханалар қажет. Мысалы, C немесе Pascal — да жазылған қосымшаларда, Paradox Engine бір кезде болған танымал кітапхана пайдаланылған, кезінде Borland Database Engine (BDE) негізі болған. Бұл кітапхана қазіргі кезде Borland (Delphi, C++Builder) құру құралдары бойынша құрылған қосымшаларда қолданады. Қазіргі уақытта бұл кітапхана құру құралдары бойынша құрылған кейбір есеп беру генераторларында (мысалы, Crystal Reports) және Paradox-тің өзінде де қолданылады. Осы ДҚБЖ-ның версиясы бойынша жасалған мәліметтер базасына ODBC-драйверлері қолданылады.
Paradox 7 версиясы қабылдайды:
oo Paradox және dBase мәліметтер базасындағы мәліметтермен манипуляция жасау құралдары қолданылады.
oo сұраныстарды визуальды құрудың құралдары.
oo серверлі ДҚБЖ-ның деректеріне кіру үшін SQL Links драйверлерінің қолданылуы.
Айталық, соңғы уақыттарда бұл өнімнің құру құралы ретінде танымалдылығы төмендеп кетті, дегенмен де басқа елдерде ол арқылы құрылған ақпараттық жүйелер әлі де пайдалануда.
МББЖ Access алғашқы версиясы 90-шы жылдар басында пайда болған. Бұл версия 16-разрядты версияның Windows үшін қолданбалы реляциялық МББЖ еді. Access-тің Microsoft Office құрамына МББЖ-ны қосқаннан кейін таңымалдылығы арта түсті.
Қосымшаларды құру құралы болып кеткен Visual FoxPro-дан Access — тің айырмашылығы, ол ең бірінші Microsoft Office пайдаланушылары және программалаумен таныс емес пайдаланушылар үшін бағытталған. Осының бәрі арнайы мәліметтер базасына қатысты мәліметтер, дәлірек айтқанда кестелер, индекстер (қабылдайтын), бүтіндік ережелері, бизнес — ережелер, пайдаланушылар тізімі, сонымен қатар формалар және есеп берулер бір файлда сақталады, ал ол өздігінен жаңадан үйреніп жүрген пайдаланушылар үшін өте ыңғайлы.
Осы МББЖ-ның соңғы версиялары — Microsoft Office Professional кірген Access , өзінше бір жеке өнім ретінде өте ыңғайлы. Access құрамына кіреді:
Access және ODBC көмегімен алыған мәліметтермен (соңғылары қосылу Access мәліметтер базасында орындалады) манипуляция жасау құралдары қолданылады.
Формалар, басылым және қосымшалар құру құралдар; ал басылымдар Microsoft Word немесе Microsoft Excel экспортталуы мүмкін, ал қосымшаларды құруда Microsoft Office барлық құрамды бөлшектері үшін Visual Basic for Applications қолданылады. серверлі МББЖ-ның мәліметтеріне OLE DB көмегімен кіру құралдары.
Microsoft SQL Server үшін клиент қосымшаларын құру құралдары.
Microsoft SQL Server администрациялау құралдары.
Access-те COM қабылдау Access көмегімен құрылған ActiveX басқару элементтерін формаларда және Web-беттерінде пайдаланумен ерекшеленеді.
Басқаша айтқанда, Microsoft Access бір жағынан пайдаланушы МББЖ ретінде және офистік пакеттін құрамды бөлігі ретінде, ал екінші жағынан Microsoft SQL Server-дің администрациялануын, оның мәліметтерімен манипуляция жасауын және осы сервер үшін қосымшалар құруын қамтамасыз ететін клиент ретінде жүреді.
Енгізілген ішкі SQL мәліметтермен максималды жұмыс істеуін және сыртқы мәліметтерге кіруін жылдамдатады.
Access реляциялық мәліметтер базасымен аз ғана уақыт таныс болған пайдаланушыға өзінің құрылымы бойынша кілтті өрістермен байланысқан күрделі кестелерді бірнеше кестелерге бөлуге мүмкіндік береді.
Басқа құру құралдарынан айырмашылығы МББЖ Access орыс тіліндегі интерфейсі бар және контексті көмегінің файлы жартылай орыс тіліне аударылған.
Жоғарыда айтылған мәліметтерге сүйеніп, жасалып жатқан жүйенің МББЖ болып MS Access таңдалып алынды. Біздің жағдайда МББЖ мына құралдардың (OLE DB көмегімен серверлі МББЖ мәліметтеріне кіру мүмкіндігінің, барлық мәліметтердің бір файлда сақталуы және т.б.) болуы, соңында бұл біздің жасап отырған мәліметтер базасының кішігірім өлшемді болғандығына әкеледі.
Инфологиялық модельде мәліметтердің әрбір жазбасы нақты детальды білдіреді. Жазбалар арасында түпкі-туынды қатынасы бар, бұл қатынас детальдарды, олардың келіп бірігетін бөлімдерін байланыстырады.
Мәліметтер базасында қамтылған мәліметтерге қатынас құру мүмкіндігін алу үшін, программа мынадай мүмкіндіктерді қамтиды:
* Студенттердің нөмірі бойынша табу;
* Бірінші туынды бойынша төменге көшу;
* Жоғарғы түпкіге көшу;
* Қапталға басқа туындыға көшу.
Төменде мәліметтер базасын ұйымдастыруға қойылатын негізгі талаптар берілген. Түрлі программистерге түрлі логикалық файлар қажет. Бұл файлдар мәліметтердің бір жиынына ие. Сақталатын мәліметтердің элементтері арасында түрлі байланыстар болуы мүмкін. Кейбір мәліметтер базасына күрделі өзара байланыстарға ие болуы мүмкін. Мәліметтерді ұйымдастыру тәсілі осы өзара байланыстарды ыңғайлы көрсету мүмкіндігімен қамтамасыз етіліп, оларға енгізілген өзгерістермен жылдам келістірілуі қажет. Мәліметтерді басқару жүйесі бұрыннан бар мәліметтерден және олардың арасындағы байланыстардан талап етілетін логикалық файлдарды алу мүмкіндігін қамтамасыз етуі керек. Қолданбалы программалардағы логикалық файлдарды көрсетулер арасында және деректерді физикалық сақтау тәсілдерінің арасында аздаған болса да ұқсастық болу керек.
Мәліметтер базасын құруға және эксплуатациялауға кететін шығынды азайту үшін сыртқы жадыға деген талапты минимизациялайтын ұйымдастыру тәсілдері таңдалады. Бұл тәсілдерді қолданған кезде жадыда мәліметтерді көрсету қоданбалы программист қолданатын көрсетуден күшті ерекшеленеді. Бір көрсетілімді басқа көрсетілімге түрлендіру программалық қамтама жүзеге асырады, егер мүмкіндік болса бұл мүмкіндікті аппараттық жабдықтар жүзеге асырмақ. Бұл жағдайда түрлендіру алгоритміне кететін шығын мен жадыны үнемдеу арасында таңдау жасау қажет. Минимальды артықшылық. Мәліметтер базасын басқару жүйесін қолдануға дейінгі өңдеу жүйелерінде ақпараттық қорлар артықшылықтың өте жоғарғы деңгейін қамтыды. Ленталық кітапханалардың көпшілігі артық деректердің көп санын қамтыды. Мәліметтер базасын Интегралданған мәліметтер базасына бірігетін ақпараттардың өсу шамасы бойынша қолданған кезде артық мәліметтердің пайда болуына байланысты потенциалды мүмкіндік біртіндеп ұлғаяды. Артық мәліметтер жадының көлемін көбірек алады, және жаңартудың бірнеше операциясын талап етеді. Мәліметтер базасын ұйымдастырудағы мақсат тиімді жерде артық мәліметтерді жою және артық мәліметтердің пайда болуын шақыратын қарама-қайшылықтарды бақылау. Іздеу мүмкіндіктері. Мәліметтер базасын қолданушысы оған сақталған мәліметтер жөнінде түрлі сұрақтармен жүгіне алады. Қазіргі уақыттағы коммерциялық қосымшалардың көпшілігінде сұраныстар типтері алдын ала анықталған, және мәліметтердің физикалық ұйымдастырылуы талап еткен жылдамдықта өңдеу үшін әзірленеді. Алдын ала жоспарланбаған сұрақтар мен жауаптарды өңдеуде жүйеге деген талап өсіп отыр. Егер мәліметтер базасында көптеген қолданушылар пайдаланатын мәліметтерді қамтыса, мәліметтер элементтері және олардың арасындағы байланыстардың бұзылмауы үлкен маңызға ие болады. Қателердің және түрлі кездейсоқ бұзылулардың пайда болу мүмкіндіктерін ескеру қажет. Жүйе ақаулар пайда болған кезде мәліметтерді еш жоғалтпастан қалыпқа келтіру үшін мәліметтерді сақтау, оларды жаңарту, мәліметтерді қосу процедуралары осы талапқа бейімделіп ұйымдастырылуы керек. Есептеу жүйесі онда сақталатын мәліметтердің бүтіндігіне кепілдік беру қажет. Мәліметтер базасы жүйелеріндегі мәліметтер құпия сақталуы керек. Сақталатын ақпараттар оны қолданатын мекеме үшін кейде өте маңызды шара болып табылуы мүмкін. Ол жоғалмауы керек және ұрланбауы керек. Мәліметтер базасындағы ақпараттың өміршеңдігін ұлғайту үшін оны аппараттық және программалық бұзулардан, қылмыстық оқиғалардан, дұрыс есем қолданатын қаскүнемдерден қорғау қажет.
Мәліметтердің қауіпсіздігі дегеніміз мәліметтерді арнайы құқығы жоқ адамдардың оған кездейсоқ немесе қасақана қатынас құруынан қорғау, мәліметтерді рұқсатсыз өзгертуден немесе оларды жоюдан қорғау.
Құпиялылық жеке тұлғаның немесе мекеменің құқығын анықтап, ақпараттың қашан және қандай көлемде басқа адамдар мен мекемелерге берілгенін анықтап отыру.
Мәліметтер базасын жобалау барысында ең бірінші ақпараттық-логикалық модельдеу іске асырылады. Ақпараттық-логикалық модельдеу тек мәліметтер базасын құруда ғана емес, шешілетін проблеманың заттық облысты сипаттау барысындада қолданылады. Бұл модельдің ерекшелігі, оның кейінгі программалық іске асырылуымен абсолютті түрде тәуелсіз болуы.
Инфологиялық модель — бұл заттық облыстың құрылымы мен динамикасының сипаттамасы, жүйені қолданушылардың ақпараттық қажеттілігінің сипаттамасы, қолданушы түсінетіндей және жүйені белгілі бір МББЖ-де іске асырудың ерекшеліктеріне байланысты емес.

Delphi автоматты түрде код терезесіне орналастырады. Код терезесінің ішіне жаңа жазба орнату үшін тінтуір пернесімен шертіп курсорды қажетті жерге орналастырыңыз, содан кейін пернелік тақта арқылы текстті енгізіңіз. Әдетте программа кодының тексті бірнеше жолға орналасады.
Келесі жолға көшу үшін Enter батырмасын қолданыңыз. Егер жазбаны енгізу кезінде қате жіберсеңіз, қате жазылған символды Backspace батырмасы арқылы өшіріңіз.
Егер терезеде код жазбалары көп болса, әдетте код терезесімен бірге кодтың Навигаторы іске қосылады, ол қажетті элементтерді іздеуге көмектеседі.
Delphi-де программа визуальді түрде жазылатындықтан, барлық осы компоненттер форма жазықтығында өзінің графикалық көрінісіне ие болады, олармен тиісті түрде операциялану үшін қажет. Бірақ жұмыс істеп тұрған программаға көрініп тұрған тек визуальді копонент болып қалады. Компонент қызметі бойынша палитра беттерінде топталған. Жолдарының арасына қажетті мәтінді қоямыз.
Delphi автоматты түрде код терезесіне орналастырады. Код терезесінің ішіне жаңа жазба орнату үшін тінтуір пернесімен шертіп курсорды қажетті жерге орналастырыңыз, содан кейін пернелік тақта арқылы текстті енгізіңіз. Әдетте программа кодының тексті бірнеше жолға орналасады.
Келесі жолға көшу үшін Enter батырмасын қолданыңыз. Егер жазбаны енгізу кезінде қате жіберсеңіз, қате жазылған символды Backspace батырмасы арқылы өшіріңіз.
Егер терезеде код жазбалары көп болса, әдетте код терезесімен бірге кодтың Навигаторы іске қосылады, ол қажетті элементтерді іздеуге көмектеседі.
Delphi-де программа визуальді түрде жазылатындықтан, барлық осы компоненттер форма жазықтығында өзінің графикалық көрінісіне ие болады, олармен тиісті түрде операциялану үшін қажет. Бірақ жұмыс істеп тұрған программаға көрініп тұрған тек визуальді копонент болып қалады. Компонент қызметі бойынша палитра беттерінде топталған. Жолдарының арасына қажетті мәтінді қоямыз.
Кестедегі деректер бейнелеу үшін формаға DataAccess парағынан DataSource компонентін орналастыру қажет. Бұл компонентке бейнеленетін кестені көрсету үшін компоненттің DataSet қасиетінде ашылатын тізімнен ADOTable1 кестесін таңдау керек. Деректерді формада нақты бейнелеу үшін DataControls парағынан DBGrid компоненті орналастырылады. Бұл компонент деректерді кесте түрінде бейнелеуге мүмкіндік беретін тор- компонент. Бұл компонентте кесте жолдарын қосуға, жоюға және редакциялауға болады. Қосымша жасаудың соңғы этапы компонент торларын кестені бейнелеу компонентімен байланыстыру болып табылады. Ол үшін DBGrid1 компонентінің DataSource қасиетінде DataSource1 мәнін көрсету қажет.
Негізгі қасиеттері:
Min, max- объектінің ең кіші және ең үлкен мәндері. Қалыпты жағдайда олар 0-ден 32655-ке дейінгі оң бүтін мәндерді қабылдайды. Екі оқиғасы бар: change және scroll.
Value – жылжытпа орналасуы мен анықталуының ағымдық мәні.
LargeChange – айналдыру белдеушесін басқанда жылжымалы батырманың жылжу қадамы.
SmallChange – шкаланың екі жанындағы тілсызықтарды басқан- дағы жылжымалы батырманың жылжу қадамы.

жүктеу 82,26 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3