Анықтау экспериментінің екінші бағыты, Анықтау эксперименті барысында мектептен тыс ұйымдардағы қосымша білім беру педаготарының қазақ ауызекі шығармашылығы арқылы оқушылардың ұлттық мәдениетін қалыптастыруға даярлығын анықтауда қолданылған сауалнама, әңгімелесі, интервью алу, тест тапсырмалары нәтижелерін талдау, олардың қазақ ауызекі " шығармашылығын жүйелі түрде пайдаланбайтындықтарын көрсетті. - Анықтау экспериментінің екінші бағыты, Анықтау эксперименті барысында мектептен тыс ұйымдардағы қосымша білім беру педаготарының қазақ ауызекі шығармашылығы арқылы оқушылардың ұлттық мәдениетін қалыптастыруға даярлығын анықтауда қолданылған сауалнама, әңгімелесі, интервью алу, тест тапсырмалары нәтижелерін талдау, олардың қазақ ауызекі " шығармашылығын жүйелі түрде пайдаланбайтындықтарын көрсетті.
- Мектепте сыныптан тыс жұмыстар арқылы бастауыш сынып оқушыларына ұлттық тәрбие беру процесінің тиімділігі педагогикалық ұжымның бүгінгі талаптарды ескере отырып, ғылыми тұрғыдан негізделген оқу-тәрбие процесін тиімді ұйымдастыру ерекшеліктеріне тікелей байланысты.
- Мектепте бастауыш сынып оқушыларына сыныптан тыс жұмыстар арқылы тәрбие беруге педагогтардың қаншалықты даяр екендігін талдау нәтижелері олардың көпшілігігінің (40,8%) біліктілігі төмен екендігін байқатты. Педагогтар қазақ ауызекі шығармашылығы арқылы бастауыш сынып оқушыларының ұлттық мәдениетін қалыптастыру бойынша өз бетімен білімдерін толықтырмайтындықтары (39,6%) және теориялық білімдерінің таяздығынан оны ұлттық тәрбиеде шығармашылықпен қолдана алмайтындықтары (81,1%) анықталды.
- Бастауыш сынып оқушыларын табиғатты зерттеу жұмыстарына тартуда енжарлық, немқұрайдылық басым. Экскурсиялар мен саяхаттар белгілі бір экологиялық проблемалар төңірегінде емес көбінесе көңіл көтеру, оқушылардың демалысын ұйымдастыру үшін формальды түрде өтетіндігін көрсетті. Мектептен тыс ұйымдарда оқушыларға тәрбие берудің түрлі әдістері мен формаларын кеңінен пайдалануға шек қойылмайды. Алайда педагогтардың тек 12,5%-ы ғана өткізуді, 10,8%-ы оқу-тәжірибе учаскесіндегі практикалық жұмыстарды қолданатынына, ал 23%-ы үйірме жетекішлерінің ғана оқушыларды табиғатты қорғау және зерттеу жұмыстарына тартатындығына көз жеткіздік. Олардың 42,5%-ы оқушыларды жергілікті, өлкелік қоршаған ортаны қорғау жұмыстарына тарту әдіс-тәсілдерін 60%-ы экологиялық мониторинг жүргізе алмайды. Үйірме жетекшілері бұл жағдайды әдістемелік материалдардың жеткіліксіздігімен, сондай-ақ табиғатта, тірі табиғат мүйістерінде, оқу-тәжірибе учаскелерінде практикалық сабақтар жүргізудің жетімсіздігін түсіндіреді. «Балдәурен» балалар шығармашылығы орталығының кадрлар құрамын талдау олардың тек 57%-ының ғана жоғары педагогикалық білімі бар екенін көрсетті. Ал 11%-ы жоғары ауылшаруашылық білімді, 4%-ы орта педагогикалық емес білімді мамандар.
- Сауалнама жүргізу нәтижелерін талдау педагогтардың 72%-ы оқушылардың ұлттық тәрбиесін дамытуды қажет емес деп санайтындығын, ұлттық тәрбие үлгілерін 1-2 ғана педагогтың пайдаланатындығын және әдістемелік құралдардың мардымсыздығын байқатты.
Бастауыш сыныпы оқушыларының зерттеушілік дағдыларын зерттеу үшін анықтау эксперименті барысында біз келесі әдістерді қолдандық:
1. Э. Замбацявич, Л.Чупровтың «Ой қорытындылар» әдістемесі және т.б.;
Келесі кезекте зерттеудің негізгі нәтижелерін қарастыруға көшеміз. «Ой қорытынды» әдісі бойынша оқушыларды диагностикалауда (Э. Замбацевичене, Л. Чупров) келесі нәтижелерге қол жеткіздік (1-кестені қараңыз).
1-кесте
Достарыңызбен бөлісу: |