4 Экономикалық бөлім
4.1 Техника-экономикалық негіздеме
«Сақтандыру компанияның жұмысын автоматтандыру программасын
құру технологиясы» тақырыбы бойынша оқұ тәжірибе тапсырмасы.
Бағдарламалық
қамтамасыздандырудың
экономикалық
маңызы
төмендегідей:
- кәсіпорынның техникалық дәрежесін көтереді;
- жұмыс өнімділігін жоғарылатады;
- бағдарламалық қамтамасыздандырылмаған кәсіпорындарға қарағанда
экплуатациялық шығындарды азайтады.
Бағдарламалық қамтаманы іске асыру үшін бірреттік капиталдық
шығындар және бағдарламаны пайдалану үшін қосымша ағымдық
эксплуатациялық шығындар қажет болады.
Капиталдық шығындарға автоматизациялауға қажетті техникалық
құрылғыларға, бағдарламалық қамтаманы іске асыру үшін жүргізілетін
құрылыстарға, сонымен қатар желіге және коммуникацияға кететін
материалдық шығындар кіреді.
Ағымдық эксплуатациялық шығындарға бағдарламалық қамтама және
оны қалыпты жұмыстық жағдайда ұстап тұру үшін кететін шығындар кіреді.
Яғни бағдарламалық қамтамасыздандыруды іске асыратын адамға төленетін
жалақы, ремонт және эксплуатациялауға қажетті приборлар жатады.
Автоматизациялаудың экономикалық тиімділігін есептеу
«Сақтандыру компанияның жұмысын автоматтандыру программасын
құру технологиясы» жобасының технико-экономикалық тиімділігін оны
қолданар алдындағы және қолданғаннан кейінгі салыстырулар арқылы білуге
болады, яғни бұл бағдарламалық қамтамамен жұмыс істеу қолмен жұмыс
істеуден әлдеқайда тиімді. Жобаның бағалық көрсеткіштеріне төмендегілер
жатады:
- бағдарламалық қамтамасыздандыруға
кететін шығындар;
- жылдық эксплуатациялық шығындарды экономдау;
- бағдарламалық қамтамасыздандыруға кететін капиталды шығынның
өтелу мерзімі.
4.2. БҚ құруда және жобалауға кеткен шығының есептеу
Программалық қамтамасыздандыруға кететін шығындар төмендегілерді
ескере есептеледі:
а) программисттердің жалақысы (Пж);
ә) еңбек жалақы төлеу ұйымы (Еж=Пж+ Здоп);
б) әлеуметтік салық (Әс);
в) амортизация шығыны (А);
г) қажетті заттарға кеткен шығындар (қағаз, картридждер, кеңсе
тауарлары және басқалар) (З);
ғ) интернет шығындары (Иш);
д) арендалық төлем, коммунальдық төлемді қоса (Ат);
е) басқа да қосымша шығындар (Бқш).
Бағдарламалық қамтаманы құрастыруға және енгізуге кететін барлық
шығын төмендегі формуламен анықталады:
С= Еж + Әс +А + З + Иш+ Ат +Рл+ Рр + Бқш, (4.1)
Біріншіден, программалық өнімнің еңбек сыйымдылығын анықтап алу
қажет. ПӨ еңбек сыйымдылығы 4.1. кестеде берілген.
4.1 кесте - ПӨ еңбек сыйымдылығы
Кезең атауы
Еңбек
сыйымдылығы,
адам/сағат
Ақпаратты түсіну
40
Жүйе
қауіпсіздігі
35
Алгоритмді өңдеу
60
Криптографиялық алгоритмді өңдеу
80
Жүйені құру
75
Жүйені тестілеу және жүргізу
55
Қателерді түзету
10
Пайдаланушыларды үйрету
10
Барлығы
365
ПӨ құрастыру және оқыту 3 ай көлемінде анықталады, өйткені
құрастырушы 1 күнде 7 сағат жұмыс жасайды аптасында 5 жұмыс күні
есептелгенде.
Программалық және аппараттық қамтылған бағасы 4.2. кестеде
берілген.
4.2 кесте - Программалық және аппараттық қамтылған бағасы
ПЖ және аппараттық құралдар
Баға, теңге
MS Office
40000
Delphi
50000
Acer Aspire E1-510-35204G75Mnkk
100000
Принтер
30000
Барлығы
220000
4.3кесте - Амортизация
шығыны
Атауы
Бастапқы бағасы,
тг
Амортизация
нормасы,
35 %
Амортизация
бағасы, теңге
MS Office
40000
Delphi
50000
Acer Aspire E1-
510-
35204G75Mnkk
100000
Принтер
30000
Барлығы
19250
Бір жылға амортизация шығын бағасы келесі формуламен анықталады:
А= Фбас*АН, (4.2)
где А - Амортизации бағасы;
Фбас - Бастапқы құрылғы бағасы;
АН - Амортизация нормасы.
Бір жылға амортизация шығын бағасы есептегенде:
А = Фбас*0,35 = 220000*0,35 = 77000 теңге.
Бір айға амортизация бағасы есептегенде
А = 77000 /12 = 6416 тенге.
Үш айлық амортизация бағасының көрсеткіші
А = 6416 *3 = 19250 теңге.
4.4 кесте - Өндіріс жұмыскерлердің еңбек жалақысының есебі
Кезең атауы
Еңбек
сыйымдылығы,
адам/сағат
Баға
сағат,
теңге
Баға,
теңге
Ақпаратты түсіну
30
700
21000
Жүйе қауіпсіздігі
45
700
31500
Алгоритмді өңдеу
80
700
56000
Криптографиялық алгоритмді өңдеу 90
700
63000
Жүйені құру
85
700
59500
Жүйені тестілеу және жүргізу
35
700
24500
Қателерді түзету
15
500
7500