3.3 Сақтандыру компанияның жұмысын автоматтандыру программасын
құру әдістемесі
Автоматтандырылған
ақпараттық
жүйе
мекемедегі
құжаттар
айналымына негізгі кері әсері бар болатын себептерден құтылуға,
мәліметтерді іздеуге, өңдеуге кететін уақыт шығындарын кемітуге және
тұтынушыларға сапалы қызмет көрсетуге мүмкіндік береді.
Мақсаты – сақтандыру компаниясындағы ақша құралдарының
қозғалысы бойынша және клиенттері бойынша ақпаратты жинау және сақтау,
яғни шоттағы бар ақша, кіріс, шығыс ақша құралдары және алынған сома
нәтижесінде жүргізілген операция.
«Сақтандыру компаниясы» қызметіне кері әсері бар болатын себептер:
- компаниялардың сыртқы мекемелер мен ғана емес өзара ішкі
құрылымдары мен де жүргізілетін құжаттар айналымы қол жазба қағаз
құжаттар түрінде жүргізілуінің орын алуы;
- ішкі аралық құжаттардың санының керексіз артық болуы, мысалға:
түрлі папкалар, журналдар, өтініштер, бір мәліметерді қайта-қайта бірнеше
аралық құжаттарға қажетсіз енгізілуі;
- есептемелердің, тіркеу журналдардың басқа да құжаттардың қол жазба
түрінде жүргізілуі құжаттардың баяу дайындалуына әкеледі де оның салдары
ретінде көптеген қателердің болуы ықтималдығы артады (адамдық фактор);
- қызметкерлердің жалақы мәліметтердің техникалық көрсеткіштерін
қолмен есептеу, орталық қызметінде моральдық ескірген компьютерлер мен
ақпараттық жүйелерді қолдану әсіресе компьютерлердің желісіз
пайдаланылуы.
«Сақтандыру
компаниясы»
қызметіне
мәліметтерді
өңдеудің
компьютерлік жүйесін енгізу жоғарыда аталған ұнамсыз себептерден
құтылуға мүмкіндік беретін болады. Құжаттар айналымының электрондық
технологияларын, мәліметтерді өңдеу мен сақтауға арналған заманауи
компьютерлік құралдарын пайдалану деректерді сақтаудың сенімділігін
олардың өзектілігін арттырып, қажетті мәліметтерді жедел түрде тауып алу
жылдамдығын арттырып, ал ең негізгісі мекеменің функционалдық
мүмкіндіктерін кеңейтетін болады.
Автоматтандырылған ақпараттық технологиялар келесі функцияларды
орындайды:
- бастапқы деректерді тіркеу және жинақтау;
- мәліметтерді өңдеу, жинақтау және ұзақ мерзімде сақтау;
- нәтижелік ақпараттарды қалыптастыру;
- деректер көзінен оны өңдейтін орындарға жеткізу;
- нәтижелерді
(түрлі
анықтамалар,
алынған
құжаттар,
т.с.с.)
тұтынушыларға беру;
- администратор жұмысын автоматтандыру.
Осы есептердің шешуі тек сбой кезінде және техникалық құралдардың
жұмысында олқылық жағдай болған кезде тоқтатылады, бұл жағдайда
ақпараттың сақталуына бағдарламалық жүйе ортасы кепілдік береді. Олқылық
жағдай кезінде есептердің шешуі және жауаптылығы толығымен
бағдарламашыға жүктеледі. Егер есептеуіш құралдарының жұмысы тоқтаусыз
істесе, онда есептердің шешуін оператор жүзеге асырады/31/.
Кіріс ақпараты – бұл клавиатурадан түскен сигналдар, мәліметтер,
құжаттар түрінде түскен ақпарат және ақпараттық жүйелердің функцияларын
орындау үшін қажет.
Кіріс құжаттары және олардың негізінде алынған файлдар өз кезегінде
шапшаң және шартты – тұрақты болып бөлінеді, бұл жерде материалдық,
еңбектік, технологиялық және басқа да нормалар мен нормативтер және
барлық керекті мәліметтер көрсетілген.
Қайта өңдеуге түсетін ақпарат бақылаудан өтуі қажет. Ең аз қажет
етілетін бақылау пайдаланушының визиалды бақылауы болып табылады,
сонымен қатар ақпаратты пакетке енгізу кезінде бағдарламалық бақылау
қарастырылған. Есепті шешу кезінде қосымша әдістер мен бақылау
формалары қарастырылуы қажет [18].
Шығыс ақпараты – бұл берілетін басқару объектісіне, қызметшіге
немесе басқа басқару жүйелеріне құжаттар, бейнелеулер, мәліметтер және
сигналдар түрінде берілетін және ақпараттық жүйелер функцияларын
орындау нәтижесінде алынған ақпарат [18].
3.1 кесте - “
Сақтандыру компанияның автоматтандырылған компьютерлік
жүйенің” кіріс-шығыс құжатының ақпараттық құрылымдық бірлігінің бейнесі
мен тізімі
Құжат
Түсу
мерзімділігі
Ақпараттың
қайнар көзі
Иденти-
фикаторі
Аты
Ұсыну түрі
Administrato
r
Агент жайлы
мәліметтер
Электронды
түрде
Әрбір
операцияға
Агент
Agent
Клиент жайлы
мәліметтер
Келісім-шартты
тіркеу
уақытынан
кейін
Клиент
Customer
Сақтандыру
Электронды
түрде
Кассаға
ақшаны
салу
операциясымен
байланысқанда
Клиент
Customer
Сақтандыру
арызы
Электронды
түрде
Келісім-шартты
тіркеу
уақытынан
Клиент
3.2 кесте - “
Администратор” кіріс-шығыс құжатының ақпараттық
құрылымдық бірлігінің бейнесі мен тізімі
Құжат атауы
Идентификатор
Агентті басқару
Administrator
Реквизит атауы
Есептер кешенінде
белгіленуі
Реквизит ұзындығы
Агент аты-жөні
Aname
20
Байланыс
телефоны
CustPhone
15
Жұмыс тәжірибесі
AworkExperience
5
Жұмыс
белсенділігі
Astatus
10
Мамандығы
Aspeciality
15
Жалақы көлемі
Aphone
50
3.3 кесте - “Aгент” кіріс-шығыс құжатының ақпараттық құрылымдық
бірлігінің бейнесі мен тізімі
Құжат атауы
Идентификатор
Клиентті басқару
Agent
Реквизит атауы
Есептер кешенінде
белгіленуі
Реквизит ұзындығы
Келісім – шарт
номері
PID
12
Клиент аты-жөні
Aname
15
Кіріс ақысы
Sale volume
20
Сыйлық ақысы
Com amount
30
Жалақысы
Aphone
30
Жалпы жалақысы
Aphone
30
3.4 кесте - “Клиент” кіріс-шығыс құжатының ақпараттық құрылымдық
бірлігінің бейнесі мен тізімі
Құжат атауы
Идентификатор
Сақтандыру
мәліметтері
Customer
Реквизит атауы
Есептер кешенінде
белгіленуі
Реквизит ұзындығы
Аты – жөні
Name
20
Коды
Kod
12
Мерзімі
Date
8
3.5 кесте - “Клиент” кіріс-шығыс құжатының ақпараттық құрылымдық
бірлігінің бейнесі мен тізімі
Құжат атауы
Идентификатор
Сақтандыру арызы
Customer