Дәрістер Дәріс 1 Тақырыбы: Кіріспе

жүктеу 291 Kb.

бет	19/28
Дата	03.02.2022
өлшемі	291 Kb.
	#35269

1 ... 15 16 17 18 19 20 21 22 ... 28

1-8 Дәрістер АГРОХИМИЯ

Дәріс 7

Тақырыбы: Қазақстанның негізгі топырақ түрлерінің агрохимиялық қасиеттері, топырақты химиялық жолмен мелиорациялау
1.Орманды дала және далалы аймақ топырақтары

2. Құрғақ далалық аймақ топырақтары

3. Шөл және шөлейт аймақ топырақтары

4. Сор және сортаң топырақ

Бірінші аймаққа жататын республика территориясының қиыр солтүстігін далалы –орманды алқап алып жатады, бұл жерлерде негізінен орманды –далалық сұр топырақ түзілген. Оманды дала топырағының түзілу процесі төмендегідей жағдайда өтеді.Қыс және күз айларында бұл аймақта жауын-шашын және қар көп түсетіндіктен, ылғал да өте көп жиналады және ол неғұрлым тереңге жайылады сөйтіп орман ағаштарының өсуіне жақсы жағдай жасалынады. Ал орманды жерде ағаш қалдықтары көп жиналады да ылғалды көлеңкелі болып келеді. Сондықтан да мұнда ормансыз жерлерге қарағанда микробиологиялық процестер нашар өтеді, сөйтіп шіру процесі де баяулайды, топырақ реакциясы қышқылданады, суда ерігіш қарашірік көбейеді, гумин заттары бар қарашірік бұзыла бастайды. Сөйтіп топырақтың беткі қабатына сұр түс беретін, кварц пен аморфты кремний тотығынан тұратын қосылыс түзіледі.

Орманды далалық сұр топырақ біз айтып өткендей процестер негізінде түзілетіндіктен, әрі шағын учаскелер түрінде кездесетіндіктен егіншілік үшін аз пайдаланылады. Бұл топырақтың жоғарғы қарашірік қабатының қалыңдығы 20-30 сантиметрге жетеді де жырту қабатының астында 5-7 пайыз шамасындай қарашірігі бар, 5-10 см қалыңдықта «ақ шаңғыт қабаты» болады.

Бұл топырақтың орманды далалық қарақоңыр және ашық сұр деген деп аталатын екі түрі бар. Оның біріншісі құнарлырақ болғандықтан егіншілік үшін түгел жыртылған, ал екіншісі аз пайдаланылады.

жүктеу 291 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 15 16 17 18 19 20 21 22 ... 28