Дәріс microsoft word мәтіндік редакторы туралы жалпы түсініктер жоспар

1. 
   Microsoft WORD редакторын іске қосу және онымен жұмыс істеуді аяқтау.
   
2. 
   Microsoft WORD редакторының терезесімен танысу
   
3. 
   Жаңа құжат құру. Құжатты сақтау
   
4. 
   «Құжат ашу» сұқбат терезесінің мүмкіндіктері .
   

• 
  Оқушыларды Word мәтіндік редакторымен оның мүмкіндіктерімен таныстыру.
  
• 
  Мәтіндерді теру оны редакторлеу жолдарын үйретіп, құжатты құру, сақтау, ашуды үйрете отырып ой-өрісін дамыту
  
• 
  Тақырып бойынша алған білімін жұмыс істей отырып, еңбекқорлыққа, іскерлікке тәрбиелеу
  

Microsoft WORD - пен жұмыс істеуді бастау үшін Windows жүйесінің басқа программалары сияқты оны компакт – дискіден компьтерге жазып орнатып алу керек. Орнатылған Microsoft WORD редакторын іске қосу бірнеше жолмен орындалады:

Басты менюдің Іске қосу ( Пуск) – Программалар – Microcoft WORD (Microsoft Office немесе Стандартты тобының ішінде де болуы мүмкін) қатарында тышқанды шерту арқылы.

Windows жүйесінің Менің компьютерім немесе Сілтеуіш (Проводник) терезелерінің бірін пайдалану арқылы (Program Files – Microcoft Office – Office бумасы ішіндегі Winword. еxe файлы).

Редакторда бұрын дайындалған құжаттың шартбелгісінде тышқанды

екі рет шерту арқылы алдымен WORD программасы жүктеліп, сонан соң көрсетілген құжат терезеде оқылады.

Жұмыс үстеліндегі WORD редакторының жарлығында тышқанды екі рет шерту арқылы (жарлық болмоса, басқа тәсілді қолдану керек) және т.б.

WORD редакторымен жұмысты аяқтау (доғару) кез-келген стандартты тәсілдермен жүргізіле береді, мысалы:

• 
  Файл Þ Шығу (выход) меню командаларын тандау арқылы;
  
• 
  WORD редактор терезесінің тақырып жолының оң жақ жоғарғы бұрышының жабу батырмасын x басу арқылы;
  
• 
  Тікелей Alt + F4 пернелерін басу арқылы т.б.
  

WORD редакторының негізгі терезесі ондағы орналасқан құжат терезесімен бірге 1.1-суретте көрсетілген. Солардың ішінде WORD мәтіндік редакторына тән қосымша элементтерді қарастырып өтейік.

Цифорлық таңбалары бар көлденең және тік жылжу белдеулері мәтін ішіндегі курсор тұрған орынды бағдарлау мүмкіндігін береді. Бірақ бұл жылжу белдеүлері WORD редакторында бұрынғыдан маңыздырақ қосымша функциялар атқарады.

• 
  Абзац алдындағы азат жол;
  
• 
  Беттің сол жақ және оң жақ шеттерінде қалдырылуға тиіс бос орындар (поля) аумағын;
  
• 
  Көлденең табуляция позицияларын өзгертуге, олардың жаңа мәндерін бекітуге болады.
  

Ал енді тік орналасқан вертикаль белдеу (сызғыш) терезенің сол жақ жақтауы бойында орналаысқан. Оның көмегімен беттің жоғарғы және төмегі жақтарында қалдырылатын бос орындар аумағын (поля) да кестелер қатарлары биіктігін өзгетуге болады. Тік, яғни вертикаль белдеуді көрсетпей алып та тастауға болады,онда экрандағы мәтіндге берілетін орын ұлғаяды. Дегенмен ол бейнеленіп тұрса, мәтінді форматтау жұмыстары жылдамырақ орындалады.

Көру режимдерінің батырмалары қалып қатары маңындағы көлденең жылжу алабының сол жақ шетінде орналасады да, олар мыналардан тұрады:

• 
  Кәдімгі режим (обычны режим) батырмасы – бұл көру режимі келісім бойынша редакторға кіргенде бірден орнатылады. Ол мәтінді фарматтау элементтерін қарапайым түрде көрсете отырып, беттерді бөлу шекараларын сызықшамен белгілеп, символдарды теру, түзету және көру процесін жылдам орындайды.
  
• 
  Электрондық құжат режимі парақты экранда құжат мәтінін оқуды
  

• 
  Беттерді белгілеу (разметка страницы) режимі мәтін қағазда қалай орналасса, айнытпай солай бейнелейтін режим болып есептеледі, мұнда форматтау, мәтінді түзету өте ыңғайлы, өйткені қағаз шеттері айқын көрініп тұрады.
  
• 
  Құрылым (структура) режимі, мәтінді түйіндеп құжатты толық бейнелемей, тек тақырыптарын көрсете алады, сол себепті мәтін тақырыптарын бастан аяқ қарап отырып, оны бақылау мүмкіндіктерін береді. Ал оны түйіндемей, ашылған күде бейнелесек, өте көлемді мәтін өңделгенде, оның белгілі бір бөліктерін түгелдей жылжытуға, көшіруге және оның құрылымын байқап отыруға ыңғайлы тәртіп болып саналады.
  

Word редакторы іске қосылған соң, экранда 1-құжат (Документ1) деген бос терезе пайда болады. Құжаттың бұлай аталу себебі Word бағдарламасы іске кіріскен кезден бастап бұл сіздің 1-құжатыңыз болып саналады. Келесі құжат 2-нөмірлі, онан кейін 3-нөмірлі т.с.с. болып әрбір келесі құжат нөмірі осылай өсіп отырады. Егер ашылған 1-құжат жабылса да, осы тереземен жұмыс істеп отырғанда ( осы сеанс кезінде) даярланған келесі мәтін 2-құжат болып нөмірленеді.

• 
  мәтін (мысалы, жоғарғы немесе төменгі колонтитулдар немесе бет нөмірлері);
  
• 
  кестелер (таблицалар), төртбұрышты жақтаулар (керегелер) ;
  

1. 
   -сурет. Бос құжат ашу.
   

Word редакторында құжаттарды белгілі бір уақыт өткен сайын автоматты түрде де дискіге жазып сақтай алады. Автоматты түрде сақтау кезінде құжат уақытша ТЕМР каталогында орналасқан басқа файлға жазылады. Егер ток кенеттен сөніп қалса, құжат мәтіні сол каталог арқылы өз орнына, өз атымен қайта қалпына келеді. Төтенше ешбір әрекет болмаса да, жұмыс соңында файлды кәдімгідей Файл-сақтау (Файл-Сохранить) деп сақтау командаларымен дискіге жазып қою керек. Сонымен автоматты түрде құжатты сақтау оны жұмыс барысында немесе соңында дискіге бәрі–бір жазып қоюды талап етеді, ол тек кенеттен болатын тосын жағжайларға байланысты терілген информацияны жоғалтпау мүмкіндігін береді.

Автоматты түрде сақтауды тағайындау үшін төмендегі әрекеттерді орындау қажет:

1. Сервис-Параметрлер немесе Файл - Қалайша сақтау командасын таңдап сұқбат терезесіндегі Параметрлер батырмасын басу.

2. Параметрлер терезесінде Сақтау парағына өту.

3. Сақтау парағында Әрбір Автоматты сақтау жалаушасын тағайындау және автоматты сақтау уақыт аралығын таңдау.

4. 
   «ҚҰЖАТ АШУ» СҰҚБАТ ТЕРЕЗЕСІНІҢ МҮМКІНДІКТЕРІ.
   

• 
  файл іздеуді жүзеге асыру;
  
• 
  мәтіндік құжат ашу;
  
• 
  файлды басқа орынға орналастыру;
  
• 
  файлды қиып алу (алмасу буфері арқылы); файлдың көшірмесін алу;
  
• 
  жарлықты дайындау;
  
• 
  файлды жою; файл атын өзгерту;
  
• 
  файл қасиеттерін қарап шығу;
  
• 
  файлды ашпай-ақ, оны жылдам қарап шығу;
  
• 
  файлдағы мәліметті тек оқу үшін ашу;
  
• 
  файлды қағазға басып шығару;
  
• 
  бумадағы файлдарды реттеу.
  

1.2-сурет. “Құжат ашу” терезесінің басқару тақтасы.

• 
  Бір деңгей жоғары өту - бумалар сатысымен жоғары бір деңгейге өтуді жүзеге асырады.
  
• 
  Өз бумаңды Ашу - өзіңнің пайдалануыңа арналған буманы ашады.
  
• 
  Өз бумаңа орналастыру - құжатты өз бумаңа орналастырады.
  
• 
  Майда белгілер - бумалар тізімін олардың шартбелгілері (пиктограммалары) мен атын жазу арқылы бейнелейді.
  
• 
  Кесте - бумалар тізімі кесте түрінде олардың соңғы өзгертілген мерзімімен бірге бейнеленіледі.
  
• 
  Қасиеттерін шығару – экранға осы құжат туралы мағлұматтар шығару: дайындалған, не өзгертулер енгізілген уақыты,көлемі және т.б.
  
• 
  Ішкі мазмұнын шығару - құжатты экранда жылдам қарап шығуды жүзеге асырады.
  
• 
  Командалар мен режимдер - оқу, қағазға басу, іздеу, сұрыптау командаларының тізімін ашады.
  

1.3-сурет. “Құжат ашу” сұқбат терезесі арқылы мәтін жолдарын көру.